به گزارش یولن شیوع ویروس کرونا در دومین سال متوالی روند آموزش حضوری را با چالش جدی مواجه کرده که بدون تردید نقش موثری در کاهش کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان مقاطع مختلف تحصیلی هم داشته است.
هرچند در این مدت آموزش در کشور و به‌تبع آن استان خراسان جنوبی به همت معلمان و کادر تعلیم و تربیت تعطیل نشد و در دورترین نقاطی که اینترنت و شبکه دیجیتال هم در دسترس نبوده، درسنامه‌ها ارسال شده اما کیفیت آموزش و تبعات دوری دانش‌آموزان از کلاس‌های درس همواره مورد توجه قرار گرفته است.
شهریور امسال در شرایطی به آغاز سال تحصیلی جدید نزدیک شدیم که مسوولان آموزش و پرورش از بازگشایی تدریجی مدارس خبر دادند و با توجه به سرعت گرفتن واکسیناسیون عمومی و تزریق واکسن به بخش قابل توجهی از جامعه هدف بالای ۱۲ سال قرار شد دانش‌آموزان طی چند مرحله تا آبان ماه به مدرسه بروند.
مسوولان وزارت آموزش و پرورش همان موقع اعلام کردند که رویکرد این وزارتخانه در سال تحصیلی جاری، بازگشایی تدریجی مدارس و برگزاری کلاس‌ها به صورت تلفیقی (آموزش حضوری و مجازی) است تا سلامت دانش‌آموزان، معلمان و خانواده آنان به مخاطره نیفتد.
بر این اساس سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ همزمان با سراسر کشور سوم مهر ماه در ۱۲ منطقه آموزشی و بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ مدرسه خراسان جنوبی آغاز شد و حدود ۸۰ هزار دانش‌آموز دختر و پسر دوره‌های مختلف تحصیلی در کلاس‌های حضوری مدارس با رعایت پروتکل‌های بهداشتی شرکت کردند.
با توجه به دستورالعمل‌های ابلاغی، دانش‌آموزان در مدارس روستایی و عشایری، رشته‌های فنی هنرستان‌ها و پایه اول کمتر از ۱۵ دانش‌آموز به‌صورت حضوری در کلاس‌های درس حاضر شدند و آموزش در بقیه مدارس با روش‌های غیرحضوری ادامه یافت.
در حالی که پیش از این اعلام شده بود مدارس زیر ۳۰۰ نفر جمعیت از اول آبان امسال می‌توانند کلاس‌های درس خود را حضوری آغاز کنند، در جلسه اخیر شورای آموزش و پرورش استان خراسان جنوبی، بازگشایی مدارس منوط به تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا شد.
نگرانی والدین و ضرورت اقناع‌سازی
واقعیت این است که با وجود گسترش واکسیناسیون و اهتمام مدیران مدارس به رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی هنوز برخی خانواده‌ها در مورد سلامتی فرزندانشان برای رفتن به مدرسه نگرانی دارند و مدیرکل آموزش و پرورش خراسان جنوبی هم به این مساله اذعان دارد.
محمدعلی واقعی ۲۶ مهر امسال گفت: نگرانی بسیاری از خانواده‌ها در مورد سلامتی فرزندانشان را نمی‌توان نادیده گرفت لذا باید با مشارکت و همفکری همه دست‌اندرکاران نظام تعلیم و تربیت، اقناع‌سازی برای رفع دغدغه‌های اولیا و تسریع در واکسیناسیون آحاد جامعه در دستور کار قرار گیرد.
وی افزود: بی‌تردید مدرسه از نهادهای تاثیرگذار در زمینه آشنایی کودکان و نوجوانان با ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی و یادگیری ارتباط با همسالان محسوب می‌شود و غیرحضوری بودن کلاس‌های درس و حضور مداوم و بدون نظارت دانش‌آموزان در فضای مجازی تاثیرات منفی جسمی، روحی و روانی دارد.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان جنوبی اظهار داشت: توجه به حفظ سلامت و ایمنی جسم و روان دانش‌آموزان به‌ویژه در دوران شیوع و گسترش ویروس کرونا مهمترین هدف و رسالت خادمان آموزش و پرورش است.
وی با اشاره به برگزاری کلاس‌های درس به سه شکل حضوری، مجازی و ترکیبی گفت: کلاس درس حدود ۵۰ هزار دانش‌آموز مدارس روستایی و عشایری از ابتدای مهر امسال در یک هزار و ۴۷۵ مدرسه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری های اجتماعی به‌صورت حضوری برگزار شده است.
واقعی افزود: در مدارس شهری نیز دانش‌آموزان پایه‌های اول و دوم حداقل یک روز در هفته به منظور رفع اشکال و آشنایی با محیط مدرسه با رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی در مدارس حاضر شدند.
وی بیان کرد: دروس عملی هنرجویان هنرستان‌های استان نیز با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌صورت حضوری ارائه می‌شود و مدیران موظفند در فرآیند ضدعفونی کلاس‌های درس و محیط‌هایی که دانش‌آموزان با آنها ارتباط مستقیم دارند، قبل و بعد از حضور دانش‌آموزان نظارت دقیق و کامل داشته باشند.
دبیر شورای آموزش و پرورش استان خراسان جنوبی گفت: ما درخصوص حضوری یا غیرحضوری بودن کلاس‌ها تابع دستورالعمل‌های وزارتخانه و ستاد مقابله با کرونا در ۲ سطح ملی و استانی هستیم.
با وجود اینکه مسوولان اعلام کردند مدارس استان به غیر از موارد خاص که ابلاغ شده، باز نیست و آموزش‌ها غیرحضوری است اما گزارش‌ها از شهرستان‌های مختلف خراسان جنوبی حکایت از حضور معلمان و دانش‌آموزان در برخی مدارس داشت.
دبیر ستاد پروژه مهر آموزش و پرورش خراسان جنوبی در این باره توضیح داد: بازگشایی و فعالیت مدارس تابع دستورالعمل‌های وزارتی است که ابلاغ شده اما ادامه روند و شیوه آموزش به‌صورت حضوری یا غیرحضوری به تصمیماتی بستگی دارد که از سوی ستاد ملی و استانی کرونا اعلام می‌شود.
رضا یکه‌خانی گفت: مطابق با شیوه‌نامه بازگشایی مدارس تاکنون مدارس روستایی با نرم کلاسی زیر ۱۵ نفر و زیر ۳۰ نفر به شکل حضوری فعالیت داشتند، در هنرستان‌ها هم دروس فنی و عملی به شکل حضوری ارائه شده است.
کلاس‌های حضوری برای جبران و رفع اشکال است
وی گفت: دستورالعمل دیگری هم داریم با عنوان “بسته تعمیق یادگیری و جبران افت ناشی از وقفه آموزش‌های حضوری” که از این جهت ممکن است مدارس کلاس‌های رفع اشکلال را به درخواست دانش‌آموزان برگزار کرده باشند.
معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش خراسان جنوبی اضافه کرد: هیچ گونه اصراری نبوده و گزارشی را تاکنون دریافت نکردیم که آموزش حضوری بوده است اما اطلاع داریم که اگر مدرسه‌ای دایر بوده و دانش‌آموزان را فراخوانده به خاطر جبران افت تحصیلی و رفع اشکال بوده است.
وی گفت: نظارت بر شیوه‌نامه‌های آموزشی برعهده مدیران مناطق است و شماره تلفن ۳۲۴۲۴۷۳۴ مربوط به اداره ارزیابی عملکرد برای پاسخگویی به شکایات احتمالی است.
در مقابل والدین دیگری عقیده دارند که هرچه زودتر باید شرایط آموزش حضوری مدارس فراهم شود زیرا شاهد افت تحصیلی فرزندان خود و پیامدهای دیگر خانه‌نشینی و استفاده از گوشی تلفن همراه و فضای مجازی هستند.
استمرار تعطیلی مدارس بر وجوه دیگر شخصیت، کودکان و نوجوانان که مرتبط با مقوله تربیت و یادگیری است، تاثیر منفی دارد. تبعاتی چون تاخیر در روند جامعه‌پذیری نوجوانان و اجتماعی شدن آنها، تغییر در سبک زندگی و الگوهای رفتاری، کم‌تحرکی و فعالیت بدنی اندک، استفاده زیاد از تلفن همراه و حضور در فضای مجازی ابعاد دیگری از پیامدهای سوء توقف آموزش‌های حضوری بر دانش‌آموزان است.
اما به نظر می‌رسد اغلب والدین همچنان به حفظ سلامت فرزندان بیش از سایر موضوعات فکر می‌کنند به ویژه آنکه رییس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند بتازگی درباره شروع خیز ششم کرونا در استان خراسان جنوبی هشدار داد.
نگرانی از خیز ششم کرونا در آبان ماه
دکتر محمد دهقانی حدود ۴۵ روز پس از فروکش کردن موج پنجم کرونا در خراسان جنوبی از افزایش تدریجی موارد سرپایی و بستری در بیمارستان‌های استان خبر داد و گفت: اگر این روند تداوم داشته باشد قطعا ما در مسیر شروع موج بعدی کرونا قرار خواهیم گرفت.
وی ۲۵ مهر امسال اظهار داشت: هفته گذشته شاهد افزایش تدریجی و مختصر مراجعه‌کنندگان هم سرپایی و هم بستری به بیمارستان‌های سطح استان بودیم که باعث شد استان خراسان جنوبی در زمره هفت استانی در کشور قرار بگیرد که افزایشی را در میزان بستری‌ها نشان می‌دهند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند افزود: امیدواریم این روند تداوم پیدا نکند ولی اگر تداوم داشته باشد قطعا ما در مسیر شروع موج بعدی بیماری قرار خواهیم گرفت که پیامدهای سختی را برای همه ما به دنبال خواهد داشت.
وی درباره مراجعه کودکان به مراکز درمانی برخی شهرستان‌های استان با علائم گوارشی نیز گفت: از ۲ هفته قبل به‌تدریج شاهد بودیم که مراجعه به مطب‌های متخصصان اطفال در برخی شهرستان‌ها با علائم تنفسی به‌خصوص علائم گوارشی افزایش یافت که حدود ۱۰ تست کرونا از کسانی که با این علائم مراجعه کرده بودند به طور رسمی و مشخص مثبت شد.
دهقانی اظهار داشت: این موضوع در جلسه اخیر ستاد استانی مدیریت کرونا مطرح و هشدار لازم داده شد.
دبیر ستاد دانشگاهی پیشگیری و کنترل کرونا خراسان جنوبی هم گفت: با توجه به مصوبه ستاد ملی و استانی کرونا مدارس شهری استان به جز کلاس‌های عملی، آزمایشگاهی و فنی و حرفه‌ای مجاز به بازگشایی نیستند و هرگونه بازگشایی ممنوع است.
غلامرضا شریف‌زاده افزود: واکسیناسیون دانش‌آموزان باید ۲ نوبت انجام شود و بعد از گذشت ۲ هفته ایمنی لازم برای آنان به وجود می‌آید.
وی گفت: در حال حاضر و با توجه به اینکه تعداد زیادی از دانش‌آموزان فقط یک دز واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند با بازگشایی مدارس مخالفیم.
دبیر ستاد دانشگاهی پیشگیری و کنترل کرونا اظهار داشت: اخیرا گزارشی مبنی بر ارسال پیامک از سوی آموزش و پرورش با موضوع بازگشایی مدارس از روز شنبه مشاهده شد که این کار غیرمجاز است.
وی گفت: تاکنون هیچ مصوبه‌ای برای بازگشایی مدارس شهری به آموزش و پرورش استان ابلاغ نشده و هرگونه بازگشایی خلاف مصوبات ستاد ملی و استانی کرونا خواهد بود.
بازگشایی مدارس تابع مصوبات ستاد ملی کرونا است
پس از مصوبه ستاد استانی مدیریت کرونا مبنی بر ممنوعیت بازگشایی مدارس جز مواردی که در شیوه‌نامه قبلی آمده بود، یکی از دستور کارهای شورای آموزش و پرورش استان خراسان جنوبی در هفته جاری نیز همین موضوع بود.
استاندار خراسان جنوبی در این نشست گفت: در حال حاضر براساس دستورالعمل‌های گذشته مدارس روستایی و عشایری زیر ۱۵ نفر و کلاس‌های فنی و حرفه‌ای هنرستان‌ها می‌توانند به‌صورت حضوری دایر باشند و فعالیت سایر مدارس اعم از دولتی یا غیرانتفاعی به‌صورت حضوری همچنان ممنوع است.
حمید ملانوری افزود: برای بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها تابع مصوبات ستاد ملی کرونا هستیم تا با توجه به شرایط استان بتوانیم تصمیماتی را اتخاذ کنیم.
وی بیان کرد: در رابطه با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها به‌صورت حضوری، ستاد ملی مقابله با کرونا در حال بررسی و تصمیم‌گیری است.
استاندار خراسان جنوبی گفت: با توجه به اظهارات وزیر بهداشت و بسیاری از کارشناسان احتمالا در آبان ماه درگیر پیک ششم خواهیم بود و توسعه واکسیناسیون، مراقبت‌های مردمی، فرهنگ‌سازی، آموزش‌های صورت گرفته و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی باعث شده میزان ابتلا و مرگ و میر سیر نزولی را طی کند.
وی اظهار داشت: امیدواریم تداوم این شرایط، مدیریت بیماری را به همراه داشته باشد اگرچه در موقعیتی قرار داریم که هنوز این بیماری شایع است و همچنان باید در امور اداری و غیراداری، مراقبت‌های لازم را مدنظر داشته باشیم.
اما چه باید کرد؟
در شرایطی که خیلی از خانواده‌ها برای نحوه تحصیل فرزندان خود دچار نوعی سردرگمی هستند، مدیر گروه بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند معتقد است قبل از هرگونه بازگشایی باید نسبت به واکسیناسیون دانش‌آموزان با ۲ دز واکسن اقدام شود.
دکتر مسعود ضیایی گفت: در حال حاضر تعداد زیادی از دانش‌آموزان با دریافت یک دز واکسن کرونا ایمنی کافی را ندارند ضمن اینکه شاید نتوان دستورالعمل‌ها را به‌طور کامل در مدارس اعمال کرد.
وی افزود: با توجه به اینکه رسیدن به این سطح ایمنی استاندارد ممکن است تا پایان آبان یا اوایل آذر اتفاق نیفتد الان بازگشایی به صلاح نیست زیرا اگر برای دانش‌آموزان ضرر کمتری داشته باشد برای خانواده‌ها خطرناک است.
متخصص بیماری‌های عفونی گفت: در شرایط پیش رو باید بررسی شود که آیا مدارس امکانات لازم از قبیل تهویه مناسب و امکان فاصله‌گذاری اجتماعی و اجرای کامل پروتکل‌های بهداشتی را دارند یا خیر، مدارسی که نمی‌توانند این امکان را فراهم کنند باید در نحوه بازگشایی‌ها تجدید نظر کنند.
وی تصریح کرد: برخی خانواده‌ها هنوز تمایل به تزریق واکسن کرونا برای فرزندانشان ندارند و ارایه آزمایش پی سی آر به‌صورت ۲ بار در هفته شاید برای خانواده‌ها امکان‌پذیر نباشد.
ضیایی افزود: گسترش واکسیناسیون در کنار رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی راهکار اصلی برای رسیدن به سطح ایمنی نسبی و بازگشایی فعالیت‌ها از جمله مدارس و دانشگاه‌هاست که همه مردم برای تحقق این هدف مهم باید بیش از پیش همکاری کنند.
تاکنون حدود ۶۰ درصد دانش‌آموزان بالای ۱۲ سال در خراسان جنوبی دُز اول واکسن کرونا را دریافت کردند و واکسیناسیون این گروه سنی همچنان ادامه دارد.
براساس دستورالعمل‌های ابلاغی، فعالیت مدارس روستایی و عشایری، رشته‌های فنی هنرستان‌ها و پایه اول کمتر از ۱۵ دانش‌آموز به‌صورت حضوری مجاز است و دانش‌آموزان بقیه مدارس خراسان جنوبی تا اطلاع بعدی با روش‌های غیرحضوری آموزش می‌بینند.
