امیرمسعود عابدین: در اوایل دهه ۱۹۶۰، خودروهای آمریکایی تحت سلطه باله‌های کرومی و چراغ‌های عقب الهام گرفته از موشک بودند، زمانی که خودروسازی دیترویت به دنبال قدرت، تجمل و اغراق بود. در این دوره، فورد یک خودروی مفهومی شش‌چرخ را رونمایی کرد که بیشتر شبیه به یک سکوی پرتاب موشک بود تا یک خودروی نمایشی. این خودرو به جای فرمان، از کنترلرهای خاصی استفاده می‌کرد.
این خودرو به جای یک موتور ثابت بنزینی، یک طرح ماژولار “کپسول قدرت” را معرفی کرد که در آن، کل پیشرانه می‌توانست تعویض شود. درست در وسط، یک صفحه نمایش قرار داشت که مانند یک مرکز اطلاعات و سرگرمی اولیه عمل می‌کرد. فورد این خودرو را در نمایشگاه جهانی سیاتل، با فناوری‌های عجیب و غریب در آن زمان رونمایی کرد.
طرح مفهومی فورد که واقعیت قرن ۲۱ را تصور کرد
اوایل دهه ۱۹۶۰، رقابت فضایی در حال اوج‌گیری بود، انرژی هسته‌ای به عنوان سوخت پاک در آینده فروخته می‌شد و هر نمایشگاه جهانی، نگاهی اجمالی به آینده‌ای خیره‌کننده را نوید می‌داد. فورد با Seattle-ite XXI به این فضا گرایش یافت؛ یک طرح مفهومی که توسط الکس ترمولیس طراحی و در نمایشگاه جهانی سیاتل ۱۹۶۲ رونمایی شد. قرار نبود که این خودرو ساخته یا فروخته شود. این خودرو تجسمی از خوش‌بینی محض روی چرخ‌ها بود، بیانیه‌ای از اینکه برند چقدر جسورانه آینده قرن ۲۱ را تصور می‌کند.
این خودرو خود یک مدل مقیاس ۳/۸ بود، اما جزئیات آن نشان می‌داد که فورد تا چه حد مایل به رویاپردازی بوده است. طرح شش‌چرخ آن توجه‌ها را به خود جلب کرد؛ چهار چرخ کوچک‌تر در جلو وظیفه هدایت را بر عهده داشتند، در حالی که دو چرخ بزرگ در عقب، خودرو را ثابت نگه می‌داشتند. فورد ادعا کرد که این طرح باعث بهبود چسبندگی، ترمزگیری و بهبود هندلینگ خواهد شد. برای سال ۱۹۶۲، زمانی که اکثر آمریکایی‌ها با خودروهای فورد Galaxie یا شورولت ایمپالا تردد می‌کردند، Seattle-ite شبیه چیزی بود که مستقیماً از داستان‌های علمی تخیلی بیرون آمده بود.
هدف، آزمایش مهندسی نبود، بلکه به نمایش گذاشتن تخیل بود. دیترویت همچنان عمیقاً درگیر بازی خودروهای لوکس و عضلانی بود، در حالی که نمایشگاه جهانی نگاه خود را به انرژی اتمی، فرود روی ماه و وعده آینده مبتنی بر فناوری دوخته بود.
امروزه، Seattle-ite XXI کمتر شبیه به یک فانتزی و بیشتر شبیه به یک طرح اولیه برای تعریف فرهنگ خودروی مدرن است. استارتاپ‌های خودروهای برقی، به دنبال پلتفرم‌های ماژولار هستند که می‌توانند باتری‌ها یا کل پیشرانه‌ها را تعویض کنند. داشبوردهای دیجیتال جایگزین گیج‌های آنالوگ شده‌اند و زبان طراحی آیرودینامیک بالاخره به آنچه ترمولیس در سال ۱۹۶۲ مجسم کرد، رسیده است. Seattle-ite هرگز حتی یک سانت هم با قدرت خودش حرکت نکرد، اما ایده‌های آن مستقیماً وارد DNA مفاهیم آینده‌نگرانه امروزی فورد و صنعت خودروسازی گسترده‌تر شد.
قدرت هسته‌ای، شش چرخ و یک صفحه کامپیوتر در سال ۱۹۶۲
فورد سیاتل-ایت XXI فقط به این خاطر که شبیه یک سفینه فضایی روی چرخ‌ها به نظر برسد، ساخته نشده بود. کل معماری آن حول یک طراحی ماژولار می‌چرخید که به مالکان اجازه می‌داد تا واحد قدرت جلویی را تعویض کنند. مهندسان فورد ایده جایگزینی ماژول‌های پیشرانه مختلف را بسته به نیاز مطرح کردند. این خودرو می‌توانست از هر چیزی، از پیل‌های سوختی گرفته تا یک پاد هسته‌ای، استفاده کند. در واقع، سیاتل خودرویی بود که هرگز آن را جایگزین نمی‌کردید، بلکه فقط ارتقا می‌دادید.
پیشرانه هسته‌ای در سال ۱۹۶۲ آینده‌نگرانه به نظر می‌رسید و سؤالات زیادی را مطرح می‌کرد. پیل‌های سوختی به واقعیت نزدیک‌تر بودند، اما در دوران جان اف کندی، هنوز در حد آزمایشگاهی بودند.
راننده می‌تواند از یک کپسول قدرت اقتصادی، مثلاً ۶۰ اسب بخار برای رانندگی در مسافت‌های کوتاه استفاده کند و در عین حال می‌تواند به سرعت خودرو را به یک واحد ۴۰۰ اسب بخاری برای رانندگی پرسرعت و بین‌قاره‌ای تبدیل کند.
در داخل، Seattle-ite XXI مانند یک کتاب راهنما برای سیستم‌های اطلاعات و سرگرمی مدرن خوانده می‌شد. یک صفحه نمایش مرکزی، نقشه‌ای در حال حرکت، زمان تخمینی رسیدن و داده‌های سفر را نمایش می‌داد. راننده، جهت را از طریق کنترلر دیگری به جای فرمان هدایت می‌کرد که توسط شیشه‌ای با چگالی متغیر که می‌توانست به صورت خودکار خود را تیره کند، پشتیبانی می‌شد. پنجره‌های کرکره‌ای جریان هوا را کنترل می‌کردند و حتی پدال‌ها برای تناسب با رانندگان مختلف قابل تنظیم بودند. اگر این ویژگی‌ها را در کنار یک تسلا مدل S یا ریویان R۱T امروزی قرار دهید، شباهت‌ها به چشم می‌آیند.
منبع: hotcars
۵۸۳۲۲
