تقی زادگان: ارتقای مهارت تاب‌آوری موجب کاهش آسیب‌های فضای مجازی می‌شود

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه یولن، دنیای امروزی عصر دنیای مجاز و فضای مجازی است. هویت انسان امروزی با عرصه‌ای که اینترنت می‌نامیمش گره خورده است و این فضا ما را با چالش‌هایی روبه‌رو ساخته است که نظایر آن را در زندگی واقعی نیز شاهدیم.

معصومه تقی‌زادگان، عضو هیأت علمی پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این باره گفت: اول از هرچیزی باید بپذیریم که فضای مجازی محیطی کاملاً همپایه و همگام با فضای واقعی است و بشر امروز از نظر عقلی هیچگاه توان و امکان حذف و کنار گذاشتن فضای مجازی را ندارد. در ادامه باید به این نکته درمورد فضای مجازی تأکید داشت که «خطر» با «آسیب» متفاوت است. هم فضای مجازی و هم فضای واقعی ما دارای خطراتی هستند که می‌تواند منجر به آسیب شوند و حالت ایده‌آل مورد نظر ما در باب فضای مجازی این است که مخاطبان تاب‌آوری مطلوبی را در برابر آن داشته باشند.

وی افزود: نکته دیگر این‌که در ساحت و در فضای عمل، خیلی از افراد «مهاجران دیجیتال» هستند، اما نسل‌های جدید اجتماع و کودکان که در آینده کار را به‌دست خواهند گرفت، «بومیان دیجیتال» هستند. بومیان دیجیتال بدان معناست که فرد همانطور که در فضای واقعی تولد یافته، هم‌زمان در فضای مجازی نیز تولد یافته است؛ آنها تفریحات و سرگرمی‌های دیجیتالی دارند و این دوگانه‌ای که ما مطرح می‌کنیم عملاً برای آنها بی‌معنی است.

عضو پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی افزود: وظیفه اصلی ما به عنوان والدین این است که در مهارت تاب‌آوری این کودکان کوشا باشیم تا در نتیجه بتوانند از این فضا بهره لازم را ببرند. انسان توان مقاومت در برابر فضای مجازی را داراست تا مسحور آن نشود، اما باید دانست که این توان مقاومت در راستای چگونگی استفاده صحیح از آن است، نه به معنی حذف آن، از فضای مجازی گریزی نیست. 

تقی‌زادگان ادامه داد: از لحاظ تاریخی همواره یک «تکنو فوبیا» در کشور ما وجود داشته است؛ در صورتی که راه صواب آن است که بدانیم چگونه و به چه شکل این تکنولوژی را به تسخیر خود در بیاوریم. باید با توجه به جامعه هدف برای فضای مجازی و هر تکنولوژی دیگری برنامه داشت تا از مزایای آن بهره جست و از خطرات آن مصون ماند. به طور مثال برای کودکان چهار ضلع باید در عرصه باشند تا فضا را برای آنان مساعد کنند: خانواده، مدرسه، اپراتورها و حاکمیت. 

وی در پایان گفت: ما معمولا با پیش‌ذهن یک مهاجر دیجیتال در مورد فضای مجازی صحبت می‌کنیم که حاصل اظهارات کلی در باره آن است. مثلاً می‌گوییم «فضای مجازی خطر دارد». خطر داشتن فضای مجازی دقیقاً به چه معناست؟ با توجه به درک محدود ما از خطرات فضای مجازی این امور محدود در محتوای غیراخلاقی و خشن هستند؛ در صورتی که در فضای مجازی خطرات دیگری هم وجود دارد که مثل همان خطراتی است در فضای واقعی هم وجود دارد و اگر بر فرض فضای مجازی‌ای وجود نداشت، آن شخص باز هم در معرض آن خطر قرار می‌گرفت. در این وهله باید مهارت شخص ارتقا یابد که کمتر در معرض آسیب این خطرات قرار گیرد.

انتهای پیام/