فارس من| «عارضه‌یابی»؛ گام نخست «تولید اشتغال‌آفرین»/ چرا تولید آینده‌نگر نیست؟
فارس من| «عارضه‌یابی»؛ گام نخست «تولید اشتغال‌آفرین»/ چرا تولید آینده‌نگر نیست؟
یولن- مرتضی مزینانی: بنا بر آنچه پیش‌بینی می‌شد، رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام نوروزی خود، ریل‌گذاری سیاست‌های کلان کشور را در سال ۱۴۰۱ نیز بر محوریت «تولید» قرار دادند و توجه به تولید داخلی را بنیان همه امور مطرح فرمودند.
«تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» عنوان پرمغزی است که رهبری برای امسال در نظر گرفتند تا هم اهمیت بخش تولید را در رفع مشکلات کنونی کشورمان نشان دهند و هم متخصصان توانمند ایران اسلامی را فراخوانند تا با دستان پرتوان آنها، تولیدی به مرحله ظهور برسد که اشتغال‌آفرینی مناسبی ایجاد کند.
«تولید اشتغال‌آفرین» که رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام نوروزی خویش بر لزوم توجه به آن تأکید فرمودند، در گام نخست به «عارضه‌یابی» شرایط کنونی نیاز دارد.
عارضه‌یابی یعنی بدانیم آنچه در گذشته بر ریل آن حرکت کرده و تلاش داشته‌ایم تا تولید را بر محوریت آن سیاست‌ها محقق سازیم، تا چه اندازه مفید واقع شده و آیا همچنان می‌توان بر آن مدار حرکت کرد یا به تدوین راهبردهای جدیدی نیاز است؟
در عارضه‌یابی، مشکلات گذشته تولید باید ابتدا احصا و سپس بررسی و بر بوته نقد و تحلیل گذاشته شود و در نهایت، با جمع‌بندی و دریافت نظرات متخصصان امر، به تدوین راهبردهایی منتهی شود که بتواند تولید را در مسیر اشتغال‌آفرینی بهینه، پرشمار، پویا و مانا هدایت کند.
برای نیل به هدف مهم تولید دارای اشتغال متناسب با سرمایه‌گذاری انجام‌شده، ابتدا باید به این پرسش مهم پاسخ داد که «چرا تولید آینده‌نگر نیست» و چگونه می‌توان به عارضه‌یابی تولید در جهت رشد آن کمک کرد؟
«عارضه‌یابی»؛ پیش‌نیاز حل مسائل تولید
تولید در تمام شقوق آن، از صنعت و معدن گرفته تا کشاورزی و تولیدات دانش‌بنیان امروز در کشورمان دچار مشکلات متعددی بوده که از سالیان گذشته به جای مانده است.
دولت آیت‌الله رئیسی، میراث‌دار انبوهی از گرفتاری‌هایی است که پس از سال‌ها بی‌تدبیری و بی‌برنامگی، امروز بنا به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی باید بدان پاسخ مناسب داده شود.
«عارضه‌یابی» مشکلات بخش تولید اما پیش‌نیاز حل مسائل متعدد پیش‌روی این بخش است؛ تا ندانیم عمده مشکلات در کدام بخش‌ها تلنبار شده و اولویت‌ها باید به چه ترتیبی به مرحله اجرا درآید، نمی‌توان انتظار داشت تا منویات رهبری در سال جاری نیز به‌خوبی محقق شود.
مجتبی اقوامی‌پناه، مدیرکل دفتر هماهنگی امور اشتغال و سرمایه‌گذاری استانداری سمنان در همین زمینه «عارضه‌یابی» را یک اصل مهم در بخش تولید می‌داند و عقیده دارد: خوشبختانه مدیریت ارشد اجرایی استان سمنان، حمایت و پشتیبانی زیادی در حوزه فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی در استان دارد و بر همین مبنا، هر هفته بازدیدهای متعددی از واحدهای تولیدی این استان انجام می‌شود.
«تولید اشتغال‌آفرین» که رهبری بر لزوم توجه به آن تأکید فرمودند، در گام نخست به «عارضه‌یابی» شرایط کنونی نیاز دارد
وی تصریح کرد: کلینیک عارضه‌یابی و حل مسأله باید در استان سمنان ایجاد شود تا بر اساس آن، برنامه‌ها با حضور اندیشمندان اقتصادی و صاحب‌نظران بخش تولید با انسجام و نظم بهتری پیش رود؛ چیزی که در سالیان گذشته عمدتاً شاهد آن نبوده‌ایم.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اشتغال و سرمایه‌گذاری استانداری سمنان اضافه کرد: کلینیک عارضه‌یابی و حل مسأله را با پیشنهاد مسؤولان ارشد استان سمنان باید راه‌اندازی کرد و در این راه، مراکز علمی و پژوهشی باید پیشگام شوند.
اقوامی‌پناه ادامه داد: باید در چنین کلینیک‌هایی، بسیاری از مسائل و مشکلات بخش صنعت استان سمنان را با استفاده از ظرفیت و توانمندی مراکز علمی و تحقیقاتی عارضه‌یابی کرد و سپس سراغ حل مسائل تولید رفت.
وی تأکید کرد: امروز با رشد مراکز پژوهشی و علمی، امکان ارائه خدمات تخصصی آموزشی به صاحبان صنایع و صنعتگران و تولیدکنندگان استان سمنان فراهم آمده است و باید این امر در برنامه‌های کاری اولویت‌دار مسؤولان مرتبط قرار گیرد.
«راهبری در محل»؛ محور برنامه‌های امسال
سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران امسال برای تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب در بخش تولید، مسؤولیت سنگینی بر عهده دارد که باید در راستای آن گام بردارد؛ اما لازم است تا نقطه آغاز همه حرکت‌ها، توجه به شناخت دقیق عارضه‌های گریبانگیر این بخش باشد.
در سال پیش‌رو، باید مستقیماً به صاحبان صنایع در زمینه رشد تولیدات آنها متناسب با نیاز بازار ارائه خدمت کرد و این امر از طریق، جلب همراهی و کمک دستگاه‌ها و مراکز فعال علمی و تحقیقاتی محقق می‌شود.
«راهبری در محل» امسال باید محور برنامه‌های بخش تولید باشد و مسؤولان در دل کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و واحدهای تولیدی، مسائل آنها را شناسایی کرده و در راستای رفع آن گام بردارند.
محمدرضا باقری، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان می‌گوید: در بسیاری از طرح‌ها و پروژه‌های مطالعاتی، آموزشی و پژوهشی از ظرفیت و توانمندی مراکز علمی و تحقیقاتی ازجمله جهاد دانشگاهی استان استفاده خواهیم کرد.
کلینیک‌های عارضه‌یابی و حل مسأله باید ایجاد شود؛ چیزی که در سالیان گذشته عمدتاً شاهد آن نبوده‌ایم
وی افزود: برای توسعه فعالیت‌ها و خدمات تخصصی در شهرک‌ها و ناحیه‌های صنعتی استان سمنان نیازمند همکاری بیشتر با مراکز علمی، پژوهشی و آموزشی معتبر هستیم؛ از این حیث، آماده همکاری با جهاد دانشگاهی به‌عنوان یک نهاد علمی معتبر در کشور خواهیم بود.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان اضافه کرد: مسائل و مشکلات متعددی در بخش صنعت استان سمنان وجود دارد که باید با اجرای طرح‌های مطالعاتی، تحقیقاتی و پژوهشی عارضه‌یابی شود.
باقری تأکید کرد: علاوه بر این، در حوزه‌های آموزشی و فرهنگی نیز باب همکاری با مراکز علمی فراهم است و زمینه‌های همکاری بسیار خوبی وجود دارد.
وی تصریح کرد: در بسیاری از طرح‌ها و پروژه‌ها از اجرای مطالعات تا اجرای کامل و موفق پروژه با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی استان پیش خواهیم رفت.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان اظهار کرد: حتماً از حضور مراکز علمی و تحقیقاتی و ارائه خدمات آموزشی مستقیم به صاحبان صنایع در شهرک صنعتی سمنان استقبال می‌کنیم و امیدواریم بتوانیم در مرکز کسب‌وکار شهرک صنعتی شرق سمنان فضایی مناسب برای راه‌اندازی دفتر معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی فراهم کنیم.
«آینده‌پژوهی» در تولید؛ ضرورتی غیرقابل انکار
یکی از مشکلات رایجی که همواره تولید در ایران با آن مواجه بوده، بی‌توجهی به نیازهای آینده کشور و حتی بازارهای هدف صادراتی است.
شمار فراوانی از کارخانه‌ها را در گوشه گوشه کشورمان می‌توان یافت که کار خود را با قدرت و بازار خوبی آغاز کرده‌اند و در سال‌های ابتدایی فعالیت خود، بازارهای مناسبی را در اختیار داشته و توانسته‌اند تراز مالی سالانه را «مثبت» ثبت کنند؛ اما بعدها دچار بحران، ورشکستگی، تعدیل نیرو یا حتی تعطیلی کامل شده‌اند.
علت این سرنوشت تلخ اما چیست؟ اگر پای سخنان صاحبان کارگاه‌های تولیدی که به چنین فرجام تلخی رسیده‌اند، بنشینید، عمده آنها اذعان می‌کنند که بازارهای فروششان را در داخل و خارج از کشور از دست داده‌اند یا تولید محصول دیگر برایشان صرفه اقتصادی ندارد.
این اتفاق نامیمون عمدتاً زمانی رخ می‌دهد که صاحبان واحدهای تولیدی در یک بستر سودآور موقتی می‌مانند و توجه به تغییران ذائقه مشتریان خود و نیازهای آینده بازار ندارند؛ از این‌رو، گفته می‌شود که آینده‌پژوهی در تولید، ضرورتی غیرقابل انکار است.
اجرای طرح‌های مطالعاتی، پژوهشی و آموزشی برای عارضه‌یابی مشکلات صنعت و آینده‌پژوهی نیازهای بازارهای مصرف می‌تواند بخشی از این دغدغه‌ها را از میان بردارد و این امر با همکاری و ورود مراکز آموزشی، پژوهشی و مطالعاتی ممکن می‌شود.
در سال پیش‌رو، باید به صاحبان صنایع در زمینه رشد تولیدات آنها متناسب با نیاز بازار ارائه خدمت کرد
علی منصفی‌راد، سرپرست جهاد دانشگاهی استان سمنان که یک مرکز علمی- تحقیقاتی محسوب می‌شود، می‌گوید: سمنان، یکی از مستعدترین و غنی‌ترین استان‌ها در بخش صنعت است و جهاد دانشگاهی استان نیز برنامه‌های متنوعی برای ورود به این بخش و توسعه صنعت استان دارد.
وی با اشاره به ضرورت توجه به آینده‌پژوهی در حوزه مشاغل و توسعه آموزش‌های مهارت‌محور عقیده دارد: خوشبختانه جهاد دانشگاهی در این بخش از توان و ظرفیت بسیار خوبی برخوردار است و در حوزه پایش نیازهای آتی حوزه صنعت و معدن و آموزش‌های مرتبط با آن می‌تواند به ارائه خدمت بپردازد.
سرپرست جهاد دانشگاهی استان سمنان ضمن اعلام آمادگی جهاد دانشگاهی استان برای توانمندسازی نیروی انسانی در واحدهای معدنی و صنعتی استان تأکید می‌کند: بر اساس نقشه توسعه علمی کشور، وظیفه آموزش‌های تخصصی و نوین در کشور به جهاد دانشگاهی واگذار شده است و جهاد دانشگاهی استان سمنان نیز از ظرفیت بالایی در حوزه آموزش‌های کوتاه‌مدت و اشتغال‌محور برخوردار است.
نه به «اقدامات بی‌ضابطه»
به هر تقدیر، سال ۱۴۰۱ با پیام «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» مزین شده و نیل به اهداف متعدد ذیل این پیام نیازمند وجه به الزامات و پیش‌نیازهایی است که مدیران اقتصادی و فعالان بخش تولید باید بدان توجه داشته باشند.
تولید بدون برنامه، بی‌ضابطه، فاقد اهداف مشخص و خارج از اولویت‌های بازار و نیازهای جامعه هدف نمی‌تواند امروز اشتغال‌آفرینی بادوام داشته باشد و این امور باید در نشست‌های تخصصی، مورد بحث و بررسی گذاشته شود.
مدیریت حوزه اقتصاد و تولید، امسال باید بتواند از مشوق‌های مطلوبی که یقیناً طی روزهای آینده در این بخش پیش‌بینی خواهد شد، بهترین بهره را ببرد تا علاوه بر رشد تولید داخلی و افزایش حجم صادرات کالا به بازارهای هدف در کشورهای دیگر، اشتغالی مولد و مانا را ثبت کند.
پیش‌تر، شماری از مخاطبان یولن با ثبت پویشی در سامانه «فارس من» با عنوان «بهبود نظام تولید، حلال مشکلات اقتصادی است»، خواستار توجه به مسائل نظام تولید شده بودند.
انتهای پیام/۲۲۴۹/م/ی
