غزال زیاری: اخیراً سیگنال‌های رادیویی عجیبی در فضا تشخیص داده شده که طبق گفته محققان دنباله‌دار ۱۲P/Pons-Brooks منبع این سیگنال‌های عجیب و خاص است. این دنباله‌دار اولین بار در سال ۱۸۱۲ میلادی کشف شد و تقریباً هر ۷۱ سال یک‌بار به زمین نزدیک می‌شود.
طبق مقاله تازه‌ای که در نشریه Astronomy & Astrophysics منتشر شده، این سیگنال‌های اسرارآمیز توسط تیمی از ستاره‌شناسان به سرپرستی رصدخانه اخترشناسی شانگهای در آکادمی علوم چین جمع‌آوری شده است. آن‌ها این سیگنال‌ها را با استفاده از داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط تلسکوپ رادیویی تیانما در جریان آخرین عبور این دنباله‌دار از نزدیکی خورشید در سال گذشته شناسایی کرده‌اند.
منبع اسرارآمیز امواج رادیویی
دنباله‌دار ۱۲P/Pons-Brooks از نوع هالی است؛ بدین این معنا که جرمی یخی با دوره مداری بین ۲۰ تا ۲۰۰ سال محسوب می‌شود. قبل از عبور این دنباله‌دار از نزدیکی خورشید در سال ۲۰۲۴ میلادی، آخرین نزدیک‌ترین گذر آن از نزدیکی خورشید در سال ۱۹۵۴ رخ داده بود. هر بار که این دنباله‌دار به نزدیکی خورشید می‌رسد، دانشمندان چندین انفجار نوری و رادیویی را از آن مشاهده می‌کنند.
گرچه هنوز مکانیسم پشت این فوران‌ها ناشناخته است، اما در سیگنال‌های رادیویی ثبت‌شده توسط تلسکوپ تیانما در سال گذشته، پژوهشگران موفق به شناسایی افزایش شدیدی در طیف هیدروکسیل (OH) (رادیکال آزاد متشکل از یک اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن) شدند که درنتیجه تجزیه بخارآب توسط تابش خورشید ایجاد می‌شود.
شبیه‌سازی تعامل نور خورشید با سطح دنباله‌دار
اعضای این تیم تحقیقاتی با شبیه‌سازی نحوه برخورد نور خورشید با سطح دنباله‌دار، به مدل‌سازی نحوه تغییر نرخ تولید آب در طول هر فوران پرداختند. نتایج به‌دست‌آمده حکایت از آن داشت که این دنباله‌دار فعال‌تر از سایر دنباله‌دارهای نوع هالی است.
اندازه‌گیری ترکیبات خروجی از دنباله‌دارها، دیدگاه‌های مهمی درباره روزهای آغازین منظومهٔ شمسی، یعنی حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش را در اختیار محققان قرار می‌دهد و حتی ممکن است به درک این موضوع که چگونه شرایط لازم برای پیدایش حیات روی زمین فراهم شد، کمک کند.
کشف بخارآب و آمونیاک در نزدیکی خورشید
در سال ۲۰۲۴ و در زمان نزدیک شدن دنباله‌دار ۱۲P به خورشید، این جرم آسمانی به‌شدت درخشان شد. دانشمندان هم با بهره‌گیری از این فرصت و با استفاده از تلسکوپ تیانما به بررسی امواج رادیویی باند L و K پرداخته و متوجه شدند که این دنباله‌دار در فاصله یک واحد نجومی (AU) یعنی فاصله‌ای برابر با میانگین فاصله زمین تا خورشید، بیش از پنج تُن بخارآب آزاد کرده که این مقدار، بسیار بیشتر از میزان بخارآب آزادشده توسط دنباله‌دارهای کوتاه دوره و بلنددوره دیگر است.
علاوه بر این، مشاهدات این محققان منجر به کشف مولکول‌های آمونیاک (NH₃) شد و این اولین باری است که چنین ترکیب آلی‌ای در یک دنباله‌دار از نوع هالی شناسایی می‌شود.
پژوهشگران این مطالعه در مقاله خود نوشتند: «کشف احتمالی آمونیاک در جریان یک فوران، نشان‌دهنده ارتباط احتمالی بین مخزن ترکیبات فرّار زیرسطحی و مکانیسم فوران است. این یافته‌ها می‌تواند به درک بهتر ترکیب و رفتار دنباله‌دارهای نوع هالی کمک کند.»
پیوندی میان آب دنباله‌دارها و زمین
چند ماه پیش از انجام این تحقیقات، تیم مارتین کوردینر، پژوهشگر مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا، در پژوهش دیگری متوجه شده بود که آب موجود در دنباله‌دار ۱۲P/Pons-Brooks تقریباً همان ترکیب ایزوتوپی آب روی زمین را دارد.
کوردینر در این رابطه توضیح داد: «نتایج جدید ما قوی‌ترین شواهدی را ارائه می‌دهد که دست‌کم برخی از دنباله‌دارهای نوع هالی، آبی با امضای ایزوتوپی مشابه آب زمین حمل می‌کنند و همین امر از فرضیه مشارکت دنباله‌دارها در قابل زیست شدن زمین پشتیبانی می‌کند.»
منبع: futurism
۲۲۷۲۲۷
