قدیمی ترین سازه چوبی انسان به دست اجداد انسان ساخته شده است و نبوغ و مهارت فنی خویشاوندان باستانی ما را نشان میدهد. دو تنه درخت که به شکل خاصی تراش خورده بودند، در پایین رودخانه کالامبو در زامبیا به صورت دست نخورده حفظ شده و توسط باستان شناسان کشف شدند. این سازه به حدی قدیمی است که شاید عمرش به دوران بزرگترین کوسه جهان، مگالودون برسد.
اگر قدمت تخمینی 476 هزار ساله کندهها درست باشد، به این معنی است که نجاری ریشه در قبل از ظهور گونه هومو ساپینس دارد و هوش اجداد انساننمای ما را برجسته کند. انسان خردمند یا Homo sapiens نام یک گونه از سردهی انسان است که براساس نظریهی فرگشت، نمونهای فرگشتیافته از انسان راست قامت محسوب میشود.
باستان شناسان این کندهها را در آبشار کالامبو در دریاچه تانگانیکا در شمال زامبیا کشف کردند، مکانی که از دهه ۱۹۵۰ توسط دانشمندان مورد بررسی قرار گرفته است. باستانشناسان در حفاریهای قبلی در اطراف یک دریاچه کوچک درست در بالادست آبشار، توانستند ابزارهای سنگی، گردههای حفظشده و مصنوعات چوبی را کشف کنند که به محققان کمک کرده است فرهنگ و تکامل انسان را طی صدها هزار سال درک کنند.
اکنون کشف قدیمی ترین سازه چوبی انسان یک تجزیه و تحلیل جدید از پنج قطعه چوب اصلاح شده از کالامبو، به محققان بینش جدیدی دربارهی اجداد پلیستوسن میانه ما (۷۸۱ هزار تا ۱۲۶ هزار سال پیش) میدهد.
در مطالعه جدیدی که چهارشنبه در مجله نیچر منتشر شد، محققان به رهبری لری برهام، استاد گروه باستان شناسی، آثار کلاسیک و مصر شناسی دانشگاه لیورپول در بریتانیا، جزئیات اشیاء چوبی را که از زیر خاک بیرون آوردهاند، بررسی کردند. بررسی آنها شامل دو سازه است که با ابزار سنگی در زیر رودخانه یافت شد و سه مورد که در بالای سطح رودخانه با رسوبات رسی پوشیده شده بودند.
این مصنوعات چوبی در طول صدها هزار سال به دلیل سطح بالای آب توانستهاند دستنخورده باقی بمانند. برهام و همکارانش از طریق روشهای تعیین سن لومینسانس نمونههای شن و ماسه از سایت که شامل اندازهگیری مدت زمان قرار گرفتن دانههای شن در معرض نور است، جزئیاتی در مورد یک کنده بریده شده و یک کنده باریک پیدا کردند.
تکه چوب یافت شده مربوط به ۳۲۴ هزار سال پیش و چوب تراسخورده مربوط به ۳۹۰ هزار سال پیش است. همچنین دو کنده روی هم یافتند که قدمت آن به ۴۷۶ هزار سال پیش برمیگردد. تکههای کوچک و اصلاحشده چوب کالامبو بسیار شبیه به ابزارهایی با ۴۰۰ هزار سال سن که در اروپا و چین یافت شدهاند هستند. در همین حال این کندههای در هم تنیده هیچ شباهتی شناختهشدهای به سازههای آفریقا یا اوراسیا ندارند.
قدیمی ترین سازه چوبی انسان از لایهای که ابزار سنگی نیز داشت به دست آمده است. طول این سازه ۵۵.۶ اینچ (۱۴۱.۳ سانتیمتر) ثبت شد و درحالی یافت شد که روی تنه درختی بزرگی با زاویه ۷۵ درجه دراز کشیده بود. هر دو قسمت پایین و بالای چوب شواهدی داشتند که از خراشیده شدن آن برای ایجاد بریدگی خبر میدهند.
زمان بازنگری در مورد فناوری اجداد انسان فرارسیده
به نظر میرسد انسانها از مدتها پیش به اهمیت تنه درختان پی برده بودند که امکان ساخت اشیای بزرگ را برای گونهی ما فراهم میکند. قدیمی ترین سازه چوبی انسان تاریخ اولین نمونههای نجاری را به عقبتر از زمانی که تصور میکردیم برمیگردانند و به دانشمندان کمک میکند تا فناوری اجدادمان را بهتر درک کنند.
شواهد باستانشناسی در مورد زندگی گذشته انسانها معمولاً از مصنوعاتی به دست میآید که تقریباً غیرقابل تخریب هستند (مانند ابزار سنگی)، بنابراین کشف اقلام چوبی که به خوبی حفظ شدهاند ارزش بسیار زیادی دارند. شادرک چیریکور، استاد علوم باستانشناسی در دانشگاه آکسفورد که در این مطالعه شرکت نداشت، در ایمیلی به لایو ساینس گفت: با توجه به ماهیت گستردهی چوب، غیرقابل تصور است که انسانها در هر دورهی زمانی از آن استفاده نکنند. مطالعه جدید نشان میدهد که انسانهای اولیه نیز از منابعی استفاده میکردند که در دسترس آنها بوده است. این شواهد به ما اجازه میدهد تا مواد مختلفی را که انسانها در گذشته برای رفع نیازهای خود استفاده میکردند شناسایی کنیم.
چیریکور پیشنهاد کرد که تاریخ بسیار اولیه کندههای بریدهشده نیاز به بازنگری دارد تا چگونگی تکامل فرهنگی و بیولوژیکی انسان بهتر درک شود. دانشمندان قبلاً معتقد بودند انساننماهایی که در کالامبو در پلیستوسن میانه زندگی میکردند، علوفهجویان عشایری بودند که مهارتهای فنی کمی داشتند، اما یافتههای جدید نشان میدهد که آنها بسیار باهوشتر از آنچه بودند که در ابتدا تصور میشد.
227227
