غزال زیاری: گویان، کشوری که کمتر نامش را شنیده‌اید. به جز این کشور، سایر ۱۸۵ کشور دنیا همچنان در برابر تأثیرات جنگ، بلایای طبیعی و مناقشات تجاری بر تأمین مواد غذایی آسیب‌پذیر هستند.
در مطالعه انجام شده که نتایج آن در نشریه Nature Food منتشر شد، این موضوع مورد بررسی قرار گرفت که هر کشور تا چه اندازه می‌تواند نیاز غذایی مردمش در هفت گروه اصلی (میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات، ماهی، گوشت، پروتئین‌های گیاهی و مواد نشاسته‌ای) را تامین کند.
نتایج نشان می‌دهد که در سطح جهانی، ۶۵ درصد کشورها بیش از نیاز جمعیتشان، گوشت و لبنیات تولید می‌کنند. در مقابل، کمتر از نیمی از کشورها قادر به تأمین کافی پروتئین‌های گیاهی (مثل لوبیا، نخود، عدس، مغزها و دانه‌ها) یا منابع نشاسته‌ای هستند و تنها ۲۴ درصد کشورها به میزان کافی سبزیجات تولید می‌کنند.
کشورهای رکورددار
گویان در آمریکای جنوبی تنها کشوری است که در این زمینه به‌طور کامل خودکفا محسوب می‌شود. چین و ویتنام فاصله کمی تا این رکورد دارند و از هفت گروه غذایی، در شش گروه به مرز خودکفایی رسیده‌اند.
اما فقط یک‌هفتم کشورهای دنیا در پنج یا بیشتر از پنج دسته خودکفا هستند.
در مجموع، کشورهای اروپایی و آمریکای جنوبی بیشتر از سایر مناطق جهان به خودکفایی نزدیکند. از سوی دیگر، کشورهای جزیره‌ای کوچک، کشورهای شبه‌جزیره عربستان و کشورهای کم‌درآمد بیشترین وابستگی را به واردات دارند. شش کشور افغانستان، امارات متحده عربی، عراق، ماکائو، قطر و یمن، حتی در یک گروه غذایی هم خودکفا نیستند.
البته طبق گفته پژوهشگران، خودکفا نبودن لزوماً بد نیست. دکتر یوناس شتِل، پژوهشگر دانشگاه گوتینگن و نویسنده اصلی مقاله در این باره گفت: «لزومی نیست که یک کشور همه غذای مورد نیاز خود را تولید کند و دلایل منطقی و متعددی دراین رابطه وجود دارد.»
پس از همه‌گیری کرونا و آغاز جنگ روسیه و اوکراین بحث درباره مزایا و معایب خودکفایی غذایی، دوباره شدت گرفت؛ چرا که در طول این دوران‌ها، بی‌ثباتی‌ها عرضه مطمئن مواد غذایی به کشورهای واردکننده را مختل کرد. شتِل دراین رابطه گفت: « توجه مجدد به خودکفایی غذایی ملی، احتمالا بازتابی از تحولات سیاسی گسترده‌تری مثل افزایش ملی‌گرایی و تمایل برخی کشورها به کاهش وابستگی به دیگران است.»
او در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: «ایجاد زنجیره‌های تأمین غذایی مقاوم برای تضمین سلامت عمومی ضروری است.»
منبع: sciencefocus
۵۸۳۲۱
