کیاوش حافظی: رئیس‌جمهور با بازکردن دوباره بحث بودجه نهادهایی که هزینه‌های هنگفت می‌گیرند اما خروجی روشنی ندارند، موج جدیدی از پرسش‌ها درباره نحوه نظارت بر منابع عمومی به راه انداخته است؛ موضوعی که در شرایط دشوار اقتصادی کشور، به دغدغه جدی جریان‌های سیاسی تبدیل شده است.
امروز هم فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در پاسخ به سوال یولن در همین زمینه، گفت که «هر نهاد باید مشخص کند چه خروجی‌هایی دارد و دقیقاً چه خدماتی به مردم ارائه می‌دهد، زیرا هر سازمانی که از بودجه عمومی، یعنی از فروش نفت یا مالیات مردم استفاده می‌کند، موظف است پاسخگو باشد و نشان دهد چه خدمتی به مردم ارائه می‌دهد.»
مهاجرانی تاکید کرد: «همان‌طور که بارها در ادبیات دینی شنیده‌ایم، حق‌الناس قابل چشم‌پوشی نیست؛ اینجا دقیقاً مصداق حق‌الناس است. دولت تلاش می‌کند با نظم‌بخشی بودجه، این موضوع را به درستی مدیریت کند و به سمت بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد حرکت کند.»
در این زمینه، یولن گفتگویی با عباس امیری‌فر، فعال سیاسی اصولگرا، داشته است. امیری‌فر معتقد است پزشکیان برای حل مشکل نهادهای فرهنگی بودجه بگیر، باید با رهبری جلسه برگزار کند و راهکاری عملی ارائه دهد؛ همان‌طور که در موضوع حجاب این اقدام موفقیت‌آمیز بود.
مشروح گفتگوی عباس امیری‌فر با یولن را در ادامه بخوانید؛
****
*آقای پزشکیان اخیرا به بودجه موسسات و نهادهایی پرداخته‌اند که بودجه می‌گیرند اما در عمل خروجی خاصی ندارند. به نظر شما منظور آقای رئیس‌جمهور چه ژانر سازمان و موسساتی بوده است؟
بعضی از ادارات موازی در کشور وجود دارند که هرکدام بودجه می‌گیرند، اما هیچ عملکردی ندارند. مثلاً در بعد فرهنگی نگاه کنید؛ ما سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات، صدا و سیما، وزارت ارشاد را داریم؛ خلاصه اینکه مراکز مختلف فرهنگی وجود دارد. هرکدام از این‌ها بودجه جداگانه می‌گیرند و بودجه کلانی هم می‌گیرند. علاوه بر این، ستاد نماز جمعه داریم، امور مساجد داریم، و حتی می‌توانیم اوقاف را هم اضافه کنیم. همه این‌ها فعالیت فرهنگی دارند.
رئیس‌جمهور معتقد است این نهادها باید یک‌کاسه شوند و یک مدیریت واحد داشته باشند. بودجه‌های آن‌ها هم باید طوری تنظیم شود که زیر نظر یک مدیریت متمرکز قرار گیرد تا معلوم شود کارایی دارند یا ندارند. به‌طور خاص هم ایشان مراکز فرهنگی را نام بردند. اگر این مراکز ذیل یک مدیریت واحد قرار گیرند، بودجه‌هایشان کمتر می‌شود و در عوض می‌توانند کارهای اساسی‌تری انجام دهند و به اصلاح اقتصاد کشور کمک کنند.
من فکر می‌کنم منظور آقای پزشکیان هم همین است. به همین دلیل هم به‌طور شاخص این مراکز را نام بردم. البته در خود دولت هم کارهای موازی زیادی انجام می‌شود و این خود دولت است که باید آن‌ها را یک‌کاسه کند. از طرف دیگر، می‌تواند به دفتر رهبری هم پیشنهاد دهد تا مراکزی که زیر نظر دفتر هستند، در این مسیر هماهنگ شوند. اگر این اتفاق بیفتد، بودجه‌ها به شکل عادلانه‌تری بین آن‌ها تقسیم خواهد شد.
* در دولت‌های گذشته هم بعضاً اعتراضاتی نسبت به این نهادها و مؤسسات مطرح می‌شد. چرا در آن دولت‌ها اقدامی در این حوزه صورت نگرفت؟ آیا نتوانستند؟
رودربایستی وجود داشت. متأسفانه همین رودربایستی‌ها باعث شد که اقدامی انجام نشود. از طرف دیگر، سمت‌هایی که الان وجود دارد، به جای اینکه نگاه کنند مصلحت نظام چیست، صرفاً می‌خواهند یک پستی وجود داشته باشد تا به کسی بدهند که بیکار نماند. آن قدیمی‌ها هم که کنار نمی‌روند.
به خاطر رودربایستی سمت‌های افرادی مثل چمران و ولایتی حفظ شده
مثلاً شما به آقای چمران بگویید کنار بروند تا علی‌البدل ایشان بیاید. ایشان ۸۴ سال دارند و دیگر توان سابق را ندارند. منِ طلبه که ۶۷ سالم است، می‌دانم نمی‌توانم مثل دوران جوانی کار کنم. این افراد باید کنار بروند، اما نمی‌روند. وقتی امثال آقای چمران کنار نمی‌روند تا جوانی جای آن‌ها بیاید، طبیعی است که می‌خواهند شغل و سمت‌شان را حفظ کنند و اجازه نمی‌دهند کس دیگری جای آن‌ها بیاید.
حالا این را با مسئولیت‌های دیگر مقایسه کنید؛ یعنی، به خاطر رودربایستی افراد، سمت‌ها حفظ می‌شود. مثل آقای ولایتی که باید ۶۵-۷۰ عنوان شغلی داشته باشد. خب این سمت‌ها را بگیرید و به چند جوان بدهید تا فرصت پیدا کنند.
اگر دولت واقعاً جلسه‌ای با رهبری داشته باشد و این‌ها را یک‌کاسه کند، بودجه‌ها را هم متناسب با عملکردشان بدهد، کارها پیش می‌رود. منظور آقای رئیس‌جمهور این است که این نهادها باید عملکرد ارائه دهند؛ یعنی مشخص کنند در یک سال چه کرده‌اند؟ چند جوان را مشغول به کار کرده‌اند؟ چند شغل ایجاد کرده‌اند؟ اگر این کارها انجام شود، قطعاً نتیجه خواهد داد. من فکر می‌کنم آقای پزشکیان هم الان دنبال همین است که این اتفاق بیفتد.
پزشکیان در جلسه با رهبری مسئله حجاب را حل کرد
* به نظر شما زور آقای پزشکیان به این نهادها می‌رسد؟
اگر با مردم صحبت کند و محکم وارد شود، بله. یکی از شاخصه‌های مهم آقای پزشکیان همین روحیه پرکاری و عمل بدون رودربایستی است. ببینید، ایشان رفتند پیش حضرت آقا و مسئله حجاب را حل کردند؛ گفتند: «آقا من نمی‌توانم، این صلاح نیست در این موقعیت.» حضرت آقا هم به شورای امنیت ارجاع دادند و قضیه حل شد.
پزشکیان یک «احمدی‌نژاد عاقل» است
ایشان اگر با رهبری هماهنگ کنند، بروند بنشینند و پیشنهاد بدهند، رهبری هم اهل همکاری و حمایت هستند. همان‌طور که دیدید مقام معظم رهبری چگونه از ایشان حمایت کردند. اگر این کار را انجام دهند، من فکر می‌کنم آقای پزشکیان یک «احمدی‌نژاد عاقل» است. یعنی فردی فعال است، اما در عین حال هماهنگی خوبی با مسئولان نظام و رهبری دارد.
اگر این مسیر را ادامه دهند، قطعاً موفق خواهند بود. چون رهبری خودشان کارشناس هستند، سابقه ریاست‌جمهوری دارند و می‌گویند طرح‌ها و برنامه‌ها را بیاورید تا اجرا شود. بنابراین، آقای پزشکیان می‌تواند موفق باشد؛ همان‌طور که در قضیه حجاب و برخی مسائل دیگر با رهبری هماهنگی کردند.
*یک سری نگرانی وجود داشت بعد از اینکه آقای پزشکیان این حرف را زدند؛ اینکه بیان چنین موضوعی یا اقدام در این حوزه ممکن است به درافتادن با برخی نهادهای قدرت منجر شود و آن‌ها جلوی ایشان را بگیرند. با توجه به صحبت شما که گفتید اگر با رهبری گفت‌وگو کنند مسئله حل می‌شود، چقدر انتظار دارید در کوتاه‌مدت بودجه این نهادها یک‌جا متمرکز شود یا سازمان‌ها چابک‌تر شوند؟
من بحث حجاب را مثال زدم. اصول‌گراها، نماینده‌های مجلس، حتی خود مجلس با آن اهمیت آمد و لایحه عفاف و حجاب را تصویب کرد. بعد هم در شورای نگهبان تأیید شد. اما آقای پزشکیان رفت خدمت آقا و گفت: «آقا، پیشنهاد من این است.» حضرت آقا هم دیدند که حرف ایشان کارشناسی است و در این موقعیت مصلحت نیست؛ موضوع را دادند به شورایعالی امنیت ملی. آن‌ها هم که اهل عقل و تدبیر هستند، به همین تصمیم رسیدند. دیگر از این مهم‌تر چه چیزی می‌تواند باشد؟
پزشکیان اگر با رهبری صحبت کند مسئله بودجه موسسات حل می‌شود
این موضوع هم همان‌طور است؛ مصلحت نظام است. ما الان با دشمنان زیادی روبه‌رو هستیم، مشکلات اقتصادی و ناترازی‌های فراوان داریم و باید این مشکلات حل شود. بنابراین اگر ایشان خدمت آقا بروند و یک طرح مشخص ارائه دهند، نه اینکه فقط حرف بزنند، و بگویند: «آقا، وضعیت این است و من چنین پیشنهادی دارم»، رهبری صددرصد می‌پذیرند. چون خودشان کارشناس هستند و تجربه دارند. در این صورت، پشت آقای پزشکیان هم آقا هستند و دیگر کسی جرات مخالفت پیدا نمی‌کند.
البته کار سختی است؛ انصافاً اگر خودمان را جای آقای پزشکیان بگذاریم، می‌بینیم که خیلی دشوار است. اما شدنی است. اگر هماهنگی با رهبری صورت بگیرد، قطعاً شدنی است و دیگر کسی هم جرات مخالفت نخواهد داشت.
می‌خواستم با وحید جلیلی صحبت کنم اما طوری فرار کرد که مسئولان تعجب کردند
*به صدا و سیما اشاره کردید که فکر می‌کنم در میان این نهادها و مؤسسات فرهنگی، یکی از بالاترین بودجه‌ها را دارد؛ حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان. سازمانی عریض و طویل مثل صدا و سیما که در سراسر کشور شعبه دارد و این همه شبکه تلویزیونی، رادیویی و ماهواره‌ای را اداره می‌کند، با این چه باید کرد؟
صداوسیما هم باید حل شود. بالاخره نماینده رئیس‌جمهور عضو شورای نظارت بر صدا و سیماست. این مسئله هم باید با رهبری هماهنگ شود. الان یک گروه از پایداری، که تقریباً تفکر انجمن حجتیه را دارند، با محوریت آقای وحید جلیلی بر صدا و سیما مسلط شده‌اند؛ عملاً حاکمیت صدا و سیما دست اوست.
جبلی در صداوسیما کارهای نیست همه‌کاره وحید جلیلی است
من خودم ایشان را در مجلس ختم آقای احمد توکلی دیدم. به او گفتم بایستیم با هم حرف بزنیم، من به‌عنوان یک طلبه و روحانی پیشنهادی درباره صدا و سیما دارم. اما ایشان فرار کرد! حتی شماره تلفنش را هم به من نداد و در خیابان رفت، به‌طوری‌که بعضی مسئولان تعجب کردند.
ببینید، چنین فردی که این‌قدر ضعیف است، عملاً رئیس صدا و سیما شده. یعنی آقای جبلی در ظاهر رئیس است، اما در واقع او هیچ‌کاره است و وحید جلیلی همه‌کاره است.
خروجی بودجه کلان صداوسیما سوق دادن مردم به اینترنشنال است
با یک جناح خاص مثل پایداری نمی‌شود صدا و سیما را اداره کرد. این باید حل شود. الان این همه بودجه کلان می‌گیرند، اما خروجی آن چیست؟ چه ثمره‌ای دارد وقتی مردم به‌جای صدا و سیما می‌روند سراغ ماهواره، اینترنشنال و رسانه‌های دیگر؟ مردم از صدا و سیما استفاده نمی‌کنند، و این نشان می‌دهد مسئله جدی است.
به‌هرحال، یکی از موضوعات مهمی که آقای پزشکیان باید حل کند همین صدا و سیماست؛ باید هماهنگی وجود داشته باشد. بالاخره ایشان عضو هیئت دولت است و می‌تواند اگر صدا و سیما همکاری نکرد، مثلا راهش ندهد! منتها قبل از هر اقدامی، به نظر من باید با رهبری هماهنگ کند تا مسئله صدا و سیما حل شود و این سازمان از دست پایدارچی‌ها خارج شود. ان‌شاءالله آن وقت همه مردم بتوانند از صدا و سیما استفاده کنند.
۲۹۲۱۱
