بعد از آتش بس بین ایران و اسرائیل بسیاری از کنشگران و ناظران خواستار تقویت یکصدایی شکل گرفته در ۱۲ روز جنگ شدند.
تا آن‌که اخیرا علی اکبر ولایتی مشاور رهبری در توئیتی نوشت: حفظ انسجام ملی مورد تأکید مقام معظم رهبری می‌تواند شامل تغییر برخی رویکردهای اجتماعی حاکمیت و محور قرار دادن رضایت مردم شود، به‌گونه‌ای که برای آن‌ها ملموس باشد. مردم خود را اثبات کردند و اکنون نوبت مسئولین است.
معلوم نیست که این توییت ولایتی از قصد تغییرات در جامعه خبر می داد یا آن‌که توصیه به حکمرانان بود. اما اظهارات او با استقبال کنشگران و فعالان سیاسی رو به رو شده است.
این سخنان پرسش‌هایی را مطرح می‌کند: «اگر قرار است تغییر رویکردی صورت گیرد، جامعه باید این تغییرات را در چه زمینه‌هایی ببیند؟»
این موضوعی است که یولن درباره آن با آیت‌الله محسن غرویان استاد حوزه علمیه به گفتگو پرداخته است.
این استاد حوزه معتقد است صداوسیما یکی از جاهایی است که باید تغییر رویکرد در آن دیده شود. او همچنین به نقد سیاست های اعمال شده در این سال ها در خصوص فیلترینگ و حجاب می پردازد.
مشروح گفتگوی یولن با محسن غرویان را در ادامه می خوانید؛
*****
*بسیاری معتقدند که که بعد از جنگ ۱۲ روزه، حاکمیت باید یک گام به سوی مردم بردارد. در یک ماه اخیر پس از آتش بس شما رفتار حاکمیت در این باره را چطور ارزیابی می‌کنید؟
دولت و به‌خصوص آقایان پزشکیان و عراقچی سعی دارند که از ادامه جنگ جلوگیری کرده و بر کشور آرامشی حاکم کنند و مذاکره را از موضع قدرت انجام دهند. این، همان تعبیر دیگر «نرمش قهرمانانه‌ای» است که مقام معظم رهبری قبلاً فرمودند. مردم باید پشتیبان دولت باشند تا تفرقه ایجاد نشود. اما متأسفانه عده‌ای از تندروها، دوباره به آقای پزشکیان و به‌خصوص آقای عراقچی حملات و هجمه‌هایی وارد می‌کنند که خلاف منویات مقام معظم رهبری است.
حاکمیت به این نتیجه رسید که عرق وطن‌پرستی و عرق ملیت قدرت بسیار عظیمی است و باید از این استفاده کنند؛ نباید که فشارهای افراطی بر روی ملت وارد شود. دولت باید برای بهبود وضعیت نابسامان اقتصادی تلاش کند. مسئله انرژی، مساله کمبود برق، و بحران آب دارد بر روی زندگی مردم فشار می‌آورد. دولتمردان باید بر قیمت‌ها کنترل داشته باشند. از سوی دیگر روابط دیپلماتیک و اقتصادی ما با دنیای امروز، باید روابطی سالم و متعادل باشد که ملت ما دائماً در تحریم و فشار نباشند.
وضعیت اقتصادی ما وابستگی شدیدی به وضعیت دیپلماسی ما دارد، و ما باید زمینه‌های رفع تحریم‌ها را با روابط دیپلماتیک برقرار کنیم؛ این، مورد انتظار مردم است.
مردم در دفاع از وطن و کشور خود به میدان آمدند، مقاومت کردند، خسارت‌ها را دیدند اما در عین حال پشتیبان حاکمیت بودند. اکنون آن‌ها توقع دارند که حاکمیت هم در جهت رفع این مشکلات نهایت تلاش کند. وفاق ملی باید محفوظ بماند. گروه‌های افراطی هم باید واقعاً کنار زده شوند. معتقدم که آقای پزشکیان الان یک تجربه‌ای پیدا کرده، در این مدتی که از ریاست‌جمهوری می‌گذرد، باید افرادی را بر سر کارها و مسئولیت‌ها بگذارند که اعتقاد به این وحدت و انسجام ملی و آشتی ملی داشته باشند.
*طی روزهای گذشته آقای ولایتی در مطلبی خواستار برخی رویکردها شده بودند. در واقع حرف ایشان این بود که حالا که مردم یک گام به سمت حاکمیت برداشتند، حاکمیت هم یک گام در زمینه مسائل اجتماعی بردارد. به نظر شما این تغییرات چقدر لازم است و باید در کجا دیده شود؟
خیلی قبل‌تر از آقای ولایتی، بنده و امثال بنده همیشه گفته‌ایم که ملت پشتوانه اصلی حاکمیت است. در این جنگ ۱۲ روزه هم این مساله کاملاً ثابت شد. حتی مقام معظم رهبری هم از آقای محمود کریمی خواستند که سرود «ای ایران» را بخواند. این یعنی، مقام معظم رهبری روی عرق ملی مردم، تاکید کردند. ایشان در بیانات اخیر خود هم فرمودند اسلامیت از ایرانیت جدا نیست.
مردم به مصداق «حب‌الوطن من‌الایمان»، (یعنی حب وطن جزو ایمان است) عمل کردند. ایران و اسلام در این سرزمین ما از هم جدا نیست. آقای ولایتی هم همین نکته را گفتند که ما باید به رأی مردم، اکثریت مردم و کار عمومی مردم بهای بیشتری بدهیم؛ این مساله در انتصاب‌ها و در انتخابات هم صادق است. شورای نگهبان هم باید به این حفظ وطن‌دوستی مردم توجه داشته باشد. مشارکت مردم از همین راه‌ها تأمین می‌شود. ما شاهد آن بودیم که در انتخابات ریاست‌جمهوری، وقتی شورای نگهبان آقای پزشکیان را تأیید صلاحیت کرد، مشارکت در انتخابات بالا رفت. یعنی شورای نگهبان نباید جناحی برخورد کند. حاکمیت باید همه ملت را ببیند.
صداوسیما هم به‌خصوص در این زمینه نقش مهمی دارد؛ باید به همه این افکار و اندیشه‌های مختلف تریبون دهد و فرصتی برای آن‌ها فراهم کند که همه حول محور اسلام و ایران گرد هم جمع شوند. اینکه ما همه را بخواهیم به اسم انقلاب، انقلابی‌گری، از قطار انقلاب پیاده کنیم، به ضرر نظام و حاکمیت است. باید آزادی‌های متعادل و متعارف را برای مردم فراهم کرد. زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی را برای حضور مردم، بیش از پیش فراهم کرد.
* تغییر رویکرد در مسائل اجتماعی چه مصادیقی دارد؟
مثلا در مورد همین مساله حجاب که این همه در مورد آن سروصدا شد. ما نباید دائماً به مردم فشار بیاوریم.همچنین نباید در مسائلی مثل روابط اقتصادی با کشورهای اروپایی، غربی، برای مردم مشکل ایجاد کنیم که منجر به فرار مغزها شود.
باید برای ایرانیان مقیم یا تحصیل‌کرده‌ی خارج، شرایطی امن و آزاد فراهم کرد که به کشور خود برگردند. بسیاری از اساتید، متفکران و اندیشمندان ما الان در دانشگاه‌های خارج از کشور هستند. باید از این‌ها واقعاً به طور جدی، درخواست کنیم که به کشور برگردند و منشأ خدمت باشند. در ورود به تحصیلات عالیه نباید سخت‌گیری‌های زیاد داشته باشیم. باید با محدودیت‌ها و فشارهای جناحی مقابله کرد تا فضای محبت، عاطفه، مشارکت و انسجام در بین مردم بیشتر شود.
*نقش رسانه ها مثل صداوسیما را در این زمینه چطور ارزیابی می‌کنید؟
صداوسیما الان به قول بعضی‌ها، «میلی» شده است و «ملی» نیست. یعنی از یک جناح خاص، کارشناسان یا افرادی را می‌آورند و در آن صحبت‌های یک‌طرفه بیان می‌شود. در حالی که باید به افراد مقابل هم فرصت داده شود که حرف‌های خود را بزنند. الان مشاهده می‌کنیم که از بین اساتید دانشگاه، دیدگاه‌های خاص در مورد اقتصاد، سیاست و مسائل کلان کشور دارند. این افراد هم باید به اندازه کارشناسان صداوسیما فرصت داشته باشند.
این فیلتر کردن‌ها هم الان فایده‌ای ندارد. برای مردم دسترسی به اطلاعات و داده‌های جهانی از راه‌های مختلف فراهم است. این ایجاد محدودیت‌ها نتیجه‌ای جز این ندارد که مردم حریص‌تر شوند و رسانه‌های خارجی پناه ببرند. برخی حتی برای دریافت اخبار صحیح داخل کشور از شبکه‌های رسانه‌های خارجی استفاده می‌کنند. چرا باید چنین اتفاقی بیفتد؟
در حالی که دنیای امروز، دنیای اطلاعات است و هیچ چیزی از مردم مخفی نمی‌ماند؛ مردم راه‌های دسترسی فراوانی دارند. باید نگاه جدیدی به سیاست، علم، دانش داشته باشیم. اینکه مثلاً من می‌بینم افرادی را به تلویزیون می‌آورند که دائم به غرب یا علوم غربی حمله کنند هیچ فایده‌ای ندارد. بلکه نتیجه عکس می دهد.
این همه دشمن‌سازی، و این همه مخالفت با امواج فرهنگی و علمی دنیای امروز، بیجاست. باید سعی کنیم خود را با کاروان علم، فرهنگ و رشدی که در جهان امروز، در همه‌جای دنیا در حرکت است، هماهنگ کنیم. نباید حرف‌های ۴۰۰ -۵۰۰ سال قبل را مطرح کنیم. ما باید عالم به‌روز باشیم، نظام هم باید به‌روز باشد و با کاروان علم و دانش و فرهنگ همراه شویم.
۲۹۲۱۱
