فرزانه فراهانی: معضل مهاجرت گسترده پرستاران ایرانی به دیگر کشورها به دلیل نداشتن امنیت شغلی و عدم پرداخت دستمزد مناسب با این حرفه، طی سالهای اخیر جزو اخبار مهم حوزه سلامت بوده و نگرانی‌هایی را ایجاد کرده اما هیچ راه‌حل درست، منطقی و عملی برای رفع آن اجرایی نشده است که از این مهاجرت آسیب‌زننده به مسئله درمان و سلامت کشور جلوگیری شود و تنها رد و نشان وعده‌های اولیه که آن‌ها هم تنها روی کاغذ و غیرعملی مانده‌اند به چشم می‌خورد.
چرا آمار توقف مهاجرت پرستاران باورپذیر نیست؟
طی روزهای اخیر انتشار خبر توقف مهاجرت پرستاران ایران حواشی و واکنش‌های مختلفی را به دنبال داشته است. محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار، درباره صحت و سقم خبر توقف مهاجرت پرستاران ایرانی به یولن می‌گوید: «مجموعه وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری، به صورت هماهنگ، بیشتر برای فرافکنی و دور کردن اذهان عمومی از مشکلات پرستاری، می‌آیند و آمارهایی از توقف مهاجرت پرستاران ایرانی ارائه می‌دهند و می‌خواهند بگویند که وضعیت پرستارهای ایرانی خوب شده و مشکلاتشان حل شده است که دیگر مهاجرت نمی‌کنند؛ در صورتی که اینطور نیست.
زمانی که ما اعلام کردیم حداقل ۳ هزار پرستار ایرانی از کشور مهاجرت کردند، همه مسئولان مربوطه در این حوزه اعتراض کردند که این آمار را از کجا آورده‌اید و البته که ما منابع مختلفی داشتیم و بر اساس آن منابع از مهاجرت پرستاران ایرانی می‌گفتیم.»
دبیرکل خانه پرستار خاطرنشان می‌کند: «در مجموع چون خروج پرستاران از یک کانال و از یک تونل نیست آمار رسمی مهاجرت آن‌ها را حقیقتا هیچکس نمیتواند دقیق بگوید که الان بخواهند بگویند این آمار ۳۵ درصد کاهش داشته است و سوال ما از مسئولان وزارت بهداشت و نظام پرستاری این است که چگونه این عدد را اعلام می‌کنند.»
بیشتر بخوانید:
چرا مهاجرت پزشکان و پرستاران در نخستین سال دولت پزشکیان کاهش یافت / خالص‌سازی‌های دولت سیزدهم، کادر پزشکی را فراری داد
پرستاران در تنگنا؛ از ترک شغل تا فرافکنی وزارت بهداشت/ ۶۰ هزار پرستار خانه‌نشین داریم
شریفی‌مقدم معتقد است: «مشکلات پرستاری در کشور ما الان بسیار حاد است؛ پرستاری در بحران است و پرستاران ما اگر هم مهاجرت نکنند دیگر سر کار نمی‌آیند و خطاب ما به وزارت بهداشت این است که به جای فرافکنی، تمرکز خود را بر حل مشکلات پرستاران بگذارند.
الان ۶۰ هزار پرستار در خانه نشسته داریم؛ ترک شغل و تغییر شغل پرستارها را هم داریم و در پاسخ به انتشار خبر “توقف مهاجرت پرستاران ایرانی” باید بگویم که منبع خبر و تعداد مدنظرشان برای عنوان کردن این خبر چه بوده است.»
چرخه مهاجرت پرستاران؛ سختی‌های موقت، درآمدهای دائم/ تا ۳۰۰ میلیون تومان در ماه
دبیرکل خانه پرستار بیان می‌کند: «پرستارهای ایرانی برای مهاجرت فقط به دانمارک نمی‌روند و مهاجرت آن‌ها شامل همه جا می‌شود. من با یکی از پرستاران ایرانی که به همراه همسر خود به دانمارک رفته بود و الان به ایران آمده است گفتگو کردم؛ می‌گوید بله دانمارک یک مقداری شرایط سختی برای جذب پرستار دارد و جذب پرستار ممکن است یک سال طول بکشد اما اینطور نیست که پرستاران مهاجر در این مدت وضع بدی داشته باشند.»
هم‌چنین بخوانید:
سازمان نظام پرستاری اطلاعیه داد/ در دانمارک چه خبر است؟
شریفی مقدم می‌گوید: «همسر آن زوجی که گفتم به دانمارک رفته بودند، می‌گوید خانم من پرستار است و ۳ هزار یورو یعنی ۳۰۰ میلیون تومان ماهانه حقوق می‌گیرد و کار خود من هنوز درست نشده است و زندگی ما با حقوق همسرم اداره می‌شود و برخی از دیگر پرستارهای ایرانی هم که به دانمارک رفته‌اند تا قبل از درست شدن کارشان اموری مثل آشپزی را انجام می‌دهند و ۶ هزار یورو حقوق می‌گیرند.»
او اضافه می‌کند: «چرخه پرستاری به ویژه در کشورهایی مثل دانمارک و نروژ به این شکل است که شرایطی شامل یادگیری زبان کشور میزبان و شرکت در امتحان علمی برای مهاجران دارند و ممکن است ۶ ماه تا یک‌سال طول بکشد تا در حرفه پرستاری جذب شوند اما در این فاصله اینطور نیست که از گرسنگی بمیرند و آنجا در مشاغل مختلف مشغول به کار می‌شوند. درست مثل دیگر افرادی که از کشور ما با مدارج علمی بالا مثل مهندسی و … می‌روند و به مشاغل دیگری غیر از تخصص خود با درآمد مناسب مشغول می‌شوند.»
دبیرکل خانه پرستار اشاره می‌کند: «آن‌هایی که رفته و مهاجرت کرده‌اند از رفتن خود ناراضی نیستند مثل همین پرستارانی که از ایران به دانمارک رفته‌اند؛ دارند برای ورود به کار، رشته و تخصص خود آماده می‌شوند نه اینکه ناراضی باشند.»
گواهی ۶ میلیونی نظام پرستاری؛ تجارت یا تسهیل مهاجرت؟
شریفی مقدم می‌گوید: «تایید یا تکذیب توقف مهاجرت پرستاران ایرانی یک مقدار سخت است؛ آن چیزی که ما در شرایط فعلی در کف بدنه می‌بینیم این است که شاید این روند در مورد دانمارک درست باشد چون دانمارک یک زمانی به تعدادی پرستار نیاز داشت و در مراحل مختلف پرستاران مورد نیاز خود را جذب کرد و الان اشباع شده است ولی در کل آماری که وزارت بهداشت درباره توقف مهاجرت پرستاران ایرانی مطرح می‌کند درست نیست.»
او تاکید می‌کند: «نظام پرستاری در حال حاضر یک دکانی باز کرده است و می‌گوید من ۶ میلیون تومان می‌گیرم و یک گواهی صلاحیت حرفه‌ای برای پرستار متقاضی که در نظام پرستاری عضو باشد، صادر می‌کنم و خب یک سری از کشورها از جمله این گواهی را از پرستاران ایرانی مهاجر درخواست می‌کنند. آنچه که ما الان می‌بینیم این است که پرستاران ایرانی به خاطر مسائل و مشکلات مالی خود به شدت به دنبال مهاجرت و ترک کشور هستند و تمایل و اقدامات پرستاران ما برای مهاجرت همچنان سیر صعودی دارد.»
بحران کمبود پرستار
او با اشاره به محدودیت‌های جذب پرستار در کشورهای دیگر، توضیح می‌دهد: «هر کشوری برای پذیرش مهاجران در مشاغل مختلف مثل پرستاری، یک ظرفیت مشخص دارد؛ مثلا دانمارک که کشوری کوچک است زمانی به ۲ هزار پرستار نیاز داشت و الان ظرفیتش تکمیل شده و تقاضای خود را پایین آورده است. یک زمانی همین بحث درباره کشورهایی مثل آلمان و استرالیا هم مطرح بود.»
او ادامه می‌دهد: «پرستاری کشور هم‌اکنون به شدت در بحران و دچار کمبود نیرو است و یکی از راه‌هایی که وزارت بهداشت ما پیش پای پرستاران گذاشته مهاجرت است و دیگر راه ترک شغل پرستاران است؛ خود مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند سالانه ۱۸۰۰ پرستار ترک شغل می‌کنند. بخشی از پرستاران هم به سراغ مشاغلی که حتی درآمد کمتری می‌روند که البته راحت‌تر از پرستاری است. بخش عمده‌ای از جامعه پرستاری نیز پرستاران فارغ‌التحصیلی هستند که در خانه نشسته‌اند و همانطور که گفتم آمارشان به ۶۰ هزار نفر می‌رسد.»
ارعاب به جای حل مشکل؟
دبیرکل خانه پرستار با انتقاد صریح از سیاست‌های وزارت بهداشت، عنوان می‌کند: «مسئولان وزارت بهداشت به جای طرح مسائل مختلف، بیایند و پاسخگوی این باشند که چرا مشکلات جامعه پرستاری را حل نکرده‌اند و همچنان پرستارها از وضعیت موجود ناراضی هستند و متاسفانه بیشتر از ابزار ارعاب، تهدید و احضار برای حل مشکلات جامعه پرستاری استفاده می‌کنند.»
۴۷۲۳۲
