محمد جواد حق شناس از پارادایم تغییر فاز پیگیری مطالبات از خیابان به فضای سیاسی صحبت کرده است که بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
*با عبور از یک‌سالگی جنبش زنان در ایران، مشخص شد که فضای جامعه به گونه‌ای است که تا حد زیادی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از شدت و حدت تقابل میان معترضان و نیروهای حافظ نظم، نیروهای امنیتی و انتظامی کاسته شده و روند متفاوتی شکل گرفته است.
* جامعه با عبور از تجربه‌های قبلی، علاقه‌مند نیست که مطالبات خود را از طریق روش‌های خشونت‌آمیز دنبال کند. در واقع جامعه تلاش می‌کند مطالبات خود را از طرق دیگر به نمایش بگذارد.
تنها حاصل یکدست شدن قدرت، افزایش تنازعات در نیروهای حاکمیتی بوده است. به عبارت روشن‌تر، یکدست شدن قدرت نه تنها مشکلات گذشته را کاهش نداده، بلکه مشکلات جدیدی را چه درخصوص عدم ترمیم شکاف حاکمیت-ملت و چه در سطح روان‌سازی عملکرد نیروهای حاکمیتی ایجاد کرده است.
*مردم با بهت و نگرانی به یکدیگر نگاه کرده و نسبت به چشم‌انداز آینده احساس نگرانی می‌کنند. مردم در انتخابات‌های اخیر نشان داده‌اند که شیوه‌های حاکمیت درخصوص انتخابات را بر نتابیده و حاضر نیستند در آن مشارکت کنند.
*قانون جدید انتخابات نشان داد که ظاهرا قرار نیست سیستم زمینه مشارکت حداکثری در انتخابات را فراهم سازد.
*افزایش دامنه نظارت‌های شورای نگهبان، اختیارات فراقانونی برای دفاتر استانی شورا، افزایش اختیارات برخی نهادهای امنیتی در احراز صلاحیت‌ها و… بخشی از مشکلاتی است که در روند کلی انتخابات ۱۴۰۲ مشاهده می‌شود.
*براساس برخی اخبار تایید نشده، شنیدیم که شورای نگهبان مصوبه مجلس را درخصوص اینکه پیش‌ثبت‌نام‌ها باید معتبر شمرده شود و ثبت‌نام‌های نهایی منوط به پیش‌ثبت‌نام‌ها باشد، هنوز تایید نشده است. این ممکن است کورسوی امیدی ایجاد کند و زمینه بهبود مشارکت در انتخابات و باز شدن فضا را فراهم سازد.
*به رغم همه وعده های انتخاباتی، نشانه ای از تلاش برای ایجاد رضایتمندی مشاهده نمی شود. دولت سیزدهم طی ۲سال گذشته حتی در ایجاد رضایتمندی حداقلی هم توفیقی نداشته است.
خوانش من و شما و بخش عمده ای از جامعه و فضای نخبگانی مثل حقوقدانان، جامعه شناسان، اساتید دانشگاه و…با خوانش حاکمیت نسبت به جامعه، مسائل مردم و آنچه در لایه های متفاوت کشور در حال وقوع است، تفاوت های جدی دارد.
* بسیاری از تحلیلگران معتقدند یکی از دلایل اصلی رخدادهای سال قبل ناشی از فیلترینگ گسترده در فضای مجازی و محدودسازی رسانه ها بود.
