روایت کارآفرینی زوج اقتصادی در مناطق محروم/ کفش چینی را از پای مردم درآوردیم!

یولن- کرمان؛ با انتشار خبری مبنی بر راه‌اندازی کسب و کار توسط یک زوج کارآفرین آن هم در منطقه‌ای محروم و روستایی در استان کرمان و ایجاد اشتغال برای 35 نفر بر آن شدیم تا به سراغ این زوج اقتصادی برویم و از نحوه کسب و کار و فعالیتشان در این منطقه گزارشی تهیه کنیم، البته متوجه شدیم گستره کار این زوج تنها فهرج نیست، بلکه جازموریان در جنوب کرمان و همچنین بخش‌هایی از استان سیستان و بلوچستان هم زیر چتر حمایتی کسب و کارشان قرار دارد.

روستای برج‌معاذ در شهرستان فهرج همان کانون مورد توجه این زوج کارآفرین است، خانم ام‌البنین جلالی که دکترای اقتصاد دارد، اصالتا اهل فهرجی است اما از دوران دبیرستان از این شهر رفته و در محل زندگی و ازدواجش هم تهران بود با امکانات و وضعیت مالی خوب اما به خاطر دغدغه ذهنی‌اش به فکر ایجاد اشتغال پایدار در شهرستان محل تولدش می‌افتد و کسب و کار اولیه را در حوزه صنایع دستی آغاز می‌کند.

ادامه روایت اقتصادی این گزارش را از زبان این دو زوج اقتصادی می‌خوانیم که هدف‌های بزرگی را با نیت‌های خیرخواهانه در سر می‌پرورانند و می‌‌خواهند فهرج در استان کرمان را به قطب تولید کفش در کشور تبدیل کنند.

همیشه دغدغه ذهنی‌ام، چرایی مهاجرت تحصیل‌کرده‌ها و سرمایه‌دارها بود

ام‌البنین جلالی هستم، دکترای اقتصاد و همسرم نیز پسادکتری اقتصاد از دانشگاه تهران دارند، ساکن تهران بودیم من خودم اصالتا متولد فهرج در استان کرمان هستم و همیشه یکی از دغدغه‌های ذهنی من این بود چرا خیلی افراد تحصیل‌کرده و افرادی که سرمایه‌ای داشتند از فهرج مهاجرت می‌کردند و کسی در این منطقه ماندگار نمی‌شد که خودم هم یکی از اینها بودم که که از دوران دبیرستان از این شهرستان آمدم و ادامه تحصیل دادم و ازدواج کردم و تهران هم محل اسکان و زندگی من بود.

خیلی برایم مهم بود که اتفاقی بیفتد و بتوانم در منطقه خودم کاری را انجام دهم، بررسی کردم که از طریق کارآفرینی این امکان وجود دارد و برای این کار یک شرکت صنایع دستی تاسیس کردم به مدت دو سال فقط در کار صنایع دستی به ویژه در حوزه سوزن‌دوزی بودم که طراحی می‌کردیم و در سطح خرده فروشی فعالیت می‌کردیم و بعد که کار را ما گسترش پیدا کرد به سراغ کفش دست‌دوز رفتیم.

هدفم این بود که چون بازار صنایع دستی یک مقدار نابسامان بود دنبال بازاری بروم که ارزش‌افزوده بیشتر و بازار باثبات‌تری داشته باشد، با دو سال تحقیق متوجه شدم بازار چرم به ویژه در کفش ارزش افزوده خوبی ایجاد می‌کند و اگر کاربر تعریف شود می‌توان اشتغال زیادی را با سرمایه کمتر ایجاد کرد و  چند ماه طول کشید تا با افرادی در تبریز ارتباط پیدا کنم و خیلی هم برایم مهم بود این صنعت از تبریز وارد این منطقه شود چون تبریز در این زمینه برندی در کشور و حوزه خلیج فارس است.

بعد از 6 ماه رایزنی و تلاش فراوان یک فردی برای آموزش به این منطقه آوردیم و کار را استارت زدیم و خط تولید را در طی یک ماه راه‌اندازی کردیم، در حال حاضر 35 نفر بافنده خانم و چند نفر هم آقا در خط تولید ما کار می‌کنند که اگر این 35 نفر در هر صنعت دیگری می‌خواستند مشغول به کار شوند، حداقل 40 میلیارد تومان سرمایه نیاز بود ولی ما تقریبا با چندین میلیارد سرمایه از خودمان اشتغال را ایجاد کردیم و خیلی هم وضعیت خوبی دارد.

غیرمستقیم به کشورهای پاکستان و افغانستان محصول صادر می‌کنیم

از الگوهای کشور چین و هند تبعیت کردیم و تمرکز ما روی بانوان بود، نیروهای خانم در این شهرهای جنوبی برای من خیلی مهم بود که به نیروی کار فعال تبدیل شوند و اکثر نیروهای من در سوزن‌دوزی و کار کفش زنان هستند و جاهایی که نیاز به نیروی کار مرد بود، آنها هم جذب شدند.

توانستیم بازاری که شش ماه طول کشید را در یک ماه راه‌اندازی کنیم و در حال حاضر ماهانه 5 هزار جف کفش با چرم طبیعی و مصنوعی تولید داریم، عمده فروش ما سمت شهرهای زاهدان، چابهار، ایرانشهر، یزد و بیرجند است و حتی در شهرهای تبریز، قم و تهران هم بازار داریم و به طور غیر مستقیم هم به کشورهای پاکستان و افغانستان محصول صادرات می‌کنیم و در حال رایزنی هستیم در کشورهای حوزه خلیج فارس نیز ورود و دفتر نمایندگی دائر کنیم.

هدفم اشتغال روستایی بود/ به‌کارگیری 20 نفر در کارگاه تولید کفش در منطقه جازموریان

استان کرمان جزو استان‌های محروم کشور است چون که به شدت قشر محروم و ضعیف زیادی دارد این دل من را به درد می‌آورد وقتی می‌بینیم در دو تا پنج کیلومتری یک شهر از امکانات بی‌بهره هستند و یکی از دلایل من برای ایجاد اشتغال روستایی همین بود، چون باورم این بود که در شهرها به اندازه کافی کار و امکانات است و خیلی افراد می‌توانند در مشاغل تولیدی مشغول به کار شوند اما در شهرهایی مثل استان کرمان و سیستان و بلوچستان سطح درآمد و معیشت و اشتغال به شدت پایین است.

هدفم از اشتغال روستایی این بود که نیروهایی جذب شوند که واقعا نیاز به کار داشتند در پروسه استخدامی نیروهایم زنان سرپرست خانوار و افرادی بودند که تنها با یارانه ماهانه دولت زندگی می‌کنند و به آن قانع بودند و برایم مهم بود که سطح رفاه خانواده‌ها را افزایش بدهم و در روستای برج‌معاذ از توابع شهرستان فهرج کار را شروع کردم.

الگوی کسب و کار ما به شدت کاربر است و با سرمایه کم اشتغال پایدار زیادی ایجاد می‌کند چرا که اشتغال پایدار خیلی مهم است و اینکه بتوانید برای یک فرد چندین سال کار ایجاد کنید و الگوی روستایی کار نیز برای ما خیلی مهم بود و برای همین در منطقه جازموریان با همکاری بنیاد علوی و در زهکلوت مرکز این بخش محروم در شهرستان رودبار جنوب، چرخه تولید کفش را راه‌اندازی کردیم و تقریبا 20 نفر مشغول به کار هستند و هنوز اول کار هستند.

اشتغال 30 نفر از زنان سوزن‌دوز در سیستان و بلوچستان/رایزنی برای حوزه کفش هم داریم

در حوزه صنایع دستی تلاشم این بود که صنایع دستی منطقه کرمان و سیستان و بلوچستان را زنده کنم، سوزن‌دوزی بلوچ علی‌رغم سختی‌های کار و پیشینه‌ای که در فرهنگ ما دارد اما هیچکدام جایی در فرهنگ امروز نداشت، ایراداتی داشت که علی‌رغم زیبایی استقبالی از آن نمی‌شد و طی تحقیقاتی که انجام دادیم متوجه شدیم اینها سلیقه جامعه را نمی‌توانند پوشش دهند و طراحانی را به‌کار گرفتیم که در این زمینه کار کردند و طر‌ح‌های جدید را وارد کردیم.

در حوزه سوزن‌دوزی فعالیت ما بر اساس خرده‌فروشی است و نمونه‌ها و الگوهای ما تولید می‌شود و در نمایشگاه‌ها و ادارات و ارگان‌ها سفارش می‌دهند و بر اساس سفارش در سطح عمده تولید می‌کنیم و خرده‌فروشی هم در سطح فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌ها تولید می‌شود.

بانوانی که در این زمینه کار می‌کنند در مناطق محروم و حاشیه زابل و روستاهای این منطقه هستند و 30 نفر سوزن‌دوز زن  داریم که زنان پرتلاشی هستند که مواد اولیه تهیه و آنها کار را انجام می‌دهند و دستمزد به آنها پرداخت می‌شود.

در حوزه کفش دست‌دوز نیز در زاهدان هم رایزنی اولیه هستیم که انشاءالله اگر به مرحله نهایی برسد در زاهدان هم راه‌اندازی می‌کنیم و فعلا تنها دفتر فروش داریم.

گلایه شدید از مسئولان؛ برای حمل تولیدات از 10 ماه پیش تقاضا دادم! هنوز مجوز ندادند

گلایه شدید از مسئولان استان و شهرستان فهرج دارم در حالی که درخواست از سوی مسئولان استان سیستان و بلوچستان برای راه‌اندازی کسب و کار در آن استان داشتم اما من باورهای ذهنی خودم را دارم هم دعای نیروهای کارم باعث رونق کسب و کارم هست و من نمی‌توانم این کسب و کار را جابه‌جا کنم مگر اینکه گسترش دهیم و نیروی بیشتری جذب کنیم.

از تهران، سپاه کرمان و مسئولان مختلفی از شهرهای مختلف از کارگاه تولیدی کفش دست‌دوز در فهرج بازدید کردند اما فرماندار فهرج هنوز از این کارگاه بازدید نداشته است، علی رغم اینکه اولین کارگاهی هستیم که مجوز صنعت و معدن را در این شهرستان گرفتیم و تولید داریم و این واقعا جای گله و باعث ناراحتی ما شده است.

من کمک مادی نمی‌خواهم، برای حمل بار یک ماه طول کشید که مجوز بدهند برای حمل تولیدات ما از 10 ماه پیش تقاضا دادم برای مجوز یک ماه دوندگی کردم و هنوز که هنوز است به من مجوز ندادند و در نهایت با مهر شرکت و بارنامه شرکت خودم محصولات تولیدی را جابه‌جا می‌کنم و هنوز برای خیلی از شهرها راننده قبول نمی‌کند و می‌گوید این قاچاق است و همین برای من هزینه دارد و مسئولان شهرستان در این زمینه به ما کمک نکردند اما میراث فرهنگی در شهرستان به ما کمک زیادی کرده است.

در تهران رفاه کامل داشتم فقط به خاطر اشتغالزایی آمدم/ مسئولان درک نمی‌کنند

من بر اساس نیاز مالی نیامدم، در تهران رفاه کامل داشتم و فقط به خاطر اشتغالزایی در منطقه محروم فهرج آن هم در روستا وارد این منطقه شدم اما مسئولان این درک را نداشتند که کمک کنند و سنگی را از جلوی پای ما بردارند در صورتی که در حال حاضر بر اساس قانون باید تمام موانع از جلوی پای تولیدکننده بردارند اما من برای یک مجوز صنعت و معدن هم با دردسر بسیار بالایی توانستم دو ماهه مجوز بگیرم در صورتی که باید یک هفته‌ای مجوز بگیرم و این به دلیل معیوب بودن سیستم است.

من به مسئولان هم گفتم چه کمک بکنید و نکنید و سنگ بیندازید و بردارید ولی من کارم را برای مردم منطقه ادامه خواهم داد و این سبب دلسردی ما نمی‌شود.

رقیبی برای کشور چین شدیم/ تولید همان کفش با هزینه کمتر و کیفیت بالاتر

از سال 97 شروع به فعالیت کردم در حوزه صنایع دستی و تولید کفش را از ابتدای امسال راه‌اندازی کردند و در حال حاضر تقریبا 20 نمونه مدل کفش مصنوعی و پنج نمونه کفش چرم طبیعی را تولید می‌کنیم و این برای ما یک قدم بسیار بزرگ است چرا که کارخانه‌های بزرگ هنوز با سه تا چهار مدل کار می‌کنند و در حال گسترش هستیم.

کفش‌هایی که ما تولید می‌کنیم واردکننده عمده آن ایران است و کشور چین آن را تولید می‌کند ما در کشور نیروی کار و استعداد را داریم اما تولید نداریم و دلیل اصلی هم این است که از تولیدکننده حمایت نشده است و به این شکل نیست که تولیدکننده بدون دغدغه باشد.

ما با این خط تولید رقیبی برای کشور چین شدیم و الان مشتری‌های شهرهای جنوبی، زاهدان و … که همه از چین وارد می‌کردند همان کفش را با هزینه کمتر و به جرأت می‌گویم کیفیت بالاتر از ما خریداری می‌کنند و حتی کشورهای پاکستان و افغانستان که جنس‌ها ما را خریداری می‌کنند الان خرید کفش از ما را به‌صرفه می‌داند و این امر علاوه بر اشتغالزایی به تولید کشور هم کمک می‌کند.

این کسب و کارها علاوه بر سود خِیری هم برای ما داشته است

مجید هاتفی همسر خانم جلالی هم می‌گوید: اگر دو ماه را در نظر بگیرید، 45 روز را ساکن این منطقه هستیم و تنها 15 روز تهران هستیم. در کار اقتصادی، سود اقتصادی مهم است اما ما برای این کار علاوه بر سود اقتصادی، خِیر کار بود که برای ما مهم بود. در کارهای اقتصادی سود خیلی خوبی است اما با توجه به شرایط کشور ما الگوها از کشورهایی مثل آلمان و فرانسه گرفته شده که چون نیروی کار کم است باید کشورشان را طوری بومی‌سازی کنند که نوع کارشان به نیروی کار کمی محتاج باشد برای همین الگوی کارشان سرمایه‌بَر است یعنی تجهیزات عمده کار را انجام می‌دهد و نیروی کار کم است اما اینگونه الگوها در کشور ما جواب نمی‌دهد چون کشور ما در همه چیز وارداتی کار می‌کند و حتی تجهیزات را هم وارد می‌کند.

من و همسرم چون رشته ما اقتصاد بود با الگوهای کشورهای چین و هند آشنا بودیم که آنها شبکه‌ای و خوشه‌ای هستند و می‌توان طوری کار را گسترش داد که یک خانواده مشغول کار شوند و سبک کار طوری باشد که خانواده‌ها درگیر شوند. این ایده باعث شد به سمت الگوهای کاربَر بریم و سرمایه خودمان را به این سمت بیاوریم و ابتدا وارد صنایع دستی شدیم و سپس وارد کفش شدیم.

در این کسب و کارها علاوه بر سود خِیری هم برای ما داشته است اینکه درآمد کار بین خانواده‌های زیادی توزیع شود با توجه به اینکه مسئله در مناطق محرم کشور، بیکاری است باعث به‌کارگیری خانواده‌های بیشتری شود.

در کنار سود دعای خیر مردم برای ما خیلی اهمیت دارد اینکه در یک منطقه محروم و روستایی که امکانات بسیار کم است و ساده‌ترین مشکلاتی که در این منطقه وجود دارد. یک شب که فرزند من تب داشت داروخانه‌ای نبود و من باید مسیر این شهرستان تا بم را می‌رفتم و نگرانی‌های خودش را دارد اما وجود دعای خیر مردم باعث شده که ما بمانیم و کارمان را ادامه دهیم.

تعجب از پاس‌کاری مسئولان!آرزو دارم فهرج قطب کفش دست‌دوز شود

از عدم همراهی مسئولان واقعا گلایه‌مند هستم و پاس‌کاری‌هایی که مسئولان دارند برای مجوز و نامه‌ها من تعجب می‌کنم برای این کارهای ساده که یک مسئولی باید مشکل من را حل کنند اما خودشان مشکل ایجاد می‌کنند و این نگاهی است که به سرمایه‌دار به چشم دیگری نگاه می‌کنند و اینکه من از یک شهر با امکانات کامل به این شهر محروم بیاید واقعا نگاه خوبی را می‌طلبد که سنگ‌اندازی و دلسردی ایجاد نکنند.

کارخانه قدم به قدم گسترش پیدا می‌کند برای این کارخانه برنامه پنج ساله داریم در مرحله کنونی قدم بزرگی را برداشتیم و برنامه ذهنی ما این است که یک روزی فرآیند صفر تا 100 تولید کفش و حتی دباغی کردن هم در همین فهرج انجام شود و آرزویی که برای این شهرستان فهرج و استان کرمان دارم این است که یک روزی فهرج به عنوان قطب کفش دست‌دوز کشور مشهور شود و فهرج با این نام گره بخورد و مطمئن هستم این ظرفیت و پتانسیل را دارد.

برای کسانی که می‌‌خواهند کسب و کار راه بیندازند باید بگویم قرار نیست هر کسب و کاری از همان اول پول پارو کند باید صبر داشته باشند و باید نگاه سه تا چهار ساله داشته باشند به‌خصوص در کارهای تولیدی صبر ویژه‌ای و خاک بازارخورده‌ای می‌خواهد و اگر نگاه ویژه‌ای داشته باشند قطعا نتیجه می‌گیرند.

انتهای پیام/3388/ق/ی