تینا مزدکی_دو مایل زیر سطح اقیانوس، در نزدیکی سواحل آرژانتین، گودالی زیرآبی وجود دارد که عمق آن تقریباً دو برابر گرند کنیون است. این گودال و بستر دریایی اطراف آن میزبان موجوداتی هستند که گویی از یک کارناوال بیگانه آمده‌اند؛ از جمله اختاپوس شفاف با اندامی شبیه شاخ، خرچنگ‌های صورتی کم‌رنگ، خرچنگ‌های بزرگ حامل بیش از ۱۰۰ صدف‌چسبان (Barnacle)، و اختاپوس روح مانند که ترکیبی از خنده‌دار و عجیب است.
در ماه‌های جولای و آگوست، دانشمندان حاضر در کشتی تحقیقاتی فالکور (Falkor) وابسته به مؤسسه اقیانوسی اشمیت، این شگفتی‌ها را از طریق ربات زیرآبی مشاهده کردند و گودال مار دل پلاتا را کاوش کردند. در طول سه هفته، تیم تحقیقاتی تصاویر زیادی از گونه‌های عجیب و چشمگیر ثبت کرد که بیش از ۴۰ مورد آن احتمالا گونه‌هایی کاملا ناشناخته باشند. دنیل لاورتا دانشمند ارشد این پژوهش از موزه علوم طبیعی آرژانتین می‌گوید اعماق دریا، نه تنها از نظر فراوانی بلکه از نظر تنوع گونه‌ها مکانی پر از زندگی است.
یکی از مناطق مورد علاقه او بخش بزرگی از بستر دریا بود که آن را «میدان چغندر» نامید، زیرا پوشیده از مرجان‌های هشت‌پای قرمز بود. یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌ها برای میلیون‌ها نفر که غواصی‌ها را به‌صورت زنده دنبال می‌کردند، ستاره دریایی بازیگوشی بود که شبیه شخصیت پاتریک از سریال باب‌اسفنجی بود.
دانشمندان پیش‌تر در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ به گودال مار دل پلاتا سفر کرده بودند، اما آن زمان تنها به ابزارهای سنتی مانند تور و شبکه‌های ماهی‌گیری دسترسی داشتند. آنها در آن زمان نشانه‌هایی از اکوسیستم‌های منحصربه‌فرد را مشاهده و برخی گونه‌های تازه را شناسایی کردند. اما با استفاده از فناوری پیشرفته این بار، پژوهشگران توانستند شناخت بسیار کامل‌تری از این منطقه به دست آورند.
این منطقه که حدود ۳۰۵ کیلومتر (۱۹۰ مایل) از سواحل شمال شرقی آرژانتین فاصله دارد، توسط دو جریان همگرا شکل گرفته است؛ یکی آب شور که از مناطق گرمسیری جریان دارد و دیگری جریان سرد و غنی از مواد مغذی که از قطب جنوب بالا می‌آید. گودال‌های عمیق مانند مار دل پلاتا مانند قیف عمل می‌کنند و آب‌ها را هدایت و متمرکز می‌کنند. جاناتان فلورس، پژوهشگر پسادکتری شورای ملی تحقیقات علمی و فنی آرژانتین می‌گوید: «این تلاقی، یکی از پرانرژی‌ترین مناطق اقیانوسی جهان را ایجاد می‌کند که تولید بالای زیستی و تنوع شگفت‌انگیز گونه‌ها را پشتیبانی می‌کند.»
برخی از موجودات یافت شده ممکن است در هیچ جای دیگر جهان وجود نداشته باشند. فلورس می‌گوید:« گودال‌های عمیق زیستگاه‌های تنوع زیستی هستند و نقش کلیدی در عملکرد اکوسیستم دارند، اما ما هنوز اطلاعات کمی درباره آنها داریم» و تأکید می‌کند که اکتشاف مداوم برای ثبت گونه‌ها قبل از نابودی و فهم واکنش این اکوسیستم‌ها به تغییرات محیطی حیاتی است.
هدف این اکتشاف، ایجاد یک پایه داده از موجودات زندگی‌کننده در مار دل پلاتا بود. هنگامی که ربات زیرآبی به عمق رفت، تیم علمی شاهد رنگ قرمز اختاپوس مادری بود که تخم‌های خود را در آغوش گرفته و پشت مرجان‌های صورتی و نارنجی پناه گرفته بود، خرچنگ‌های صورتی در گروه‌های کوچک حرکت می‌کردند، خرچنگ‌های قرمز تیزپا می‌دویدند و ژله شانه‌ای قرمزرنگ با نور زیستی می‌درخشید. مرجان‌های هلویی رنگ، احتمالاً از گونه‌ای تازه، به دیواره گودال چسبیده بودند.
اگرچه این منطقه برای چشم انسان مانند یک سرزمین عجایب زیرآبی است، اما موجودات آن در واقع دارای استتار ماهرانه‌ای هستند. نور قرمز در اعماق دریا فاصله زیادی را طی نمی‌کند و این به موجودات قرمز کمک می‌کند تا راحت‌تر از شکارچیان فرار کنند.
دانشمندان چند نمونه از این موجودات را برای مطالعه در آزمایشگاه‌های زمینی برداشتند تا مشخص شود آیا گونه‌ای تازه هستند یا خیر. «یکی از روش‌ها برای تأیید این است که بخش کوچکی از DNA میتوکندریایی آنها توالی‌یابی شود». مایک وکیونی، جانورشناس تحقیقاتی سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا می‌گوید. او در این اکتشاف شرکت نداشته اما سال‌هاست گونه‌های جدید را ثبت کرده است.
این روند وقت‌گیر بخشی از زیست‌شناسی اعماق دریاست، جایی که اکوسیستم‌های کامل هنوز کشف نشده‌اند. فلورس می‌گوید: «کشف چندین گونه جانور تازه در یک بازه کوتاه اکتشافی در تحقیقات اعماق دریا غیرمعمول نیست، دقیقاً به این دلیل که این اکوسیستم‌ها هنوز به‌طور گسترده نمونه‌برداری نشده‌اند.»
منبع: scientificamerican
۲۲۷۳۲۳
