به گزارش یولن امیر حسین ساداتی با اشاره به وضعیت ارتباطات اقتصادی بین دو کشور ایران و ترکمنستان گفت: در مقوله ارتباط با ترکمنستان ۲ محور وجود دارد که برایند این دو محور می تواند رونق و تعاملات اقتصادی با ترکمنستان را به وجود آورد، یک محور اصلی بحث دولت و حاکمیت است که باید زیرساخت های مهم و ساختارهای اجرایی را ایجاد کند و محور بعدی انجام تعاملات با ترکمنستان توسط تجار و فعالان اقتصادی است که لازمه این امر ایجاد دیپلماسی اقتصادی با ترکمنستان است که ما در این رابطه بعد از گذشت سال ها از تشکیل کشور مستقل ترکمنستان کاملأ غیرحرفه ای و ضعیف عمل کرده ایم.
وی افزود: نگاه استراتژیک به مقوله تجارت با ترکمنستان با توجه به شرایط کشور در موضوعات کلان دیده نشده است، یعنی ما حتی روی سوریه حساب باز کردیم و پیش بینی ۵۰۰ میلیون دلار تجارت با این کشور را در سال جاری داشتیم که البته با تحولات اخیر این موضوع کاملأ منتفی شد اما برای ترکمنستان که در همسایگی ما قرار داشت برنامه ریزی نداشتیم.
این فعال اقتصادی در گلستان با بیان اینکه یک غفلت همگانی در کشور ما در خصوص تعاملات با ترکمنستان وجود دارد،گفت: ما هیچ برنامه و هدف گذاری برای تعاملات معقول تجارت اقتصادی به وجود نیاوردیم، در گذشته بحث انتقال ارز را فعالان اقتصادی در منطقه مدیریت کرده بودند اما با توجه به اینکه محدودیت هایی در ارز ایحاد کردیم و بحث اختلافات مالی در بحث گاز به ترکمنستان حل نشده و کارهای لازم صورت نگرفت به خاطر همین ما در الویت اقتصادی،صادرات و واردات ترکمنستان قرار نداریم .
ساداتی ادامه داد: در یک مقطعی بحث منطقه آزاد اقتصادی در استان گلستان مطرح شد اما عملأ هیچ اتفاقی را شاهد نبودیم، فقط 3 رئیس جمهور به صورت نمادین راه آهن را از بندرترکمن به مرز و از آنجا به راه‌آهن ترکمنستان و قزاقستان متصل کردند، در واقع ظرفیتی که برای ۱۰ میلیون تن بار جابجایی لحاظ شده بود، ایجاد نشد و بعد از آن اتفاق خاصی در منطقه رخ نداد.
وی با بیان اینکه زیرساخت های لازم برای اتصال راه آهن به ترکمنستان و قزاقستان در کشور ما فراهم نشده است، گفت: مطالعات اولیه این طرح نیز غلط بوده و دقت لازم انجام نشده است، مدل شیبی که از راه آهن شمال به البرز وجود دارد امکان حمل ۱۰ میلیون تن بار را ندارد و ظرفیت انتقال تنها به 2/1می¬رسد پس لازم بود یک خط آهن از استان گلستان به مشهد یا شاهرود وصل شود تا به طریقی به چابهار در جنوب ایران برسد. این راه آهن حدود ۱۸۰ کیلومتر است و در این سال ها اقدامی برای ایجاد آن در دستور کار نبود، بنابراین به خاطر سستی و کاهلی در رفتار منطقه آزاد اینچه برون متأسفانه بستر مناسب برای تعاملات اقتصادی وجود ندارد.
مدیر عامل شرکت اریکو بیان کرد: حجم صادرات فعالان اقتصادی به صورت محدود به ۱۱۴ میلیون دلار می رسد که این حجم صادرات با توجه به ظرفیتی که در ترکمنستان وجود دارد عدد بسیار کوچکی است.
ساداتی ادامه داد: در یک مقطع زمانی فعالان اقتصادی و تجار ترکمنستان به گلستان رفت و آمد زیادی داشتند و هر چیزی که قابل خریدن بود را با خود می بردند اما به دلیل صعف عملکرد ما کشورهای اروپایی و ترکیه کالای باکیفیت تری نسبت به ما به ترکمنستان ارائه دادند و این اتفاقات موجب شد تا الویت کشور ترکمنستان در بحث تعاملات اقتصادی نباشیم.
وی گفت: دولت ما باید دیپلماسی سیاسی،اقتصادی و روابط با ترکمنستان را تقویت کند، با توجه به سفر رئیس جمهور ترکمنستان به کشور ما و دیدار ایشان با مقام معظم رهبری و دیگر مسوولان کشور،بیانگر این است ترکمنستان برای تعاملات با ایران رغبت دارد، بنابراین ما باید یک استان معین در تعاملات با ترکمنستان تعریف کنیم گلستان با توجه به پیوندهای تاریخی و حضور اقوام ترکمن در منطقه چنین پتانسلی را دارد.
مدیر عامل شرکت اریکو خاطر نشان کرد: هنوز تصمیم گیری در رابطه با انتخاب گلستان به عنوان استان معین انجام نشده و زیرساخت های لازم برای این امر فراهم‌نشده است، با توجه به شرایط امروز که کشتیرانی ما تحریم‌است و مشکلاتی که در سایر مرزها وجود دارد مرز اینچه برون مثل یک پله فرار برای ساختمان است که در معرض تهدید قرار دارد و باید به شدت مورد حمایت قرار گیرد حتی به عنوان یک پدافند غیر عامل باید دیده شود.
ساداتی با بیان اینکه باید در منطقه آزاد امکانات بیشتر فراهم باشد و فعالان اقتصادی در منطقه آزاد مستقر شوند،گفت:مرز اینچه برون فاصله زمانی برای حمل و نقل کالای ما را به روسیه و چین به شدت کاهش می دهد و مسیر ۴۵ روز را به ۱۵ تا ۲۰ روز تقلیل می دهد و در نهایت هزینه های حمل به شدت کاهش خواهد یافت.
