به گزارش یولن، مهران کامروا، استاد علوم سیاسی در دانشگاه جورج تاون قطر، در پاسخ به اینکه چرا تلاشهای ایران برای بهبود روابط با کشورهای عربی منطقه جواب نمیدهد؟ به خبرگزاری یولن گفت: به نظر من دیپلماسی ایران به اندازه کافی فعال نیست. سیستم دیپلماسی ما فعال نیست و سفرایی که در کشورهای عربی خلیجفارس داریم و سفارتهای ما فعال نیستند. وزیرخارجه ما به اندازه کافی در این کشورها فعال نیست و این فعالیت صرفا جنبه سفر به این کشورها را ندارد؛ بلکه باید به طور علنی و رسانهای از روی تبلیغات مواضع جمهوری اسلامی ایران را به مردم این کشورها فهماند و از این طریق بر سیاستمداران این کشور اثر گذاشت.
>>> بیشتر بخوانید:
اگر با یک فرد عادی در خیابان صحبت کنید،میگوید ایران بزرگترین تهدید ماست/ آنها میپرسند:چرا در پایتخت شما حتی یک مسجد برای اهل سنت وجود ندارد؟
این استاد علوم سیاسی با برشمردن ضعفهای دیپلماسی ایران بیان کرد: یکی از ضعفهای اساسی سیستم دیپلماسی ما این است که آیندهنگر نیست و مدام به گذشته بازگشته و آن را بازبینی میکنیم و سعی میکنیم تا مواضع جمهوری اسلامی را که در گذشته یا اکنون دارد، توجیه کنیم. ولی ما باید آیندهنگر باشیم. برای این کشورهای عربی توسعه اقتصادی بسیار اهمیت دارد. ما مدام شعارهای قدیمی میدهیم در حالی که این کشورها به آینده اهمیت میدهند. به هرحال تمام اینها به ضعف سیستم دیپلماسی ما برمیگردد که نه سفرای قوی و نه سفارتهایی داریم که بتوانیم در این کشورها قدرت نرم ایران را نشان دهند. ما از دیپلماتهای جمهوری اسلامی شعارهای سیاسی و ایدئولوژیک میبینیم و سناریوهای برد-برد که هم منافع این کشورها و هم جمهوری اسلامی ایران را در نظر بگیرد، از سوی آنها مطرح نمیشود.
کامروا در پاسخ به اینکه ایران برای جلب اعتماد کشورهای عربی منطقه باید چه کند؟ ایران حتی با کشورهایی چون عراق و لبنان و سوریه هم به مشکل برخورده است. چطور میتواند این وضعیت را جبران کند؟ تاکید کرد: اینکه ایران با کشورهایی مثل عراق، لبنان و سوریه نیز با مشکل روبهرو شده، نتیجه همان ضعفهای ساختاری است. ایران حتی با سوریه که زمانی نزدیکترین متحدش بود، به مشکل خورده است. تقریبا تمام کشورهای منطقه و بسیاری از کشورهای جهان، روابط خود را با دولت جدید سوریه تنظیم کردهاند، اما ایران هنوز واقعیت سقوط بشار اسد را نپذیرفته است. یک سال از این اتفاق گذشته و ایران همچنان در برابر پذیرش این واقعیت مقاومت میکند.
این استاد علوم سیاسی در ادامه با اشاره به تنش لفظی میان وزرای خارجه ایران و لبنان افزود: در مورد لبنان هم دیپلماسی ایران دچار ضعف شدید بود. وزیر خارجه ایران، وزیر خارجه لبنان را دعوت کرد، اما او گفت حاضر است فقط در کشور ثالث ملاقات کند. در چنین شرایطی، وزارت خارجه ایران باید بیانیهای رسمی منتشر میکرد و وزیر خارجه باید شفاف توضیح میداد که ایران خواهان رابطه با همه کشورهاست و این واکنش لبنان غیرحرفهای و بچهگانه است.
اما دستگاه سیاست خارجی ما ضعف اساسی دارد و فعال نیست و نسبت به وقایع جهان معمولا بهجای موضع کنشی، موضع واکنشی میگیرد و مواضع خود را روشن، شفاف و حرفهای از طریق رسانههای جهانی بیان نمیکند.
او با اشاره به سفر دبیر شورای امنیت ملی کشورمان به لبنان تاکید کرد: وقتی آقای لاریجانی به لبنان رفتند و با لحن و اشاره گفتند ما نخواستیم به شما بگوییم چه کار کنید، این کاملا خلاف عرف دیپلماتیک که اینطور و با چنین لحنی صحبت کنند. باید به این کشورها احترام گذاشت.تا زمانی که به این کشورها احترام گذاشته نشود و دیپلماسی فعال نداشته باشیم تا بتوانیم از موقعیتهایی که به وجود آمده استفاده کرده یا موقعیتسازی کنیم، ایران همچنان چند قدم عقب خواهد بود.
کامروا با اشاره به فعالیت های عراقچی و سفرهای او به منطقه و دیگر کشورها بیان کرد: وزیر خارجه محترم فعلی تلاش خودش را میکند، اما این تلاشها کافی نیست. ایران به دیپلماتهای حرفهای، شجاع و ماهر نیاز دارد؛ نه دیپلماتهایی که از صحبت کردن بترسند، یا از دفاع علنی و حرفهای از مواضع جمهوری اسلامی واهمه داشته باشند، یا نتوانند سناریوهای برد-برد را با کشورهای جهان در میان بگذارنند.
وی با تاکید براینکه وزارت خارجه و تمام نهادهای تصمیمگیر باید مواضع جمهوری اسلامی و سناریوهای برد-برد را با واقعیتهای امروز منطقه تطبیق دهند. گفت: نمیتوان همچنان شعار داد و برخلاف موج حرکت کرد. نزدیک به ۵۰ سال است که ایران برخلاف جریان منطقه حرکت کرده و به همین دلیل از تمام کشورهای منطقه در توسعه اقتصادی و دیپلماسی عقب مانده است. اینکه بگوییم همهچیز تقصیر تحریمهاست یا خصومت آمریکا، بهانه است. تحریمها و خصومتی که آمریکا دارد بسیار موثرند و ما نتوانتیم متوجه شویم که چطور باید با دولت دونالد ترامپ رابطه برقرار کند. همه کشورها حتی اوکراین و کشورهای اروپایی که شخص ترامپ به رهبرانشان توهین کرده، فهمیدهاند چگونه منافعشان را حفظ کنند و با دولت آمریکا تعامل داشته باشند. تنها کشوری که نتوانسته این مسیر را پیدا کند، ایران بوده است. تا زمانی که ما یک دیپلماسی فعال نداشته و دیپلماسیمان بر قدرت نرم واقعی و نه شعاری، سناریوهای برد-برد و کنشگری فعال بنا نشود، دستگاه سیاست خارجی بسیار عقب خواهد ماند.
>>> مشرح مصاحبه یولن با مهران کامروا را در لینک مرتبط بخوانید:
چرا روابط کشورهای عربی منطقه با ایران عادی نمیشود؟ / کامروا: باید اعتمادسازی فعال داشتهباشیم / رفتارمان را با ایرانیان اهل سنت اصلاح کنیم
۳۱۵
