غزال زیاری: اگر یک انگل کوچک باشید و به دنبال راه بقا در بدن موجودات دیگر بگردید، چند ترفند برای ورود پنهانی و بدون شناسایی همیشه مفید و کاربردی خواهد بود. کرم انگلی آبزی (Schistosoma mansoni) سبک زندگی بسیار موذیانه‌ای دارد. لاروهای این انگل از طریق پوست میزبان به بدن او نفوذ کرده و به محیط گرم و مرطوب بدنش که می‌توانند در آنجا رشد و تولیدمثل کنند، وارد می‌شوند.
نکته شگفت‌انگیز اینجاست که نفوذ این انگل هیچ درد یا خارشی را در بدن جانور میزبان ایجاد نمی‌کند و به همین دلیل هم هست که این انگل می‌تواند به صورت مخفیانه وارد بدن میزبانش شده و بیماری انگلی مزمن تب حلزون (شیستوزمیازیس) که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان مبتلا کرده ایجاد کند.
انجام مأموریت غیرممکن
حالا دانشمندان دریافته‌اند که این کرم کوچک دقیقاً چگونه از سد دفاعی بدن فرار می‌کند. این انگل مولکول‌هایی تولید می‌کند که نوع خاصی از نورون‌ها در پوست میزبان را سرکوب می‌کنند؛ همین کشف می‌تواند منجر به توسعه نسل جدیدی از مسکن‌های مؤثر و جایگزین داروهای افیونی شود.
دبروسکی هربرت، ایمنی‌شناس دانشکده پزشکی تولین آمریکا در این باره توضیح داد: «اگر بتوانیم مولکول‌هایی که این کرم انگلی برای مسدود کردن فعال‌سازی TRPV۱+ مورد استفاده قرار می‌دهند را شناسایی و جدا کنیم، ممکن است به جایگزین نوآورانه‌ای برای درمان‌های فعلی مبتنی بر مواد افیونی برای کاهش درد پیدا کنیم. این مولکول‌ها به علاوه می‌توانند به داروهایی تبدیل شوند که شدت بیماری در افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی دردناک را کاهش بدهند.»
TRPV۱+ و نقش کلیدی‌شان
نورون‌های TRPV۱+ نوع خاصی از سلول‌های عصبی حسی هستند که سیگنال‌هایی مثل حرارت، سوزش و خارش را به مغز منتقل می‌کنند و بدن را نسبت به عوامل خطرناکی مثل مواد سمی، عوامل بیماری‌زا و آلرژن‌ها آگاه می‌نمایند.
این سلول‌ها در تحریک واکنش ایمنی هم نقش دارند: ایجاد التهاب که به‌طور معمول مانع ورود لاروهای کرم انگلی آبزی به بدن می‌شود. محققان فرض کردند که این انگل برای افزایش شانس موفقیت در آلوده‌سازی میزبان، توانایی سرکوب نورون‌های TRPV۱+ را تکامل داده و برای بررسی این فرضیه، آزمایشی را روی موش‌ها انجام دادند.
آزمایشی خاص برای محک زدن فرضیه
محققان گروهی از موش‌ها را به انگل آلوده کردند و گروه دیگری را سالم نگه داشتند تا به‌عنوان گروه کنترل از آنها استفاده کنند. هر گروه با یک حرف مشخص شد، اما حتی خود پژوهشگران نمی‌دانستند که کدام گروه آلوده است. (این روش Blinding نام دارد که برای کاهش خطای ناشی از پیش‌فرض‌ها در تحقیقات علمی به کار می‌رود.)
در ادامه موش‌ها در معرض آزمون تحمل درد قرار گرفتند. یک پنجه هر موش، روی منبع گرما قرار داده شد (نه به حدی که موجب سوختگی شود، بلکه فقط به‌اندازه‌ای که ناراحتی ایجاد کند) و پژوهشگران مدت‌زمانی که طول می‌کشید تا هر موش پنجه‌اش را عقب بکشد ثبت کردند.
در ادامه محققان از مایع نخاعی هر دو گروه، کشت‌های نورونی تهیه کردند و کپسایسین (ماده فعال فلفل تند) به آنها اضافه شد تا واکنش ایمنی مورد بررسی قرار گیرد. آنها در نهایت به این نتیجه رسیدند که کشت‌های گروه کنترل واکنش ایمنی بسیار قوی‌تری نسبت به کشت‌های موش‌های آلوده نشان دادند.
این نتایج ثابت کرد که کرم انگلی آبزی واقعاً نورون‌های مسئول هشدار به مغز و تحریک واکنش ایمنی را سرکوب می‌کند.
پیامدهای کشف جدید
اگرچه هنوز نمی‌توان مطمئن بود که این مکانیزم دقیقاً به همان صورت در بدن انسان هم عمل خواهد کرد یا خیر، اما این کشف فرصت‌های پژوهشی زیادی را فراهم می‌کند. هربرت دراین باره ادامه داد: «شناسایی مولکول‌های موجود در کرم انگلی آبزی که TRPV۱+ را مسدود می‌کنند می‌تواند به درمان‌های پیشگیرانه تب حلزون منجر شود. ما یک کرم موضعی را تصور می‌کنیم که با فعال‌سازی TRPV۱+ مانع از عفونت ناشی از تماس با آب آلوده شود.»
این یافته‌ها به علاوه ممکن است به راهکارهای جدیدی برای درمان دردهای عصبی منجر شوند. البته چنین درمان‌هایی به تحقیقات گسترده‌تری نیاز دارند؛ چرا که سرکوب بیش از حد سیستم ایمنی می‌تواند خطرناک باشد. گام بعدی این تحقیقات بررسی دقیق‌تر مولکول‌های ترشح‌شده توسط کرم انگلی آبزی خواهد بود تا مشخص شود دقیقاً این کرم‌ها چگونه عمل می‌کنند.
منبع: sciencealert
۵۸۳۲۱
