غزال زیاری: حدود دو ماه پیش بود که چین از اولین تصاویر مربوط به جنگنده J-۳۶ اش رونمایی کرد؛ جنگنده پنهان‌کاری که توسط شرکت صنایع هوایی چنگدو توسعه‌یافته و به‌عنوان ستون اصلی جاه‌طلبی‌های نسل ششم قدرت هوایی چین معرفی می‌شود. این هواگرد بدون دم با وزنی بین ۵۰ تا ۶۰ تُن، به‌مراتب بزرگ‌تر از J-۲۰ و نزدیک به رده بمب‌افکن‌های راهبردی آمریکاست و طراحی کابین دونفره و پهلوبه‌پهلوی آن نشان می‌دهد که J-۳۶ بیش از آنکه برای نبردهای نزدیک طراحی شده باشد، یک سکوی مدیریت نبرد است.
طبق نظر کارشناسان، J-۳۶ برای هماهنگی سامانه‌های بدون سرنشین، جنگ الکترونیک و حملات دوربرد بهینه‌سازی شده و این رویکرد تازه، حاکی از آن است که J-۳۶ تنها یک جنگنده نیست، بلکه یک مرکز فرماندهی و کنترل پروازی برای عملیات مشترک محسوب می‌شود.
طراحی و توانمندی‌ها
J-۳۶ از معماری بال-بدنه ادغام‌شده بهره می‌برد و در آن با حذف سکان‌های عمودی، سطح مقطع راداری به حداقل رسیده است. درون بدنه، محفظه‌های بزرگ داخلی برای حمل هشت سلاح دوربرد هوابه‌هوا یا تسلیحات تهاجمی دقیق تعبیه‌شده و قابلیت حمل موشک‌های کوتاه‌برد را دارا است.
طبق شنیده‌ها، این جنگنده به دو موتور توربوفن نسل جدید WS-۱۵ مجهز خواهد شد که هرکدام بیش از ۱۸ تُن رانش تولید می‌کنند؛ این یعنی امکان پرواز پایدار با سرعت مافوق صوت بالاتر از ۱.۵ ماخ بدون نیاز به پس‌سوز. روکش‌های جاذب امواج رادار، ورودی‌های دندانه‌دار و آنتن‌های تعبیه‌شده، ازجمله عوامل کاهش شدید سطح مقطع راداری آن است.
بخش حسگر J-۳۶ شامل رادار AESA با دهانه وسیع و ماژول‌های گالیوم نیترید، سامانه جست‌وجوی فروسرخ پیشرفته برای شناسایی جنگنده‌های پنهان‌کار و مجموعه‌ای از گیرنده‌های الکترونیکی منفعل برای مکان‌یابی منابع انتشار در فواصل طولانی است.
به‌علاوه، گره‌های ارتباطی پرظرفیت این امکان را برای J-۳۶ فراهم می‌کنند تا پرنده‌های بدون سرنشین رزمی، مهمات سرگردان یا دسته‌های پهپادی را در حملات هماهنگ هدایت کند. این ویژگی با برنامه‌های “بال وفادار” چین ازجمله FH- ۹۷A هم‌راستاست و J-۳۶ را به یک گزینه ایده آل هوایی برای عملیات توزیع‌شده تبدیل خواهد کرد.
این هواگرد قادر است که تا اعماق دریای فیلیپین و اقیانوس آرام مرکزی پرواز کرده و حملات اشباع‌شده علیه ناوگروه‌های هواپیمابر آمریکا یا پایگاه‌های متحدان را هماهنگ کند. طراحی کابین پهلوبه‌پهلو کار تقسیم وظایف را ساده‌تر خواهد کرد: بدین ترتیب که یک خلبان بر پرواز تمرکز دارد و خلبان دوم بر جنگ الکترونیک، مدیریت شبکه و هدایت پهپادها، متمرکز خواهد شد.
رقابت با F-۴۷ آمریکا
در سوی دیگر دنیا، آمریکا با جنگنده F-۴۷، برنامه نسل ششم برتری هوایی آینده را دنبال می‌کند. گرچه جزئیات درباره F-۴۷ محرمانه است، اما می‌دانیم که این جنگنده به موتورهای سیکل تطبیقی مجهز است که میان پرواز اقتصادی و توان رانش بالا تغییر وضعیت می‌دهند. این هواگرد از معماری حسگر توزیع‌شده، محفظه‌های بارگذاری ماژولار و هوش مصنوعی داخلی برای کاهش بار کاری خلبان استفاده می‌کند.
یکی از ارکان کلیدی F-۴۷، برنامه “هواگردهای رزمی مشارکتی” است که در آن پهپادهای خودکار نقش گسترش‌دهنده میدان دید، فریب‌دهنده یا حامل تسلیحات دقیق را ایفا می‌کنند. در شرایطی که J-۳۶ بر حجم، پایداری و چند نقشی بودن تأکید دارد، تمرکز F-۴۷ بر بقا پذیری و دقت در سخت‌ترین محیط‌های نبرد خواهد بود.
J-۳۶ به‌منزله جهشی فناورانه و نشانه‌ای سیاسی برای چین و حاوی پیامی مبنی بر به چالش کشیدن سلطه هوایی آمریکا و گسترده کردن دامنه نفوذ چین تا اعماق اقیانوس آرام است. F-۴۷ هم برای آمریکا در حکم سنگ بنای نقشه راه “برتری هوایی ۲۰۳۰” است تا نفوذپذیری‌اش در سامانه‌های پدافندی آینده و حفظ برتری در چرخه تنش تضمین شود.
درمجموع، این دو کشور بدین ترتیب دوران قدرت هوایی نسل ششم را رقم می‌زنند؛ عصری که در آن کنترل طیف الکترومغناطیسی، همکاری انسان و ماشین و یکپارچگی با سامانه‌های خودکار برتری را تعیین خواهد کرد.
منبع: armyrecognition
۵۸۳۲۱
