به گزارش یولن، حسین سلاح ورزی در اعتماد نوشت:اعتماد مردم به دولت فرو ریخت و سرمایه اجتماعی آسیب دید.این تجربه نشان دادکه تعطیلات اجباری ناشی از بحران انرژی، حتی در اقتصاد های پیشرفته، می‌تواند تولید، اشتغال و ثبات اجتماعی را به خطر بیندازد.
ایران امروز با چالشی مشابه دست به گریبان است. تعطیلات اجباری که به دلایل کمبود گاز، ناترازی برق، آلودگی هوا و تنش‌های ژئوپلیتیکی به ادارات، مدارس و کارخانه‌ها تحمیل شده است، فراتر از یک وقفه ساده، به اقتصاد کشور ضربه زده و تولید ناخالص داخلی ایران را به شدت تحت‌تاثیر قرار داده است.
تجارت داخلی نیز از این تعطیلات آسیب دیده است. کمبود گاز و برق، کارخانه‌ها را به استفاده از سوخت‌های گرانقیمت مانند مازوت واداشته که هزینه‌های تولید را تا ۳۵درصد افزایش داده است. در زمستان، کارخانه‌های سیمان تولید خود را ۴۰درصد کاهش دادند که قیمت سیمان را۲۰درصد بالا برد و پروژه‌های عمرانی را تا ۳۰درصد به تاخیر انداخت.توقف تولید درصنایع بالادستی مانند پتروشیمی ، تامین مواد اولیه برای صنایع پایین‌دستی مثل پلاستیک را مختل کرد و تولید این بخش‌ها را ۱۵درصد کاهش داد. این اختلال‌ها، با بالا بردن هزینه‌ها، تورم را به حدود ۴۵درصد رسانده و چرخه اقتصادی را کند کرد.
اشتغال و معیشت خانوارها نیز ضربه خورده است. حدود ۱۵ میلیون نفر، یعنی ۶۰درصد نیروی کار ایران، در بخش غیررسمی مشغولند. در ۱۰ ماه گذشته، تعطیلی‌ها درآمد کارگران روزمزد در بخش هایی مثل ساخت‌وساز را تا ۴۰درصد کاهش داد. در بخش ساخت‌وساز، که ۱۲درصد اشتغال کشور را تامین می‌کند، فعالیت پروژه‌ها ۳۰درصد افت کرد و ۵۰۰,۰۰۰ کارگر روزمزد درآمدشان کم شد. بنگاه‌های کوچک و متوسط، که ۸۰درصد اشتغال ایران را تشکیل می‌دهند، با کاهش ۲۵درصدی فعالیت، ۱,۲میلیون نفر را به بیکاری موقت کشاندند. این وضعیت، تقاضای مصرفی خانوارها را ۱۵درصد کاهش داد و رشد اقتصادی را به زیر یک درصد در سال ۱۴۰۴ می‌رساند.
اعتماد عمومی نیز آسیب دیده است. بررسی شبکه‌های اجتماعی در سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد ۷۰درصد پست‌ها نارضایتی از مدیریت بحران را منعکس می‌کنند که سرمایه اجتماعی را ۲۰درصد کاهش داده است. این بی‌اعتمادی، جذب سرمایه‌گذاری را دشوار کرده و اثرات تحریم‌ها را شدیدتر کرده است. ریشه این بحران در ناترازی انرژی (کسری ۳۰۰ میلیون مترمکعبی گاز و ۱۸,۰۰۰ مگاواتی برق)، مصرف غیربهینه به دلیل یارانه‌های سنگین، کاهش ۳۰درصدی بارندگی‌ها و ضعف دیپلماسی انرژی است. برای برون‌رفت، باید زیرساخت‌های انرژی با سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری نوسازی شوند، ۶۰,۰۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی توسعه یابد، یارانه‌های سوخت اصلاح شوند، دیپلماسی انرژی تقویت شود و تعطیلات برنامه‌ریزی‌شده مدیریت شوند. بدون این اقدامات، تعطیلات اجباری اقتصاد را فلج و آینده توسعه ایران را تهدید می‌کنند.
23302
