نگار علی– پزشکان با کمک هوش مصنوعی، آزمایش جدیدی طراحی کرده‌اند که می‌تواند پیش‌بینی کند کدام بیماران مبتلا به سرطان پروستات از مصرف داروی «ابیراترون» (Abiraterone) بیشترین سود را می‌برند؛ دارویی که می‌تواند تا ۵۰ درصد خطر مرگ را کاهش دهد.
ابیراترون در حال حاضر یکی از امیدبخش‌ترین داروها برای درمان سرطان پیشرفته پروستات است؛ بیماری‌ای که در بیش از ۱۰۰ کشور، شایع‌ترین نوع سرطان در میان مردان به شمار می‌رود. این دارو تاکنون جان صدها هزار بیمار را نجات داده یا به زندگی آن‌ها دوام بیشتری بخشیده است.
اما به دلیل عوارض جانبی، هزینه بالا و ضرورت بررسی‌های مداوم، هنوز بسیاری از کشورها در تجویز عمومی آن برای مردانی که سرطان‌شان هنوز متاستاز نداده، تردید دارند.
حالا اما تیمی از پژوهشگران آمریکا، بریتانیا و سوئیس، با تکیه بر ابزار هوش مصنوعی، آزمونی طراحی کرده‌اند که می‌تواند با دقت بالا، مشخص کند چه کسانی واقعا از این دارو سود می‌برند و چه کسانی بهتر است به درمان‌های استاندارد بسنده کنند.
این دستاورد مهم روز جمعه در نشست سالانه انجمن سرطان‌شناسی بالینی آمریکا (ASCO) که در شیکاگو برگزار شد، رونمایی شد؛ بزرگ‌ترین گردهمایی متخصصان سرطان در جهان.
پیش‌بینی نجات زندگی فقط با یک اسکن
پروفسور نیک جیمز، از مؤسسه تحقیقات سرطان لندن و یکی از اعضای ارشد تیم پژوهشی، در این‌باره گفت: «ما می‌دانستیم که ابیراترون چقدر می‌تواند نتایج چشمگیری داشته باشد، اما عوارضی مانند فشار خون بالا، مشکلات کبدی و افزایش احتمال دیابت یا سکته قلبی باعث می‌شد همه بیماران کاندیدای خوبی برای این دارو نباشند.»
این آزمون جدید، با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته، تصاویر بافتی تومورهای بیوپسی‌شده را تحلیل می‌کند و ویژگی‌هایی را شناسایی می‌کند که چشم انسان قادر به دیدن آن‌ها نیست. به این ترتیب مشخص می‌شود کدام بیماران دارای نشانگر زیستی (biomarker) خاصی هستند که آن‌ها را در برابر این دارو پاسخ‌گو می‌سازد.
پژوهشگران در این مطالعه، بیش از ۱۰۰۰ نمونه بیوپسی بیماران مبتلا به سرطان پروستات پرخطر اما غیرمتاستاز را بررسی کردند. نتایج نشان داد که حدود ۲۵ درصد از این بیماران دارای نشانگر مثبت بودند و برای این گروه، داروی ابیراترون توانست نرخ مرگ‌ومیر را از ۱۷ درصد به ۹ درصد در طول پنج سال کاهش دهد.
در مقابل، برای بیمارانی که نشانگر زیستی منفی داشتند، کاهش ریسک مرگ از ۷ درصد به ۴ درصد چندان چشمگیر نبود و حتی از لحاظ آماری هم معنی‌دار تلقی نشد. بنابراین این گروه از بیماران می‌توانند بدون نیاز به درمان اضافی و پرهزینه، صرفا با هورمون‌درمانی و پرتودرمانی استاندارد، درمان شوند.
آینده‌ای روشن‌تر با درمان هدفمندتر
به گفته کارشناسان، این پیشرفت می‌تواند مسیر درمان سرطان پروستات را در سراسر جهان تغییر دهد؛ هم از نظر کارایی بالاتر و هم کاهش هزینه‌های اضافی سیستم‌های سلامت.
پشتیبانی مالی این پژوهش توسط «Prostate Cancer UK»، شورای تحقیقات پزشکی بریتانیا و شرکت «Artera» انجام شده است.
منبع: theguardian
۲۲۷۲۲۷
