به گزارش خبرنگار حج و زیارت یولن، سفرهای زیارتی به عتبات امسال با شیوه جدیدی اجرایی شد و با ازسرگیری اعزام زائران به عتبات در ایام کرونا از آذرماه، دیگر، شرکتی به نام «شمسا» مسؤولیت اعزام را بر عهده نداشت. بلکه اعزام‌ها به دفاتر زیارتی واگذار شد و دفاتر هم که پیش از این تجربه اعزام را نداشتند، در هفته‌های نخست با مشکلات مختلفی از نامناسب بودن زمان پرواز تا هتل‌ها و تغذیه مواجه بودند.
شیوه جدید اعزام‌ها نه تنها برای زائران حتی برای سازمان حج و زیارت دردسرهایی دارد و با گذشت بیش از سه ماه از اجرای آن، برخی از زائران از ارائه خدمات نامناسب در طول سفر ابراز نارضایی می‌کنند. این امر در حالی است که اوایل برقراری سفرها همه از گرانی اعزام و نبود پرواز گلایه داشتند. اما حالا با وجود بالا بودن هزینه سفر عتبات، بسیاری از زوار معتقدند که خدمات مناسبی به آنها ارائه نشده و نه تنها هتل‌ها، بلکه سطح کیفیت تغذیه و وعده‌های غذایی یا حتی حمل و نقل نیز مناسب نیست و به نوعی نبود تمرکز مدیریتی در سفرها موجب سوءاستفاده از زائران شده است.
کربلا؛ شب گذشته
گلایه زائران از شیوه خدمات‌دهی در شیوه نوین اعزام عتبات
غلامرضا حقی که هشتم اسفندماه با یکی از دفاتر زیارتی تهران به عتبات مشرف شده است، می‌گوید: وقتی ما برای سفر عتبات نام‌نویسی کردیم، با توجه به هزینه‌ای که داده بودیم، قرار بود در هتل درجه الف اسکان داده شویم. اما وقتی به نجف اشرف رسیدیم، اصلا امکانات با آنچه که پیش‌بینی می‌کردیم، متفاوت بود. اتاق‌های هتل اصلا از نظر بهداشتی مناسب نبود و حتی نزدیک حرم هم نبودیم. علاوه بر این، غذایی که در اختیار ما قرار می‌دادند، نه تنها کیفیت مناسبی نداشت، بلکه از نظر مقدار هم برای ما خیلی کم بود و غذا بسیار سرد بود.
وعده‌های غذایی تکراری در سفر یک هفته‌ای عتبات
وی میافزاید: لیستی از غذاهای روزانه کاروان را هنگام سفر در اختیار ما قرار دادند. اما آنچه که در هتل به زائران دادند، با آنچه ارائه کرده بودند، محقق نشد؛ به طوری که ما ۲ روز قیمه خوردیم و تنوع غذایی هم نداشتیم. از میوه هم برخلاف اینکه نوشته بودند در هر وعده غذایی داده می‌شود، خبری نبود و فقط سه روز میوه دادند.
این امر در حالی است که سازمان حج و زیارت با راه‌اندازی آشپزخانه‌های مرکزی در عراق، دفاتر زیارتی و مسؤولان اعزام را مکلف کرده است که از اول اسفندماه وعده‌های غذایی زائران را از آشپزخانه تهیه کنند تا علاوه بر تنوع غذایی مناسب، از کیفیت مناسبی برخوردار باشند. البته برخی از دفاتر زیارتی به دلیل بالا بودن هزینه غذا از آشپزخانه مرکزی وعده‌های غذایی را تأمین نمی‌کنند و معتقدند که با هزینه‌های کمتری میتوانند وعده‌های غذایی را آماده کنند.
جریمه دفاتر زیارتی در صورت محقق نشدن وعده‌ها
حجت‌الاسلام صحبت‌الله رحمانی، معاون عتبات سازمان حج و زیارت با بیان اینکه سفرهای زیارتی به عتبات در چارچوب خاصی اجرایی می‌شود، از حضور مسؤولان برای نظارت بر اعزام‌ها و ارائه خدمات به زائران خبر می‌دهد و می‌گوید: کارگروه نظارت بر اعزام‌ها در شهرهای زیارتی عراق حضور دارند و نحوه خدمات‌رسانی به زائران توسط دفاتر زیارتی را بررسی و در صورت تخلف گزارش می‌دهند و حتی اگر مدیر کاروانی برخلاف وعده‌هایی که به زوار داده، عمل کند، جریمه شده و باید مبالغی را به زائران بازگرداند.
وی همچنین با بیان اینکه آشپزخانه مرکزی به منظور بهبود کیفیت غذای زائران راه‌اندازی شده است، میافزاید: وعده‌های غذایی استاندارد و با کیفیت مناسبی در آشپزخانه مرکزی طبخ و بین کاروان‌ها توزیع می‌شود.
با این وجود، برخی از دفاتر زیارتی برخلاف تلاش سازمان حج و زیارت برای جلوگیری از منفعت‌های شخصی در سفرهای زیارتی، به فکر سودجویی بوده و در اعزام‌ها خدمات مناسبی به زائران ارائه نمی‌دهند. این امر در حالی است که انتظار می‌رود سازمان حج و زیارت برای جلوگیری از این مشکلات، نظارت بیش‌تری نسبت به اعزام‌ها داشته باشد.
کیفیت نامناسب تغذیه در برخی کاروان‌ها
علی حسنی که روز ۱۳ رجب مصادف با ۲۶ بهمن به عتبات مشرف شده است، با ابراز ناراحتی از برنامه سفر می‌گوید: چرخ‌های هواپیما که به زمین نجف اشرف رسید، دل‌ها به عرش رفت و کسی در پوستش نمی‌گنجید که در روز ولادت امیرالمومنین علیه‌السلام هوای نجف را استنشاق کرده است. سوار اتوبوس که شدیم، مدیر کاروان اعلام کرد که به کاظمین مشرف می‌شویم. همه تعجب کردند و اعتراض‌ها بالا گرفت. مدیر کاروان با راننده اتوبوس صحبت کرد که همکاری کند و توقف کوتاهی در نجف داشته باشد تا زیارت مختصری در روز ولادت مولا داشته باشیم که راننده موافقت نکرد و راهی کاظمین شدیم.
وی میافزاید: حدود ظهر به هتل محل اقامت رسیدیم، اما هتل تغییر کرده بود و در فاصله‌ای دورتر و سطحی نازل‌تر در اتاق‌های هتل اسکان یافتیم. پس از استقرار به محل غذاخوری به بالاترین طبقه رفتیم. نه تنها فضا، بلکه ظروف نیز به نحو دلچسب تمیز نبود. فردای آن روز قرار شد بعد از صبحانه راهی سامرا شویم. برای صبحانه که به رستوران هتل رفتیم، همه چیز فراهم بود، اما چای نبود! پس از آن هم راهی حرم سیدمحمد علیه‌السلام شدیم و بعد از زیارت در سالنی در جوار این امامزاده بزرگوار ناهار صرف شد. اما ناهاری که کیفیت نداشت و حقیقتا گلوگیر بود. کیفیت و مقدار وعده‌های غذایی در نجف و کربلا هم مطلوب نبود و کسی نیز پاسخی به اعتراض‌های زائران نمی‌داد و زوار هم به دلیل اینکه برای زیارت آمده بودند، همه سختی‌ها را به جان خریدند. اما این نوع خدمات‌رسانی در شأن زائر ارباب نیست و مسؤولان باید بیش از گذشته برای رفاه زائران تلاش کنند و امکاناتی برای آنها فراهم سازند.
معطلی زائران در فرودگاه نجف
بیات، از دیگر زائران عتبات که در هفته آخر بهمن عازم عتبات شده بود، با اشاره به مشکلات زائران در پرواز و پیگیری نکردن مسؤولان مربوطه می‌گوید: ما در فرودگاه نجف دچار مشکل شده بودیم، اما کسی پاسخگو نبود. بلیت‌های زائران در پرواز ۵۳۲۴ ایران ایر در سیستم فرودگاه نجف ثبت نشده بود و زائران بیش از یک ساعت سرپا ایستادند و کسی از مسؤولان سازمان حج و زیارت در فرودگاه نبود تا به این امر رسیدگی کند. البته با تلاش مدیر کاروان این مشکل حل شد و با همکاری خلبان با تأخیر زیادی به پرواز رسیدیم.
سوال اینجاست که آیا نمی‌توان با هتل‌ها طوری قرارداد بست که تغییر هتل آن هم در همان لحظه ورود زوار پیش نیاید؟ با این امکانات و ارتباطات و فضای مجازی حتما باید زائر نیم ساعت تا یک ساعت در لابی معطل شود و نمی‌توان لیست را زودتر ارسال کرد تا اتاق‌ها از قبل مشخص شده باشد؟
شیوه اعزام زائران به عتبات، کرامت و عزت ایرانیان را خدشه‌دار کرده است
این‌ها بخشی از مشکلاتی است که در شیوه نوین اعزام زائران به عتبات شاهد هستیم و به نوعی بسیاری از زائران که در ماه‌های اخیر به عتبات اعزام شده‌اند، معتقدند که آبرو و عزت ایرانیان در چنین اعزام‌هایی خدشه‌دار شده است و روند فعلی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز زائران باشد. از طرفی هم با توجه به اینکه اعزام‌ها در شیوه نوین به استان‌ها واگذار شده است، برخی امکانات و حتی هتل‌ها در انحصار برخی از دفاتر و استان‌ها قرار گرفته است و زائران سایر استان‌ها از بعضی امکانات بی‌‌بهره مانده‌اند.
علاوه بر این، رقابتی که در شیوه اجاره هتل بین استان‌ها ایجاد شده است، باعث بالا رفتن قیمت‌ها از سوی عراقی‌ها شده است و در صورت ادامه این روند، افزایش هزینه سفرهای زیارتی به عراق را نیز شاهد خواهیم بود.
همچنین با وجود اینکه رئیس سابق سازمان حج و زیارت به حضور تیم ارزیابی در شهرهای مقدس عراق اشاره کرده بود، این تیم ارزیابی تاکنون به خوبی نتوانسته بر اعزام‌ها نظارت داشته باشد و مشکلات زائران را به سرعت برطرف سازد. از طرفی هم برخی از دفاتر زیارتی بی‌اعتنا به وضعیت زائران، فقط به فکر افزایش سفرها هستند. این امر در حالی است که انتظار می‌رفت برای اجرای سفرهای زیارتی به شیوه نوین، بدون درنظر گرفتن اشکالات اعزام‌های گذشته، حداقل از تجربه شرکت شمسا استفاده و از نکات مثبت آن الگوبرداری می‌شد. چرا که اکنون به جای اینکه یک شرکت مدیریت را بر عهده داشته باشد، هر استان مدعی شده و ۳۰ استان به عنوان مدیر اعزام هستند!
حرم امام حسین (ع) همزمان با شعبان
یکی از مدیران هتل‌های عتبات با بیان اینکه شاید مشکلاتی در شیوه گذشته اعزام‌ها و انحصار سفرها توسط شرکت شمسا وجود داشت، می‌گوید: همین انحصاری بودن موجب شده بود تا اعزام‌ها نظام‌مند باشد و در صورت بروز مشکل هم زائران بدانند به کجا باید شکایت کنند. حالا نه تنها دفاتر زیارتی و بلکه سازمان حج و زیارت هم پاسخگوی مشکلات نیستند و وقتی گلایه‌ها را به مسؤولان متذکر می‌شویم، قول برطرف شدن می‌دهند، اما خبری از تغییرات نیست.
نبود نظارت در اجاره هتل‌ها و مشکلاتی که به ضرر زائر تمام می‌شود
وی با بیان اینکه در سال‌های گذشته که اعزام‌های غیرمجاز رونق داشت، در اجاره هتل‌ها با مشکلاتی مواجه می‌شدیم که با توجه به کم بودن این نوع اعزام‌ها این معضل قابل حل بود، میافزاید: اکنون چون نظارت دقیقی بر اعزام‌ها و خدمت به زائران وجود ندارد، بسیاری از دفاتر خودمختار عمل کرده و حتی وقتی هتلی را برای کاروان خود اجاره می‌کنند، به جای اینکه کاروان خود را به آن هتل ببرند، هتل را بدون اطلاع مدیر هتل به کاروان دیگری با قیمت بالاتر اجاره می‌دهند و همین امر موجب آبروریزی و بروز مشکلاتی نه تنها برای زائران بلکه مدیر هتل‌ها شده است و به مرور زمان دیگر عراقی‌ها هم قیمت‌های هتل‌ها را بالاتر از نرخ مصوب و کنونی اجاره خواهند داد که این امر رسما به ضرر زائر تمام می‌شود.
برخی از زائران هم از تعداد بالای نیروهای اجرایی بعثه و سازمان حج و زیارت در عراق گلایه دارند؛ به طوری که یکی از مدیران دفاتر زیارتی با بیان اینکه هزینه‌های اضافه زیادی به زائران تحمیل می‌شود، می‌گوید: هزینه‌های حضور نیروهای بعثه و سازمان حج و زیارت از زائران دریافت می‌شود، اما آنها هیچ عملکرد مناسبی برای زائران ندارند.
سازمان حج و زیارت و بعثه رهبری چند نیرو در عراق دارد و چه اقداماتی انجام می‌دهند؟
البته یک منبع مطلع درباره تعداد نیروهای بعثه مقام معظم رهبری که در عراق حضور دارند، می‌گوید: بعثه مقام معظم رهبری در کربلا چهار نیرو و در نجف هم چهار نیرو با عنوان مسوول بعثه، دفتردار، سخنران و نیروی اداری مالی دارد که با توجه به ایام نوروز یک نفر به عنوان کارشناس فرهنگی نیز به تعداد آنها در کربلا افزوده شده است. این افراد در کنار برگزاری مراسم دعای کمیل و ندبه، صبح‌ها بعد از نماز صبح و شب‌ها بعد از نماز مغرب مراسم سخنرانی نیز برگزار می‌کنند و از طرفی هم با توجه به نبود نیروی مستقر در سامرا و کاظمین، باید در این ۲ شهر نیز به صورت دوره‌ای حضور داشته باشند. نظارت بر فعالیت اعزام‌ها و تبلیغات در هتل‌هایی که زائران ایرانی حضور دارند و همچنین ارائه گزارش از روند فعالیت سفرهای زیارتی و مشکلات احتمالی از دیگر اقدامات نیروهای بعثه مقام معظم رهبری در کربلا و نجف است.
برخی هم تعداد نیروهای سازمان حج و زیارت در عراق را حدود ۳۰ نفر عنوان کرده‌اند. یکی از مسؤولان سازمان حج و زیارت می‌گوید: ما در سه شهر کربلا، نجف و کاظمین ستاد داریم که مدیر دفتر نمایندگی در این شهرها حضور دارد و مسؤول پیگیری حقوق زائران هستند. همچنین حراست و بازرسی در ستادها مستقر بوده و به عنوان بازوی اجرایی در عراق فعالیت می‌کنند. علاوه بر این، در برخی هتل‌ها مدیر ثابت هتل داریم که تعداد آنها بر اساس حضور زائران متفاوت است.
سه ماه تا پایان آزمون و خطای شیوه نوین اعزام عتبات
با این وجود و با توجه به اینکه شیوه اعزام‌ها نسبت به گذشته متفاوت است و این شیوه حدود سه ماه است که اجرایی شده است، باید منتظر نتایج آن بود و همانطور که ابتدای اجرای شیوه نوین اعزام سفرهای زیارتی از سوی مسؤولان سازمان حج و زیارت اعلام شد، بازه زمانی ۶ ماهه برای این شیوه پیش‌بینی شده است. بر همین اساس، سفرهای زیارتی تا اواخر اردیبهشت یا اوایل خردادماه اجرایی می‌شود و در صورت بروز مشکل احتمال تغییرات در آن وجود دارد.
اما برخی از افراد انتظار دارند سازمان حج و زیارت نسبت به مشکلات اعزام‌ها وارد عمل شود و هرچه زودتر سفرها و خدمات ارائه شده را ساماندهی کنند تا از این طرق عزت و کرامت ایرانیان را نیز حفظ کنند.
علاوه بر این، سیدصادق حسینی، رئیس سازمان حج و زیارت به خبرنگار فارس می‌گوید: کارگروهی برای بررسی شیوه نوین اعزام‌ها تشکیل شده است تا این شیوه آسیب‌شناسی شود و بعد در مورد آن تصمیم‌گیری کنیم. علاوه بر این، هدف اصلی از تغییرات و اجرای شیوه‌های نوین، رضایت زائر است که ما به این امر در برنامه‌ریزی‌ها توجه ویژه خواهیم کرد.
نحوه ثبت شکایات از اعزام‌های عتبات
سازمان حج و زیارت به منظور پیگیری مشکلات و گلایه‌های زائران راه‌هایی را پیش‌بینی کرده که زائران تهرانی میتوانند با شماره ۶۴۵۱۱ تماس گرفته و اعتراض خود را با بخش بازرسی و نظارت سازمان حج و زیارت مطرح و یا نظرات خود را در سامانه حج و زیارت ثبت کنند. همچنین زائران سایر استان‌ها میتوانند با دفاتر استانی حج و زیارت مشکلات خود را مطرح کنند. (برای تماس با دفاتر استانی به اینجا مراجعه کنید)
به گزارش فارس، سفر عتبات از اوایل آذرماه به صورت هوایی برقرار شد و زائران با شیوه نوین توسط دفاتر زیارتی به این سفر معنوی مشرف شدند. البته با توجه به اینکه برخی از دفاتر زیارتی تجربه و آمادگی اعزام زائران را ندارند، از بین ۲ هزار و ۵۰۰ دفتر زیارتی در کشور کمتر از ۱۰ درصد این دفاتر فعال شده و اقدام به اعزام زائران می‌کنند. علاوه بر این، به دلیل مشکلات در تأمین پرواز، در حال حاضر سفرهای عتبات از هشت ایستگاه پروازی (فرودگاه) تهران، شیراز، اصفهان، کرمان، یزد، مشهد، تبریز و ساری در حال انجام است.
انتهای پیام/
