به گزارش یولن، «رافائل ماریانو گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مصاحبه‌ای اختصاصی در دمشق، جایی که با « احمد الشرع» رئیس دولت موقت سوریه و دیگر مقامات دیدار کرد، گفت که الشرع علاقه خود را به دنبال کردن انرژی هسته‌ای برای سوریه در آینده ابراز کرده است و افزود: “چرا که نه؟”
به گزارش ایسنا، گروسی گفت هدف آژانس “شفافیت کامل در مورد فعالیت‌های خاصی است که در گذشته انجام شده و به قضاوت آژانس، احتمالاً مربوط به سلاح‌های هسته‌ای بوده‌اند.”
او دولت جدید را “متعهد به گشودن درها به روی جهان و همکاری‌های بین‌المللی” توصیف کرد و گفت که امیدوار است روند بازرسی را ظرف چند ماه به پایان برساند.
یک تیم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۲۴ از برخی سایت‌های مورد نظر در حالی که رئیس جمهور سابق بشار اسد هنوز در قدرت بود، بازدید کرد. از زمان سقوط اسد در ماه دسامبر، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دنبال بازگرداندن دسترسی به سایت‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای سوریه بوده است. اعتقاد بر این است که سوریه تحت حکومت اسد یک برنامه هسته‌ای مخفی گسترده را اداره می‌کرده است، که شامل یک راکتور هسته‌ای اعلام نشده ساخته شده توسط کره شمالی در استان دیرالزور شرقی می‌شد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این راکتور را «برای تولید برق سازمان دهی نشده» توصیف کرد – که این نگرانی را ایجاد کرد که دمشق با تولید پلوتونیوم در سطح تسلیحاتی، به دنبال سلاح هسته‌ای در آنجا بوده است.
این سایت راکتور پس از آنکه رژیم صهیونیستی، در سال ۲۰۰۷ حملات هوایی را برای تخریب این تأسیسات انجام داد، به اطلاع عموم رسید. سوریه بعداً این سایت را با خاک یکسان کرد و هرگز به سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به طور کامل پاسخ نداد. گروسی گفت بازرسان قصد دارند به راکتور دیرالزور و همچنین سه سایت مرتبط دیگر بازگردند.
سایر سایت‌های تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شامل یک راکتور منبع نوترون مینیاتوری در دمشق و یک مرکز در حمص است که می‌تواند اورانیوم کیک زرد را فرآوری کند.
او گفت: «ما در تلاشیم تا تمرکز خود را به مواردی که واقعاً مورد توجه هستند، محدود کنیم.»
گروسی گفت، اگرچه هیچ نشانه‌ای مبنی بر انتشار تشعشعات از این سایت‌ها وجود ندارد، اما این نهاد نظارتی نگران است که «اورانیوم غنی‌شده ممکن است در جایی افتاده باشد و قابل استفاده مجدد، قاچاق و جابجایی باشد.»
او گفت الشرع – که از زمان به قدرت رسیدن با دولت‌های غربی ارتباط برقرار کرده است – «تمایل بسیار مثبتی برای گفتگو با ما و اجازه دادن به ما برای انجام فعالیت‌های مورد نیازمان» نشان داده است. گروسی گفت که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جدا از از سرگیری بازرسی‌ها، آماده انتقال تجهیزات پزشکی هسته‌ای و کمک به بازسازی زیرساخت‌های رادیوتراپی، پزشکی هسته‌ای و سرطان‌شناسی در سیستم بهداشتی است که به دلیل تقریباً ۱۴ سال جنگ داخلی به شدت تضعیف شده است.
گروسی گفت: «و رئیس دولت به من ابراز علاقه کرده است که در آینده به کاوش در زمینه انرژی هسته‌ای نیز بپردازد.» تعدادی دیگر از کشورهای منطقه، از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و اردن، به نوعی به دنبال انرژی هسته‌ای هستند. گروسی گفت که سوریه به احتمال زیاد به دنبال راکتورهای کوچک مدولار خواهد بود که ارزان‌تر و استقرار آنها آسان‌تر از راکتورهای بزرگ سنتی است.
۳۱۰۳۱۰
