خبرگزاری یولن- خراسان‌جنوبی؛ استان کویری خراسان‌جنوبی با داشتن معادنی غنی به عنوان پیشانی معدنی کشور شناخته می‌شود و پرداختن به مزیت‌های معدنی پنجره پیشرفت را به روی استان باز می‌کند.
در سال‌هایی که گذشت با توجه به تحریم‌های سنگینی که از غرب بر ایران تحمیل شد، مشکلات متعددی از قبیل واردات ماشین‌آلات روبه رو شدند ولی اکنون علاوه بر این گویا قوانین داخلی از حقوق دولتی، افزایش هزینه‌های تولید و قوانین دست و پاگیر دیگر باعث مشکلات دیگری شده است که گویا در صورت ادامه‌دار بودن باعث تعطیلی معادن خراسان‌جنوبی می‌شود.
با توجه به تحریم‌های وضع شده علیه کشور، ورود ماشین‌آلات معدنی با محدودیت فراوان روبرو شده که در آینده ضربه‌های جبران‌ناپذیری را بر بخش معدن استان خراسان‌جنوبی وارد کند.
ماشین‌آلات فرسوده و لوازم یدکی بی‌کیفیت
«داریوش افتخاری» از معدن‌داران خراسان‌جنوبی در زمینه مشکلات حمل و نقل، گفت: تابع تعرفه‌های اداره‌کل حمل و نقل هستیم و مقرر شده است که براساس تعرفه‌های مشخص شده محصولات معادن حمل شود.
وی ادامه داد: مشخص شد که مشکل حمل و نقل فقط برای یک تعداد معادنی خاص بود که با این وضعیت این مشکل رفع شد و به صورت عمده همه معادن درگیر این موضوع نبودند.
به گفته وی مشکل اصلی معادن این است که هزینه‌های تولید بالا رفته است و برای تهیه ماشین‌آلات و تجهیزات و بازسازی معادن با مشکل روبه رو هستیم.
افتخاری عنوان کرد: برای تهیه وسایل یدکی ماشین‌آلات هم مشکل داریم چرا که کالای مرغوب پیدا نمی‌شود و کالای با کیفیت پایین تهیه می‌شود که بعد از مدتی دوباره نیاز به تعویض دارد و هزینه‌های چندباره را تحمیل می‌کند.
مشکل حقوق دولتی
این معدن‌دار خراسان‌جنوبی مشکل دیگر را حقوق دولتی دانست که افزایش زیادی داشته است و به دلیل ناگهانی ابلاغ شدن آن در برج ۱۰ سال گذشته و تصویب بر روی تولید سال ۹۹ اولین ایراد آن بود.
افتخاری تصریح کرد: حقوق دولتی هر سال در ابتدای سال تعیین می‌شود ولی سال ۹۹ در آخر سال تعیین شد و برای برخی معادن قیمت اعلام شده ۷ برابر افزایش داشته است.
وی بیان داشت: حقوق دولتی باید از بهای ذاتی ماده معدنی گرفته شود که اکنون از درصد فروش گرفته می‌شود و مشکلاتی را ایجاد کرده است.
به گفته وی نکته مهم این است که معادن با هم تفاوت دارد و معدنی که در بهترین نقطه کشور قرار دارد یا معدنی که به راحتی استخراج دارد با معدنی که در محروم‌ترین نقطه کشور با مشکلات فراوان و سختی‌های زیاد استخراج دارد، متفاوت است و باید قیمت حقوق دولتی هم بر این اساس دیده شود.
افتخاری اعلام کرد: سازمان نظام مهندسی معدن یک کار کارشناسی شده براساس همین معیارها تهیه کرده بود ولی به آن توجهی نشد و نیاز است که حقوق دولتی اصلاح شود، در غیر این صورت بسیاری از معادن کوچک و متوسط ورشکسته خواهند شد.
قوانین با افزایش هزینه برای معادن
این معدن‌دار خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه یک سری قوانین دقیقاً در سال جاری با وجود تمام مشکلات شروع به اجرایی شدن کردند، گفت: یکی از این قوانین درصدی از فروش معدن باید برای حفظ و احیا محیط زیست بود.
افتخاری افزود: این قانون سال‌ها بدون اجرا باقی مانده بود و امسال که معدن‌داران مشکلات فراوانی از تورم و گرانی و کرونا و تحریم روبه رو هستند، اجرایی شده است.
به گفته وی معادن حقوق دولتی را برای همین موارد پرداخت می‌کنند و مشخص نیست دلیل اینکه باری دیگر هم باید مبلغی را به دولت بدهیم به چه دلیل است و آن حقوق دولتی در کجا هزینه می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که گفته می‌شود یک درصد از فروش باید در نظر گرفته شود یعنی ۱۰ درصد از سود معدن‌دار باید پرداخت شود و زمانی که برای حقوق دولتی ۴ درصد از فروش را می‌خواهند یعنی ۴۰ درصد از سود از بین می‌رود.
توجه به ده‌ها مزیت اقتصادی معادن
این معدن‌دار خراسان جنوبی اظهار داشت: امسال به اسم مانع‌زدایی‌ها نامگذاری شده است اما برعکس عمل می‌شود و با وجود اینکه هزینه‌ها و تورم بالا رفته است، مشکلات دولت و بارهای مالی که تحمیل می‌کنند هم افزایش یافته است.
افتخاری با تأکید بر اینکه معادن باعث رونق در مناطق می‌شود، عنوان کرد: به ویژه در خراسان‌جنوبی که اکثر معادن در مناطق مرزی احداث شده‌اند و باعث جلوگیری از مهاجرت و اشتغال جوانان شده‌اند.
وی بیان داشت: مشکلات کنونی معادن اگر ادامه‌دار باشد باعث تعطیلی خیلی از معادن استان خراسان‌جنوبی خواهد شد.
به گفته وی سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف باید در نظر داشته باشند که در مناطق مختلف آیا اشتغالزایی مهم است یا قوانین دست و پاگیر که باعث هزینه‌های بالا می‌شود و آسیب‌های جدی به معادن می‌زند.
افتخاری تأکید کرد: با همکاری و همراهی و توجه به توسعه و صلاح استان می‌توان شاهد رونق اقتصادی باشیم و معادن ده‌ها مزیت اقتصادی دارند که با حمایت‌ها به آن دست پیدا می‌کنیم چرا که تأمین کننده مواد اولیه بسیاری از صنایع هستند.
وی عنوان کرد: متأسفانه خبری پیچیده است که نمایندگان مجلس در نظر دارند که ۵ درصد از فروش معادن را علاوه بر دیگر موارد به صورت اجباری گرفته و به فرمانداری‌ها بدهند که این اگر مصوب شود ضربه آخر را می‌زند و بدنه نیمه جان معادن خراسان‌جنوبی برای همیشه تعطیل می‌شود.
هزینه بالای ماشین‌آلات دست دوم
«احمد پروین»، نایب رئیس خانه معدن خراسان‌جنوبی نیز در زمینه مشکلات معادن استان، عنوان کرد: معضل اصلی کنونی معادن حقوق دولتی است که استان‌های مختلف در حال پیگیری برای اصلاح آن هستند ولی هنوز نتیجه‌ای نداشته است.
وی اضافه کرد: موضوع دیگری که این مشکل را حادتر کرده، تورم است چرا که افزایش هزینه‌های تولید را در پی داشته است.
به گفته وی بحران بعدی در بخش ماشین‌آلات و تجهیزات است که فرسوده شده‌اند و اجازه ورود ماشین‌آلات جدید به دلیل تحریم‌ها وجود ندارد و دستگاه‌های دست دوم نیز به سختی یافت می‌شود و اگر پیدا شود با قیمت‌های بسیار بالایی وجود دارند که معدن‌دار متوسط از عهده خرید آن برنمی‌آید.
افزایش هزینه تولید و ثبات قیمت فروش
نایب رئیس خانه معدن خراسان‌جنوبی با بیان اینکه هزینه‌های حمل زمینی در بخش معادن سنگ به اروپا زیاد است، گفت: رقیب اصلی ما در این بخش ترکیه است که زیرساخت‌های دریایی خوبی دارد ولی نبود زیرساخت‌ها برای ما هزینه‌های سنگینی وارد کرده است.
پروین تصریح کرد: هزینه‌های حمل به دنبال خود تعطیلی بخش عظیمی از معادن را به دنبال دارد به دلیل اینکه معادن نمی‌توانند هزینه‌ها را کاهش دهند.
وی مطرح کرد: هزینه‌های تولید ۳ تا ۴ برابر شده است اما نرخ فروش را نمی‌توان افزایش داد چرا که بازار جهانی این قیمت را قبول نمی‌کند و با افزایش قیمت توسط رقبا حذف خواهند شد و بازار داخلی هم ظرفیت این گرانی و این مقدار تولید را ندارد.
به گفته وی مشکلات موجود نفس‌گیر شده است چرا که از ماشین‌آلات فرسوده، لوازم یدکی گران، هزینه‌های تولید بالا، تورم و تحریم و قوانین سفت و سخت همه با هم به معدن‌دار فشار می‌آورد.
مشکلات چند برابری معادن سنگ
نایب رئیس خانه معدن خراسان‌جنوبی اظهار داشت: مشکلات برای معادن سنگ خیلی بیشتر است چرا که فلز نیاز بازار است و قیمت جهانی که افزایش یابد در داخل هم قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
پروین با اشاره به اینکه اگر هزینه‌های تولید از فروش همچنان بالاتر باشد راه‌حلی به جز تعطیلی معادن وجود ندارد، مطرح کرد: تسهیلات فوری بدون بهره با تنفس به معدن‌دار داده شود تا تعادلی ایجاد شود که از این روکود عبور کنیم.
توجه به شرایط معدنی مختلف
وی اضافه کرد: حقوق دولتی و قوانین دیگر در حال اجرا، تیر خلاصی است که نهادهای قانونی باید با توجه به شرایط هر معدن، لازم است که متفاوت دیده شود و یک قانون برای تمام معادن تعمیم داده نشود.
نایب رئیس خانه معدن خراسان‌جنوبی با بیان اینکه مشکل اینجا است که معادن بزرگ با گردش مالی بالا به چشم می‌آیند و مسئولان براساس درآمد آن‌ها تصمیم می‌گیرند، افزود: ولی آن معادن کوچک و متوسطی که در مناطق محروم و دور افتاده قرار دارند، دیده نمی‌شوند و یک قانون برای همه یکسان اجرا و باعث نابودی این معادن می‌شوند.
پروین تصریح کرد: معادن کوچک و متوسط در دنیا یکی از بازوان اصل توسعه اقتصادی هستند که بار توسعه استان و منطقه را به دوش می‌کشند و تعادل را رعایت می کنند در همین راستا مسئولان کشوری باید این به این موضوعات توجه کنند.
رتبه ۴ کشوری در تعداد معادن و اشتغال
طی تماس‌ها و پیام‌های متعددی که با «حجت ایمان‌طلب» معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت خراسان‌جنوبی داشتیم، پاسخی تا زمان نگارش این گزارش داده نشد و در همین راستا با «یداللهی» روابط عمومی سازمان صمت استان گفت‌وگو کردیم و وی فقط در بخش آماری اطلاعاتی داشت که در اختیار ما قرار داد.
وی با بیان اینکه ۶ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تن ذخایر معدنی استان هستند و ۵۰ نوع ماده معدنی در استان شناسایی و استخراج می‌شود، افزود: خراسان‌جنوبی در بخش تعداد معادن و اشتغال رتبه ۴ کشوری و در بخش ذخیره معدنی رتبه ۷ کشوری را دارد.
روابط عمومی سازمان صمت خراسان‌جنوبی با بیان اینکه از ابتدای سال جاری ۱۵ پروانه بهره‌برداری صادر شده است، گفت: در مجموع ۶۹۸ پروانه معدنی در استان داریم که ۵۰۰ پروانه فعال هستند و ۱۳ هزار نفر اشتغالزایی داشته‌اند.
یداللهی در زمینه تسهیلات نیز عنوان کرد: طبق ابلاغیه وزارت صمت، واحدها و فعالین معدنی که تمایل به خرید از تولیدکنندگان ماشین‌آلات معدنی ساخت داخل را دارند می‌توانند از تسهیلات صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی بهره‌مند شوند.
به گفته وی مشکلات به صورت کشوری است و تحریم‌ها نقش اساسی داشته‌اند و لازم است مسائل و مشکلات به صورت ملی رفع شود.
و اما…
نکته مهم و قابل توجه در این بخش این است که معادن در استانی مانند خراسان‌جنوبی مزیت‌های فراوانی مانند جلوگیری از مهاجرت و اشتغالزایی را در پی دارد و در همین راستا رفع مشکلات معدن‌داران استان از اهمیت بالایی برای استانی محروم و مرزی خراسان‌جنوبی دارد.
همچنین مسئولان کشوری و نمایندگان مجلس باید به این نکته توجه کنند که قوانین تعیین شده باید متناسب با شرایط معادن مختلف، متفاوت دیده شود چرا که یک قانون تعمیم داده شده به تمام معادن، باعث تعطیلی خیل عظیمی از معادن کوچک و متوسط می‌شود.
انتهای پیام/۶۷۰۱۵/ح/
