به گزارش یولن به نقل از ایسنا رسانه تحلیلی آمریکایی در مقالهای با اشاره به حمایت دولت ترکیه از گروههای مسلحی که با سرکردگی «هیئت تحریرالشام» بر سوریه مسلط شدند، گزارش داد که اقدامات آنکارا نشاندهنده اعتمادبهنفس بیش از حد آن بوده و ممکن است خطر بیثباتی مضاعف در منطقه را به همراه داشته باشد.
«سینان جیدّی» پژوهشگر ارشد مسائل ترکیه در اندیشکده «بنیاد دفاع از دموکراسیها» اخیراً در مقالهای در نشریه «فارن پالسی» نوشته ممکن است ترکیه بیش از حد در سوریه پیشروی کرده باشد. او با اشاره به پیشرفت سریع تحولات، گفت به نظر میرسد «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهور ترکیه به دنبال تسلط بر آینده سیاسی سوریه است و در این مسیر با مسکو و تهران رقابت میکند.
این تحلیلگر در مطلب تازهای که در پایگاه تحلیلی «۱۹۴۵» مستقر در آمریکا منتشر شده، میگوید حتی عبارت «بازی با آتش» هم برای توصیف اقدامات اردوغان در سوریه کافی نیست و این اقدامات باید دولت جدید «دونالد ترامپ» را در آمریکا عمیقاً نگران کند، زیرا اردوغان احتمالاً قصد دارد ترکیه را بهعنوان بخشی از راهحل مشکلات سوریه معرفی کند و این میتواند خطر تشدید بیثباتی در منطقه را به همراه داشته باشد.
حمایت ترکیه از هیئت تحریرالشام
بر اساس این گزارش، به نظر میرسد که آنکارا در حال آمادهسازی هیئت تحریر الشام برای در دست گرفتن قدرت در سوریه است. ترکیه این گروه را بهعنوان سازمانی معرفی میکند که میتواند دولتی بوروکراتیک ایجاد کند، نظم و قانون را برقرار کند و به مردم سوریه که تنوع جمعیتی بالایی دارند، خدمت کند. به همین دلیل است که آنکارا، بهعنوان یکی از اعضای ائتلاف ناتو، پیشنهاد حمایت تسلیحاتی از هیئت تحریرالشام را مطرح کرده است.
احتمال حمایت تسلیحاتی یک عضو ناتو از این گروه در حالی مطرح شده که هیئت تحریرالشام ریشههایی در القاعده دارد و رهبران آن – برخلاف اعضای ناتو – با اشغالگری رژیم صهیونیستی مخالفت دارند. به باور این تحلیلگر، اردوغان میخواهد با کنترل «ابومحمد الجولانی» رهبر تحریرالشام، سازوکارهای این گروه را مطابق با دیدگاههای خود شکل دهد تا به هدف نهاییاش دست یابد؛ یعنی نابودی منطقه خودمختار کردها در شمال سوریه.
این منطقه از خاک سوریه تحت کنترل «حزب اتحاد دموکراتیک سوریه» و «نیروهای دموکراتیک سوریه» موسوم به «قسد» قرار دارد، گروهی نظامی که تحت حمایت آمریکا قرار داشته و آنکارا آن را تهدیدی جدی علیه خود میداند.
اهداف داخلی
سینان جیدی که استادیار «مطالعات امنیتی» در دانشگاه «سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده» است، میگوید هدف اردوغان از تشدید فشار بر کردها در واقع منحرف کردن توجهات شهروندان ترکیه از شکستهای اقتصادی دولتش است. گزارشها حاکی از آن است که ترکیه در حال حاضر بین ۱۶ تا ۱۸ هزار نیروی مسلح در سوریه داشته و در حال بسیج نیرو در امتداد مرز در نزدیکی «کوبانی» (عینالعرب) است تا کنترل حزب اتحاد دموکراتیک سوریه و نیروهای قسد را از بین ببرد. این تحلیلگر همچنین احتمال میدهد که اردوغان بخشی از پناهجویان سوری که در ترکیه حضور دارند را در این منطقه ساکن کند تا یک منطقه حائل ایجاد شود.
ترامپ چه خواهد کرد؟
ترامپ که در انتخابات ریاستجمهوری امسال آمریکا در نوامبر پیروز شده و در ماه نخست سال میلادی آینده وارد کاخ سفید خواهد شد، اخیراً اقدامات اردوغان را «غیردوستانه» توصیف کرد. به باور این تحلیلگر، ترامپ ممکن است مسئله سوریه را بهطور کامل نادیده گرفته و سیاست اولویتبخشی به مسائل داخلی آمریکا را در پیش بگیرد. از سوی دیگر، ممکن است او از سوریه بهعنوان اهرمی در برابر روسیه و ایران استفاده کند تا جنگ اوکراین را به پایان رسانده و تنشها میان تهران و تلآویو را کاهش دهد.
رها کردن کردهای سوریه
در این گزارش با اشاره به اینکه ایالات متحده و غرب در مسئله حمایت از متحدان کرد خود با آنکارا تعارض دارند، تروریستی خواندن نیروهای کرد در سوریه اقدامی نامناسب عنوان شده است.
در این گزارش آمده است: «یک توافق ساده درباره تضمینهای امنیتی میان اردوغان و رهبران حزب اتحاد دموکراتیک سوریه، میتواند نگرانیهای ترکیه را برطرف کند.»
به باور این تحلیلگر، حذف کردها از آینده سوریه میتواند موجب افزایش بیثباتی شود. در این گزارش آمده است: «جنگ ترکیه علیه نیروهای قسد نهتنها منطقه را بیثبات میکند، بلکه زمینهای را برای داعش فراهم میکند تا دوباره سازماندهی شده و کارزار جدیدی برای ایجاد خلافت خود به راه اندازد.»
سینان جیدی با اشاره به اعتمادبنفس بیش از حد اردوغان، تاکید میکند که استراتژی تهاجمی او خطرات بزرگی را به همراه دارد و نهتنها برای سوریه، بلکه برای کل منطقه خطرناک است. نادیده گرفتن این خطرات میتواند به پیامدهای بلندمدتی منجر شود که برگشتناپذیر خواهند بود.
311311
