۱- ارزیابی اولیه شما از دور اول انتخابات چه بود؟
نظرسنجی‌ها رای آقایان جلیلی و قالیباف و پزشکیان را نزدیک به هم پیش‌بینی می‌کردند و دو مرحله‌ای شدن انتخابات قابل حدس بود. اما نمی‌توانستم حدس بزنم کدام دو نفر به مرحله دوم می‌روند. علیرغم پیشی گرفتن پزشکیان در نظرسنجی‌ها؛ با تجربه سال ۸۸ نگران بودم که ساعت ۶ صبح روز شنبه تلویزیون باز هم از جزایر لانگرهانس گزارش بدهد!! (سال ۸۸ تا حدود ساعت ۷ صبح روز شنبه هیچ آماری از سوی وزارت کشور اعلام نشد و صداوسیما که خودش را برای ۷ ساعت سکوت خبری آماده نکرده بود؛ هر آش شله قلم‌کاری را روی آنتن می‌فرستاد! از جمله گزارش درباره جزایر لانگرهانس!)
۲- پیش بینی می کردید این اتفاق بیفتد و چرا؟
عصر جمعه که در دبیرستان البرز رایم را به صندوق انداختم؛ فقط دو نفر دیگر برای رای دادن در این حوزه انتخابیه حضور داشتند. استقبال پر شعف ماموران اخذ رای هم نشان می‌داد که از صبح اوضاع همین بوده. نگران شدم و فکر کردم سال ۸۸ با آن صفی که در حوزه‌های انتخابیه بود؛ نتیجه آن شد؛ این بار که میزان مشارکت کم شده؛ دیگر هیچ! از آنجا که غالب پایگاه رای پزشکیان شرکت در انتخابات را تحریم کرده بودند؛ خودم را آماده کرده بودم که جلیلی و قالیباف به دور دوم بروند!
۳- به نظر شما با توجه به حضور تمام قد دو جناح داخلی کشور، دلیل مشارکت ۴۰ درصدی مردم در انتخابات چیست؟
دلسردی مردم و ناامیدی‌شان از شنیده شدن صدای تغییرخواهیشان. فوت یکباره مرحوم رییسی و تایید صلاحیت پزشکیان؛ شور انتخاباتی بیشتری نسبت به سال ۱۴۰۰ ایجاد کرد؛ همزمانی با انتخابات آمریکا و مناظره بایدن و ترامپ هم می‌توانست بر این کوره بدمد. اما سرخوردگی عمومی؛ آرای خاکستری را به سمت تحریم انتخابات هل داد.
۴- برخی معتقدند که زنان مهمترین عامل تحریم در انتخابات بودند. این نظر درست است؟
تفکیک جنسیتی تحریم کنندگان چندان برایم ملموس نبود. در اینکه توجه به مطالبات زنان (از جمله حجاب اختیاری) و جایگاه آنان در جامعه امروز (بویژه به دلیل برخوردهای خشن خیابانی) از فاکتورهای مهم این دوره از رقابت‌های انتخاباتی بود، شکی نیست اما اینکه «زنان عامل تحریم باشند» نیازمند یک آسیب‌شناسی جدی پژوهشی است.
۵- برای پیروزی کاندیدای مورد نظر شما چه باید کرد؟
ترغیب آرای خاکستری به حضور در انتخابات و تاکید بر «جذب حداکثری و دفع حداقلی» از تریبون‌های رسمی بجای آنکه «هر یک رای، رای به نظام» دانسته شود.
۶- به نظر شما در دور دوم بخت با چه کسی است؟
اگرچه بخش قابل توجهی از پایگاه اجتماعی پزشکیان، انتخابات را تحریم کرده بودند؛ اما همه حامیان جلیلی به صحنه آمدند. پس سقف آرای او همین ۹.۵ میلیون رای است اما رای ۱۰.۴ میلیونی آقای پزشکیان، کف رای اوست. البته چون مشارکت در دور دوم انتخابات سال ۸۴ کاهش یافت؛ بیم آن میرود که همین رای ۱۰.۴ میلیونی هم تکرار نشود! بنابراین سرریز رای دیگر نامزدها به سبد پزشکیان و جلیلی؛ مهم است. احتمال هم کاسه شدن سبد رای پورمحمدی و پزشکیان به جهت نزدیکی مواضعشان هست اما ۲۰۰ هزار رای محدود او ، چندان قابل توجه نیست و تعیین تکلیف بیش از یک میلیون آرای باطله و آرای ۳.۳ میلیونی قالیباف؛ مهمتر است. با توجه به افشاگریهای حامیان و ستادهای قالیباف و جلیلی علیه یکدیگر، بعید است همه آرای قالیباف به سبد رئیسی برود ولو اینکه رسما از او حمایت کند. آنها که به اصولگرایی قالیباف رای دادند؛ اینبار به جلیلی رای میدهند اما آنها که به کارآمدی اجرایی او رای دادند؛ نه. لزوما هم رای آنها در مرحله آتی به سبد پزشکیان اضافه نمی‌شود؛ چه بسا به جرگه مرددین بپیوندند. لذا بالفعل شدن آرای بالقوه خاکستری جامعه؛ عامل تعیین کننده‌است. البته ترغیب هر یک نفر برای مشارکت در دور دوم به منزله اضافه شدن به سبد آرای پزشکیان نیست چون برخی برای یکدستی حاکمیت و کاهش منازعات؛ به جلیلی رای میدهند و خلاص! براندازان هم در این تنور می‌دمند؛ چون خواهان تقابل جلیلی-ترامپ هستند!!
۷- چه توصیه ای دارید؟
فکرنکنم کسی منتظر توصیه من باشد! فقط امیدوارم تحریمکنندگان، کنش سیاسی‌شان را تغییر دهند. اگرچه از رئیسجمهور با اختیارات محدودش در قانون اساسی نمیتوان «انتظار معجزه» داشت؛ اما مهم است که چه کسی رئیس جمهور شود و از اختیاراتش برای گشایش فضای سیاسی و اقتصادی استفاده کند یا مضیق کردن آن!
۲۲۰۵۷
