راهکار آیت الله هاشمی برای بازگشت اعتماد به جامعه بعد از حوادث سال ۸۸ چه بود؟

آیت‌الله سید ضیاء مرتضوی در مراسم شب شهادت امام رضا(ع) کانون توحید طی سخنانی با اشاره به مشکلات داخلی در برابر امامت امام رضا(ع)، گفت: اگر الآن می‌گوییم «کاسبان تحریم»، در آن دوره هم جمعی بودند که کاسبان عقیده و فکر و ایجاد انحراف در جامعه بودند؛ برای اینکه اموال را تصاحب کنند. اگر اذعان می‌کردند که امامت امام رضا(ع) درست است، باید اموال را به امام بعدی می‌دادند؛ انکار کردند تا خودشان اموال را تصاحب کنند.

استاد حوزه علمیه قم افزود: به نظرم مهمترین مشکل در برابر امامت امام رضا(ع) شبهه نداشتن فرزند بود. مشکل این بود که امام رضا(ع) تا حدود ۴۳ سالگی فرزند نداشتند و چون در روایت بود که «امام باید توسط امام غسل داده شود»، سران و بزرگان شیعه به تردید افتاده بودند. یعنی عده‌ای هم که اول پذیرفته بودند امام رضا(ع) امام هست، می‌دیدند ایشان فرزندی پیدا نکرد و به رغم اذعان اولیه دست از امامت ایشان کشیدند یا به تردید افتادند.

وی ادامه داد: حتی بعضی از برادران امام رضا(ع) برای سهم الارث‌شان پیش قاضی شکایت برده بودند. ابراهیم از مدعیانی بود که می‌گفت پدرم فوت نکرده و از ایجا زمینه سوء استفاده‌های واقفه پیدا شد و بخش عمده و بلکه اکثریت شیعه و اکثر بزرگان شیعه را در بر گرفت. ابن ابی نصر بزنطی به امام رضا(ع) تسلیت نگفته بود؛ چون تسلیت را به کسی می‌گویند که بگویند پدرش فوت کرده است. با شبهه افکنی، جامعه شیعه را از نظر فکری آلوده کردند.

آیت‌الله مرتضوی تأکید کرد: ارکان تشیع و اعتقادات نسبت به امامت به خطر افتاده بوده و بزرگان تشیع دچار انحراف شده بودند؛ کسانی که حتی اول به امامت امام رضا(ع) اذعان کرده بودند، عقب‌نشینی کردند؛ و امام جواد(ع) باعث ادامه اعتقاد درست تشیع شد و ولادت حضرت مایه رفع ابهام بزرگ و عمیق در اکثریتی شد که حتی بزرگان شیعه و برخی برادران امام رضا(ع) را در بر گرفته بود.

وی گفت: همان گونه که منشأ شبهات در جامعه دو گونه فکری و عملی است، رفع آنها هم یکسان نیست. برخی شبهات را می‌شود با تبلیغ، سخن، خواندن آیه و روایت و آوردن شاهد رفع کرد اما برای پاسخ به برخی شبهات باید چیزهایی اتفاق بیفتد؛ یک وقت ولادت امام جواد(ع) است که دست کسی نیست و دست خدای تبارک و تعالی است. اما بخش عمده مسائلی که در جوامع اتفاق می‌افتد و منشأ شبهه شده، برخی رفتارها، گرفتارها و عملکردهای ناروا و ناصواب باید پاسخ درخور عملی داده شود.

استاد حوزه علمیه قم اظهار داشت: در دوره علی بن موسی الرضا(ع) غیر از مشکلاتی که مربوط به خلفای حاکم می‌شد، مشکلات عمده‌ای متوجه جامعه شیعی شده بود. آنچه که از این بحران فکری و اعتقادی عبور داد و برکت اعتقادی برای شیعه و جامعه تشیع به صورت عمده‌ای پدید آورد، تولد امام جواد(ع) بود و بعد اینکه شبهات را پاسخ و مقام امامت خودش را نشان داد.

وی گفت: اگر شبهه، سؤال یا اشکالی در جامعه واقع می‌شود، اینقدر اعتماد به نفس نداشته باشیم و تکبر درون ما رخنه نکرده باشد که حاضر به توضیح و اصلاح روش نباشیم. امیرالمؤمنین(ع) در عهدنامه مالک می‌گوید اگر مردم نسبت به تو گمان بد داشتند، عذر خودت را کاملا آشکار و با شفاف‌سازی بدگمانی‌هایی که نسبت به تو پیدا کرده‌اند را از خودت دور کن. البته انسان خیلی باید خودساخته باشد و پا روی نفس گذاشته باشد که شفاف‌سازی کند و به مردم توضیح بدهد.

آیت‌الله مرتضوی افزود: رفق و مدارا کردن با مردم فقط جور کردن آب و نان آنها نیست. چرا ذهن مردم انباشته شده و این همه فشار روحی که می‌آید و بار سنگین شبهات نسبت به رفتار آن جریان، این مسئول یا آن دستگاه را باید تحمل و در محافل و رسانه‌ها بازگو کنند؟ آنها را سبک کن، توضیح بده و بگو قضیه این بوده است؛ اگر پولی را داخل یا بیرون خرج کرده‌ایم، این دلیل و منافعش بوده و کسی نخورده است. وقتی عذر را کامل کردی، روزی هم که احتیاج داشتی، اینها در مسیر مستقیم هستند و عمل می‌کنند.

وی تأکید کرد: اگر به حجم پرسش‌ها و شبهات موجود، که بخش اصلی آن ناشی از عملکرد داخلی است، و منشأ آن به واقع توجه شود، خواهیم دید که هیچ نیازی به نفوذ دشمن نیست و سال‌ها است که دشمنان واقعی، که همین شبهات است، تا کنج خانه‌ها و دفاتر و همان جاهایی که باید خاستگاه آرامش و امنیت خاطر ما باشد، نفوذ کرده است. بالاترین فقدان بصیرت همین است که این واقعیات را در کنج خانه‌های امن و ذهن خود احساس نکنیم و دائما دیگران را به دشمنی، کارشکنی و شبهه افکنی متهم سازیم.

استاد حوزه علمیه قم تأکید کرد: پرسش‌ها و شبهات را نمی‌توان با زور و تهدید حل کرد، چنانکه نمی‌توان با تبلیغ و وعده رفع کرد؛ به ویژه وقتی مرجعیت شما و هادیان جامعه به شدت آسیب دیده و شما دست کم در نگاه بخش عمده‌ای از جامعه طرف دعوا و عامل مشکلات هستید. لذا به تنهایی نمی‌توانید مشکلات را حل کنید. باید در عمل جلب اعتماد کرد. خدا رحمت کند آقای هاشمی را که بعد از قضایای ۸۸ به عنوان راهکار تأکید می‌کرد که اگر دو، سه تا انتخابات آزاد برگزار شود، این اعتماد بر می‌گردد.

وی افزود: درخواست عاجزانه ما این است که با تغییر در رویه‌های موجود «امید به اصلاح» را در این جامعه آسیب دیده و رنج کشیده تقویت کنید و پند خیرخواهان را بشنوید؛ و بدانید که حتی اگر این کار در نگاه شما و برخی طرفداران شما به عنوان ننگ‌آلود باشد بهتر از آن است که آتش اختلاف و خدای ناکرده ناامنی در جامعه باقی بماند.

آیت‌الله مرتضوی یادآور شد: این همه خیرخواهان از حوزه و دانشگاه، مسئولان گذشته و طبقات مختلف درخواست تغییر رویه‌ها را دارند. اینها اگر هم در جایی نظر صائبی نداشته باشند اما همه خیرخواه هستند؛ چرا باید به جای قدردانی طرد و به انواع مشکلات، تهمت، زندان و جریمه گرفتار شوند؟! ای کاش همچون اینک همه امور دست شما باشد اما همین نخبگان، خیرخواهان و مردم آسیب دیده مطمئن بودند مسیری که شما می‌روید به خیر و صلاح آنها است. اما چه باید کرد و چه باید گفت که صرف ترس نیست و باور ما این است که اگر این راه ادامه پیدا کند مطمئنا راه‌های غیرمطلوب منتهی می‌شود.

بیشتر بخوانید:

• نعمتی: خالص سازها زمان جنگ ویزای کجا را داشتند؟ / انجمن حجتیه آنقدر نفوذ و قدرت دارد که یک رئیس مجلس را ردصلاحیت می کند

• گلایه های صریح از اخراج اساتید /ارزش دانشگاه به در و دیوارش نیست /رئیسی ورود کند

۲۷۲۱۷