به گزارش خبرگزاری یولن، وب سایت خبرگزاری رویترز نوشت: رواندا و جمهوری دموکراتیک کنگو روز جمعه توافق صلحی را با میانجیگری ایالات متحده امضا کردند که امیدها را برای پایان دادن به جنگی که امسال هزاران نفر را کشته و صدها هزار نفر دیگر را آواره کرده است، افزایش میدهد.
این توافق، پیشرفتی در مذاکرات دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، را نشان میدهد و هدف آن جذب میلیاردها دلار سرمایهگذاری غربی به منطقهای غنی از تانتالوم، طلا، کبالت، مس، لیتیوم و سایر مواد معدنی است.
طبق نسخهای که توسط رویترز مشاهده شده است، وزرای امور خارجه دو کشور آفریقایی در مراسمی با مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در واشنگتن، این توافق را امضا کردند و متعهد شدند که توافق ۲۰۲۴ را که منجر به خروج نیروهای رواندا از شرق کنگو ظرف ۹۰ روز میشود، اجرا کنند.
در این توافق آمده است که کینشاسا و کیگالی همچنین ظرف ۹۰ روز یک چارچوب ادغام اقتصادی منطقهای راهاندازی خواهند کرد. ترامپ روز جمعه، پیش از امضای این توافق در واشنگتن، گفت: «آنها سالها با قمه به این جنگ ادامه دادند – این یکی از بدترین، یکی از بدترین جنگهایی است که کسی تا به حال دیده است. و من اتفاقاً کسی را داشتم که توانست آن را حل و فصل کند.»
«ما به عنوان بخشی از این توافق، برای ایالات متحده، بسیاری از حقوق معدنی را از کنگو دریافت میکنیم. آنها بسیار مفتخرند که اینجا هستند. آنها هرگز فکر نمیکردند که به اینجا بیایند.»
اولیویه ندوهانگیرهه، وزیر امور خارجه رواندا، این توافق را یک نقطه عطف خواند. ترزا کایکوامبا واگنر، وزیر امور خارجه کنگو، گفت که پس از این توافق باید از هم جدا شد.
ترامپ بعداً با هر دو مقام در دفتر بیضی شکل ملاقات کرد و در آنجا نامههایی را به آنها ارائه داد که در آنها از فلیکس تشیسکدی، رئیس جمهور کنگو، و همتای رواندای او، پل کاگامه، برای امضای بستهای از توافقها به واشنگتن دعوت شده بود. ماساد بولوس، مشاور ارشد ترامپ در امور آفریقا، آن را «توافق واشنگتن» نامید. ندوهانگیره به ترامپ گفت که توافقات گذشته اجرا نشدهاند و از ترامپ خواست که به تعهداتش پایبند بماند.
ترامپ هشدار داد که در صورت نقض توافق، با «مجازاتهای بسیار شدید، مالی و غیره» مواجه خواهند شد.
به گفته تحلیلگران و دیپلماتها، رواندا حداقل ۷۰۰۰ سرباز را در حمایت از شورشیان M23 که اوایل امسال دو شهر بزرگ و مناطق معدنی سودآور شرق کنگو را در یک پیشروی برقآسا تصرف کردند، به مرز اعزام کرده است.
پیشرفتهای M23، جدیدترین چرخه در یک درگیری چند دههای که ریشه در نسلکشی رواندا در سال ۱۹۹۴ دارد، نگرانیهایی را مبنی بر احتمال وقوع یک جنگ گستردهتر در همسایگان کنگو ایجاد کرده است.
معاملات اقتصادی
بولوس در ماه مه به رویترز گفت که واشنگتن میخواهد توافق صلح و توافقات معدنی همراه آن به طور همزمان در تابستان امسال امضا شود.
روبیو روز جمعه گفت که سران کشورها «تا چند هفته دیگر در واشنگتن خواهند بود تا پروتکل و توافق کامل را نهایی کنند.»
با این حال، توافقنامهای که روز جمعه امضا شد، به کنگو و رواندا سه ماه فرصت میدهد تا چارچوبی را «برای گسترش تجارت خارجی و سرمایهگذاری حاصل از زنجیرههای تأمین مواد معدنی حیاتی منطقهای» راهاندازی کنند.
یک منبع آگاه روز جمعه به رویترز گفت که توافقنامه دیگری در مورد این چارچوب توسط سران کشورها در یک رویداد جداگانه در کاخ سفید در زمانی نامشخص امضا خواهد شد.
این منبع گفت که این تفاهم وجود دارد که پیشرفت در مذاکرات جاری در دوحه – یک تلاش میانجیگری جداگانه اما موازی با هیئتهایی از دولت کنگو و M23 – قبل از امضای چارچوب اقتصادی ضروری است.
در توافقنامهای که روز جمعه امضا شد، قطر «حمایت کامل» خود را از میزبانی این مذاکرات اعلام کرده است.
همچنین گفته میشود که کنگو و رواندا ظرف 30 روز یک مکانیسم هماهنگی امنیتی مشترک تشکیل خواهند داد و طرحی را که سال گذشته برای نظارت و تأیید خروج سربازان رواندا ظرف سه ماه توافق شده بود، اجرا خواهند کرد.
قرار است عملیات نظامی کنگو علیه نیروهای دموکراتیک برای آزادی رواندا (FDLR)، یک گروه مسلح مستقر در کنگو که شامل بقایای ارتش سابق رواندا و شبهنظامیانی است که نسلکشی ۱۹۹۴ را انجام دادند، در همین بازه زمانی به پایان برسد.
رویترز روز پنجشنبه گزارش داد که مذاکرهکنندگان کنگویی از درخواست قبلی خود مبنی بر خروج فوری نیروهای رواندا از شرق کنگو صرف نظر کردهاند و این امر راه را برای مراسم امضای توافقنامه در روز جمعه هموار میکند.
کنگو، سازمان ملل متحد و قدرتهای غربی میگویند که رواندا با ارسال نیرو و سلاح از M23 حمایت میکند.
رواندا مدتهاست که کمک به M23 را انکار میکند و میگوید نیروهایش در دفاع از خود در برابر ارتش کنگو و شبهنظامیان قومی هوتو مرتبط با نسلکشی رواندا در سال ۱۹۹۴، از جمله FDLR، عمل میکنند.
جیسون استیرنز، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه سیمون فریزر در کانادا که متخصص در منطقه دریاچههای بزرگ آفریقا است، گفت: “این بهترین فرصتی است که ما در حال حاضر برای یک فرآیند صلح داریم، با وجود همه چالشها و نقصها.”
استیرنز افزود که فرمولهای مشابهی قبلاً امتحان شدهاند و “این به ایالات متحده بستگی دارد، زیرا آنها پدرخوانده این توافق هستند تا اطمینان حاصل کنند که هر دو طرف به شرایط پایبند هستند.”
توافقنامهای که روز جمعه امضا شد میگوید رواندا و کنگو زنجیرههای تأمین مواد معدنی را از ریسک خارج کرده و زنجیرههای ارزشی ایجاد خواهند کرد “که هر دو کشور را با همکاری، در صورت لزوم، با ایالات متحده و سرمایهگذاران آمریکایی به هم پیوند میدهد.”
ترِسور کیبانگولا، تحلیلگر سیاسی در موسسه تحقیقاتی اِبوتلی کنگو، گفت: این اصطلاحات «یک پیام استراتژیک» دارند: تأمین امنیت شرق به معنای تأمین امنیت سرمایهگذاریها نیز هست.
وی افزود: «باید دید که آیا این منطق اقتصادی برای پایان دادن به جنگ کافی خواهد بود یا خیر.»
315 315