به گزارش یولن، بسیاری از ناظران و تحلیلگران سفر «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران به مصر در هفته جاری را نقطه عطفی در روابط دوجانبه تهران-قاهره می‌دانند.
به گزارش ایسنا، روزنامه مصری الاهرام با انتشار این مطلب درباره سفر عراقچی نوشت: وزیر امور خارجه ایران در این سفر که به دعوت «بدر عبدالعاطی» همتای مصری خود به قاهره سفر کرده بود، شامگاه دوشنبه پیش از عزیمت به بیروت در رستوران «نجیب محفوظ» به همراه چهره‌های سیاسی برجسته مصری، از جمله «عمرو موسی» دبیرکل پیشین اتحادیه عرب، «محمد العرابی» و «نبیل فهمی» وزرای امور خارجه پیشین مصر شام صرف کرد. عراقچی در این تبادل نظر غیررسمی اما موثر، بر تعهد تهران نسبت به ارتقای روابط سیاسی و اقتصادی با مصر تاکید کرد.
فضای این دیدار دوستانه و سازنده توصیف شده است. یکی از شرکت‌کنندگان مصری در این دیدار غیررسمی با تاکید بر این که برای دو طرف دیپلماسی نسبت به تقابل در اولویت در اولویت قرار دارد، گفت: حالا دیگر احیای کامل روابط فقط منوط به گذر زمان است.
به نوشته الاهرام، وزیر امور خارجه ایران در این نشست بر آمادگی تهران نسبت به گسترش همکاری با تهران تاکید کرد.
عراقچی همچنین در این دیدار تاکید کرد که منافع راهبردی دو طرف در تلاش برای برقراری ثبات از طریق دیپلماسی است نه گسترش تنش‌ها.
یکی از حاضران مصری در این دیدار گفت: مصر و ایران مصمم هستند که از طریق روند همکاری روابطشان را گسترش دهند.
رسانه مصری نوشت: وزیر امور خارجه ایران در این دیدار درباره مذاکرات با واشنگتن گفته «مشکل این است که ترامپ آنچه اوباما به آن دست پیدا کرده بود (توافق هسته‌ای ۲۰۱۵) را نمی‌پسندید و می‌خواهد نشان بدهد که چیزی بهتر از او برای ارائه دارد».
تاکید بر حق ایران از برخورداری برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای
عراقچی در این دیدار غیررسمی با گفتن این که «اگر موضوع فقط توافقی هسته‌ای باشد، می‌توان در این زمینه به توافق رسید»، در میان صحبت‌هایش با یکی از مهمانان مصری نشان داد که قصد ایران جدا کردن مذاکرات فنی از سیاست منطقه‌ای است.
او همچنین با گفتن که این که «اروپایی‌ها در حال فشار آوردن به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند»، اشاره کرد که فشارهای اخیر آژانس به ایران سیاسی است، نه فنی.
وزیر امور خارجه ایران در این‌باره با انتقاد از استانداردهای دوگانه، به رژیم صهیونیستی به عنوان دارنده بزرگ‌ترین زرادخانه اتمی منطقه اشاره کرده و گفت: «کسی اهمیتی نمی‌دهد که اسرائیل چه می‌کند و کسی درباره سلاح‌های هسته‌ای در اختیار آن صحبتی نمی‌کند».
الاهرام نوشته، عراقچی در این دیدار به فتوای مقام معظم رهبری درباره حرام بودن تولید و به‌کارگیری تسلیحات اتمی اشاره و تاکید کرد که ایران بر اساس این فتوا به دنبال تولید سلاح هسته‌ای نیست.
در ادامه این گزارش آمده است: «علی ابو شادی» مقام ارشد پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز که در این دیدار حضور داشت، با اشاره به روابط تهران-قاهره گفت که «بیایید به روحیه دهه ۷۰ میلادی بازگردیم». این پیشنهاد او مورد استقبال بقیه حاضران قرار گرفت.
گفت‌وگوهای آن‌ها بر برخی مقررات پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی (ان‌پی‌تی) به ویژه بندی متمرکز بود که اعضای این پیمان ملزم به توسعه همکاری بین‌المللی و تسهیل تبادل اطلاعات و مواد درباره فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای می‌سازد.
آن‌ها تاکید کردند که هدف، تضمین حق مسلم هر کشوری برای توسعه توانمندی هسته‌ای، صرفا به منظور اهداف صلح‌آمیز است.
الاهرام در ادامه گزارش داد که وزیر امور خارجه ایران در ادامه درباره الگویی تکراری در مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران گفت: مشکل اسرائیل است. مذاکرات زمانی که اسرائیل در آن نقشی ندارد، به خوبی پیش می‌رود. اما وقتی مداخله می‌کند، مشکل پیش می‌آید.
این روزنامه نوشت: ناظران مصری این اظهارات را نشان‌دهنده عمق نارضایتی ایران از روایت‌های غربی و اسرائیلی و گستره عملکرد مصر به عنوان یک میانجی بی‌طرف می‌دانند. در حالی که هنوز موضعی رسمی اعلام نشده، سفر عراقچی دربردارنده به رسمیت شناختن ضمنی نقش احتمالی مصر به عنوان یک میانجی منطقه‌ای بود.
نقش پررنگ مصر به عنوان میانجی منطقه‌ای
رسانه مصری نوشت: حضور مقامات ارشد مصری، از جمله کارشناسان وابسته به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نشان دهنده پررنگ‌تر شدن نقش قاهره در تلاش برای کاهش تنش‌ها بین تهران و جامعه بین‌المللی بود. وزارت امور خارجه مصر تایید کرد که این دیدار با هدف «تبادل نظر در مورد کاهش تنش‌ها در منطقه» انجام شده است. مقامات ایرانی نیز در بیانیه‌ای جداگانه بر اهمیت مشورت در مورد مسائل مهم منطقه‌ای از جمله فلسطین، سوریه، لیبی و سودان تاکید کردند.
منابع نزدیک به گفت‌وگوهای قاهره اشاره کردند که مصر ممکن است با ایفای نقش میانجی به کاهش اختلاف‌ها بین تهران و قدرت‌های غربی کمک کند و موجب ارتقای چارچوب‌های امنیتی منطقه‌ای شود.
یک مقام مصری پیشنهاد داد که مصر و ایران به طور مشترک از ایجاد منطقه‌ای عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه حمایت کنند و مسئله هسته‌ای ایران را با زرادخانه اعلام نشده اسرائیل مرتبط سازند.
الاهرام در این گزارش مطرح کرد: حتی پیش از این دیدار، نشانه‌هایی از بهبود روابط بین مصر و ایران به آرامی در حال شکل‌گیری بود.
یک تحلیلگر منطقه‌ای در این باره گفت: قاهره و تهران هماهنگی بی‌هیاهو و روش‌مند را به جای سروصداهای رسانه‌ای و دخالت‌های خارجی انتخاب کرده‌اند.
روزنامه مصری با اشاره به این که «زمان‌بندی این رویداد حائز اهمیت است»، نوشت: نقش فعال مصر در اتحادیه عرب و مواضع محکم آن در مورد مسائل منطقه‌ای از جمله غزه، این کشور را به یک میانجی کلیدی برای قدرت‌های عربی و غیرعربی تبدیل کرده است.
پیام مهم و حساب‌شده دعوت مصر از عراقچی به قدرت‌های خارجی
سفر منطقه‌ای عراقچی که شامل توقف در عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی نیز می‌شد، علاقه تهران به ازسرگیری گفت‌وگو با کشورهای عربی صاحب‌نفوذ را بیشتر برجسته می‌سازد.
«محمدحسین سلطانی‌فرد» رئیس دفتر منافع ایران در قاهره، خاطرنشان کرد که «بیش از ۸۰ درصد مسائل حل‌نشده بین دو کشور برطرف شده است».
دعوت مصر از عراقچی همچنین پیام‌های مهم و حساب‌شده‌ای به قدرت‌های خارجی ارسال می‌کند.
تحلیلگران می‌گویند قاهره در حال اثبات سیاست خارجی مستقل خود است و نشان می‌دهد که ثبات منطقه‌ای را بر همسویی با مواضع سخت‌گیرانه ترجیح می‌دهد.
الاهرام نوشته مصر که از ضررهای اقتصادی ناشی از حملات ارتش یمن به کشتیرانی بین‌المللی آسیب دیده، مشتاق است که تهران در این زمینه ایفای نقش کند. وزیر امور خارجه ایران همچنین رهبری مصر را در جریان مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا به میانجیگری عمان قرار داد.
این رسانه در بخش پایانی این گزارش نوشت: به نظر می‌رسد سفر عراقچی به قاهره که دوستانه، نمادین و از اهمیت سیاسی برخوردار بود، تایید می‌کند که عادی‌سازی روابط بین مصر و ایران دیگر یک امکان نظری نیست، بلکه واقعیتی در شرف وقوع است
۳۱۰۳۱۰
