به گزارش خبرنگار حوزه سلامت یولن، حمید رضا خرم خورشید روز سه شنبه در یک نشست خبری در تشریح طرح کشوری غربالگری ناهنجاریهای کروموزومی در دوران جنینی، افزود: ناهنجاریهای کروموزمی در سه ماه اول بارداری بحث بسیار مهمی است که اکثر آنها در اوایل یا قبل از این دوران سقط می شوند و برخی نیز سقط نشده و نوزاد مبتلا به سندرم داون متولد می شود.
وی با تاکید بر ضروریت مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج یا پیش از بارداری توسط زوجین، اظهار داشت: میزان بروز بیماریهای کروموزمی در دنیا یکسان بوده و به عنوان مثال از هر ۷۰۰ تولد، یک نفر مبتلا به سندرم داون است، اما موارد تالاسمی و بیماری اس ام ای در ایران بسیار زیاد بوده و لازم است توسط متخصصان زنان و زایمان غربالگری برای تمام سنین مادران باردار قبل از سه ماهه اول بارداری انجام شود.
مجری طرح کشوری غربالگری ناهنجاری های کروموزمی در دوران جنینی، ادامه داد: البته بر اساس اصول اخلاق پزشکی، پزشک موظف است آگاهی های لازم را به زوجین در مورد ناهنجاریهای کروموزمی در جنین ارایه دهد و انجام آزمایش در این زمینه بستگی به تمایل آنها داشته و وقتی جنین بیمار است مادر را نمی توان مجبور به انجام سقط کرد.
خرم خورشید تصریح کرد:طرح کشوری غربالگری ناهنجاریهای کروموزمی در دوران جنینی قرار بود در سال ۹۸ توسط وزارت بهداشت، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و موسسه نسل امید برگزار شود اما به دلیل شیوع همه گیری کرونا، به تعویق افتاد و در سال ۹۹ اجرایی شد.
معاون آموزشی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی ادامه داد: این برنامه کشوری می تواند موجب افزایش کیفیت خدمات غربالگری ناهنجاریهای کروموزمی در مادران باردار شود و با کاهش موارد پرخطر کاذب تعداد انجام روش های تهاجمی کاهش چشمگیری می یابد.
به گفته وی، نتایج این مطالعات که بر روی چهار هزار و ۷۰۱ مادر که در سه ماهه اول باردای قرار داشتند، نشان می دهد خطر ابتلای جنین به ناهنجاریهای کروموزمی کمتر از یک به هزار مورد بوده است و این غربالگری یکی از دستاوردهای مهم در بوده که از تاثیرات سوء روانی و اجتماعی بر خانواده جلوگیری می کند.
خرم خورشید با بیان اینکه تست غربالگری با استفاده از DNA در کشور گران بوده و همه جا در دسترس نیست، اظهار داشت: چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه غربالگری ناهنجاریهای کروموزمی جنین است اما نکته ای که در این طرح وجود دارد آن است که آزمایشگاهها یا مراکز انجام این غربالگری، باید آن را رایگان انجام دهند.
وی تصریح کرد: البته فقط متخصصان زنان و زایمان مجاز به تجویز این تست برای مادران در سه ماهه اول بارداری هستند.
حدود ۳ درصد معلولیت ها در کشور ناشی از اختلالات کروموزمی است
یونس مدبری صابر، متخصص پزشکی اجتماعی نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه ۲ تا ۳ درصد معلولیت‌ها در کشور ناشی از اختلالات کروموزمی است، گفت: موارد ازدواج های فامیلی در کشور بالا بوده به همین دلیل وزارت بهداشت موظف شد موارد تولدهای منجر به سقط را در سامانه ای ثبت کند تا کنترل سقط های قانونی در یک ساختار باشد.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه تشخیص بیماریهای کروموزمی بسیار مهم است باید به ازای هر دو میلیون نفر جمعیت در کشور یک مرکز خدمات چند تخصصی ژنتیک ایجاد شود.
مدبری، توانبخشی را جزو گران ترین بخش های پزشکی دانست و افزود: استفاده از روش های جدید غربالگری می تواند از تولد نوزادان معلول جلوگیری کند، البته این کار باید با رضایت خانواده باشد.
این متخصص پزشکی اجتماعی با بیان اینکه مسایل حقوقی کودک معلول بسیار مهم تر از موارد پزشکی است، خاطرنشان کرد: موارد سقط های غیرقانونی در کشور بیشتر از سقط های قانونی است، به همین دلیل توجه به بحث غربالگری ناهنجاریهای کروموزمی در سه ماهه اول بارداری باید مورد توجه پزشکان قرار گیرد.
