غزال زیاری: حدود ده روز پیش بود که نیروی هوافضای روسیه محموله جدیدی از جنگنده بمب‌افکن‌های سوخو-۳۴ را دریافت کرد که این خبر از تقویت قابل‌توجه هوانوردی عملیاتی-تاکتیکی این کشور دارد.
این هواپیماها توسط شرکت هواپیماسازی United Aircraft Corporation، زیرمجموعه شرکت دولتی “روستک” تولید و در قالب برنامه خریدهای دفاعی وزارت دفاع روسیه تحویل داده شده‌اند.
طبق گزارش روستک، این جنگنده‌ها بعد از تکمیل چرخه کامل آزمایش‌های کارخانه‌ای، به‌وسیله خدمه نیروی هوافضای روسیه پذیرش و به پایگاه هوایی مدنظر منتقل شدند. این بازتابی از سرمایه‌گذاری مستمر روسیه در تقویت توانمندی‌های حملات دوربردش به‌ویژه در شرایطی که آن‌ها با عملیات‌های نظامی و چالش‌های راهبردی متعددی روبه‌رو هستند، به نظر می‌رسد.
ویژگی‌ها و قابلیت‌های سوخو-۳۴
سوخو-۳۴ که در ناتو با نام Fullback شناخته می‌شود، یک جنگنده‌بمب‌افکن مدرن دو موتوره و دو سرنشینه است که دفتر طراحی سوخو آن را توسعه داده است. این هواپیما بر پایه بدنه سوخو-۲۷ ساخته شده و کابین منحصربه‌فردی با چیدمان کنار هم برای راحتی خدمه در مأموریت‌های طولانی دارد و بدنه تقویت‌شده‌اش هم برای افزایش بقا در محیط‌های پرخطر طراحی‌شده است.
این هواپیما قادر است تا ۸ هزار کیلوگرم تسلیحات هدایت‌شونده و غیر هدایت‌شونده را در ۱۲ نقطه اتصال حمل کند. سوخو-۳۴ برای اجرای حملات دقیق علیه اهداف زمینی، دریایی و هوایی طراحی‌شده و به رادار آرایه فازی Sh۱۴۱، سیستم دیجیتال پرواز با سیم و سامانه جنگ الکترونیک “خیبینی” مجهز است. این مجموعه این امکان را برای جنگنده فراهم می‌کند تا حتی در شرایط مقاومت شدید دشمن و جنگ الکترونیک وارد عملیات شود. شعاع رزمی آن بدون سوخت‌گیری بیش از هزار کیلومتر است و توانایی عملیات در تمام شرایط آب‌وهوایی، به‌صورت شبانه‌روزی و در مناطق جغرافیایی متنوع را داراست.
سوابق عملیاتی و تجربه رزمی
سوخو-۳۴ از زمان ورود به خدمت در سال ۲۰۱۴ در چندین عملیات بزرگ شرکت داشته که مهم‌ترینش حضور در جنگ سوریه بود که در جریان آن، این جنگنده مأموریت‌های حملات عمیق و بمباران تاکتیکی را اجرا کرد.
در جنگ اوکراین هم استفاده از سوخو-۳۴ گسترش یافت و برای حملات دقیق دوربرد، شناسایی هوایی و پشتیبانی نزدیک هوایی به‌کار گرفته شد. چنین مأموریت‌هایی به نیروی هوایی روسیه فرصت داد تا تجربه ارزشمندی در استفاده از این پلتفرم در شرایط نبردهای شدید کسب کند.
سوخو-۳۴ در مقایسه با بمب‌افکن‌های قدیمی‌تر شوروی مثل سوخو-۲۴، دارای اویونیک پیشرفته‌تر، بقاپذیری بیشتر و انعطاف‌پذیری بالاتر در مأموریت‌هاست و همین ویژگی‌ها آن را در رده مشابهی با جنگنده چندمنظوره آمریکایی F-۱۵E Strike Eagle قرار داده است؛ هرچند در ارگونومی کابین و دوام مأموریت‌ها مزیت‌های ویژه‌ای دارد.
اهمیت راهبردی
ادامه تحویل سوخو-۳۴ به نیروی هوافضای روسیه بیانگر عزم این کشور برای حفظ و نوسازی توانمندی‌های تهاجمی متعارفش است؛ آن‌هم در شرایطی که تمرکز زیادی بر پلتفرم‌های نسل جدید مثل سوخو-۵۷ وجود دارد.
سوخو-۳۴ یک راه‌حل قابل‌اعتماد و آزمایش‌شده در میدان نبرد است که این قابلیت را دارد که نقش‌های مختلفی از عملیات بازدارندگی، سرکوب پدافند هوایی دشمن و عملیات‌های تهاجمی تاکتیکی گرفته تا مأموریت‌های شناسایی، نظارت و اطلاعاتی را ایفا کند.
همین انعطاف‌پذیری چندمنظوره در شرایط ژئوپلیتیکی فعلی (به‌ویژه در مناطقی مثل اروپای شرقی، قطب شمال و آسیای مرکزی) برای روسیه ارزش ویژه‌ای دارد. استقرار این جنگنده توانایی روسیه را در نمایش قدرت و واکنش سریع به تهدیدهای نوظهور را به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
ابعاد اقتصادی و صنعتی
سوخو-۳۴ به‌عنوان پلتفرم مقرون‌به‌صرفه‌ای برای مجتمع نظامی-صنعتی روسیه به نظر می‌رسد؛ گرچه هزینه دقیق تولید و ساخت هر فروند اعلام نشده، اما این جنگنده به‌طور قابل ملاحظه‌ای ارزان‌تر از گزینه‌های نسل پنجم است؛ آن هم در شرایطی که قابلیت‌های پیشرفته‌ای مطابق با نیازهای میدان نبرد کنونی ارائه می‌دهد.
بر اساس داده‌های سال ۲۰۲۴، روسیه بین ۱۲ تا ۱۴ فروند سوخو-۳۴ را طی شش محموله تحویل گرفته که این حکایت از چرخه تولید پایدار تحت قراردادهای دولتی دارد و تحویل‌های اخیر هم ادامه اجرای برنامه تسلیحاتی دولتی را منعکس می‌کند.
این روند تولید پایدار علاوه بر تقویت توان عملیاتی، باعث حفظ اشتغال، استمرار فناوری و جایگزینی هواپیماهای فرسوده یا از دست‌رفته در عملیات‌های جنگی به‌ویژه در نبرد با اوکراین می‌شود.
جمع‌بندی
بازگشت پررنگ سوخو-۳۴ به صفوف نیروی هوافضای روسیه بار دیگر ارزش راهبردی ماندگار این هواپیما در دکترین هوایی روسیه را نشان می‌دهد. هرچند آینده جنگ‌های هوایی به سمت پلتفرم‌های رادار گریز و بدون سرنشین حرکت می‌کند، اما سوخو-۳۴ همچنان راه‌حل اثبات‌شده و چندمنظوره‌ای است که می‌تواند چالش‌های کنونی و کوتاه‌مدت را برطرف کند.
قابلیت اطمینان، ظرفیت حمل بالا و انعطاف مأموریتی، این جنگنده را به یکی از ستون‌های اصلی توان تهاجمی و دفاعی روسیه تبدیل کرده و در شرایطی که درگیری‌های نظامی مداوم و تهدیدات جدید ادامه دارد، تولید و استقرار مستمر سوخو-۳۴ نقش آن را به‌عنوان ابزاری کلیدی در تحقق اهداف نظامی روسیه و نمادی از تعهد این کشور به برتری هوایی تثبیت می‌کند.
منبع: armyrecognition
۵۸۳۲۲
