فاخره بهبهانی: دکتر حسین آصف‌جاه، متخصص و جراح زنان، زایمان و نازایی، فلوشیپ و مدرس لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی پیشرفته در گفت‌وگو با یولن می‌گوید: آدنومیوز بیماری خوش‌خیم، اما ناشناخته و دردسرسازی است که در ۵۰-۴۰ سالگی شیوع بیشتری داشته و با شروع یائسگی متوقف می‌شود. این بیماری در مقایسه با فیبروم و آندومتریوز شیوع کمتری داشته و اغلب وابسته به ژن است.
آدنومیوز چیست؟
آدنومیوز به ضخیم شدن لایه ماهیچه‌ای رحم بر اثر نفوذ بافت مخاطی و پوشش‌دهنده داخلی آن (آندومتر) به درون لایه عضلانی رحم گفته می‌شود که اغلب پیشرونده و به مرور باعث بزرگ شدن رحم و تشدید علائم آن می‌شود و به دو نوع موضعی و منتشره قابل تفکیک است. نوع موضعی آن در وسعت کمتر با مرزهای مشخص و علائم بالینی ضعیف‌تر و نوع منتشره آن که تقریبا کل بافت ماهیچه‌ای رحم را در برمی‌گیرد، باعث ضخیم و بزرگ شدن رحم با علائم بالینی شدیدتر شده و شانس ناباروری را بیشتر و تا دو برابر ریسک سقط جنین را افزایش می‌دهد. خوشبختانه درصد سرطانی شدن آدنومیوز بسیار پایین است.
درمان بزرگی رحم چیست؟
بزرگی رحم اگر بر اثر رشد فیبروم‌های لایه میانی و داخلی رحم باشد متخصص با تجویز دارو، رشد آن را کند یا متوقف یا در صورتی که بیمار مایل باشد اقدام به خروج آن از رحم می‌کند. در بیماری آدنومیوز هم درمان‌های دارویی مختلفی وجود دارد و چون بیماری به واسطه هورمون استروژن رشد بیشتری می‌کند، پزشک با تجویز بدون وقفه قرص‌های ضد بارداری (LD) به مدت شش ماه تا یک‌سال قاعدگی را متوقف و بسته به علائم بیماری و کاهش سایز رحم، مصرف قرص‌ها را متوقف یا در صورت لزوم این‌بار اقدام به تجویز داروی یائسگی موقت یا در صورت تمایل بیمار، توصیه به بارداری می‌کند.
درمان‌هایی برای ضخامت رحم
اگر ضخامت دیواره مخاطی رحم به علت وجود پولیپ علامت دار باشد درمان اصلی آن خروج از رحم به روش هیستروسکوپی و سرپایی است. همچنین ضخامت دیواره مخاطی رحم ناشی از تخمدان پلی کیستیک به واسطه مصرف قرص‌های هورمونی یا کورتاژ تشخیصی ـ درمانی، کنترل و قابلیت درمان دارد. اما ضخامتی که بر اثر بیماری آدنومیوز منتشره در ساختار ماهیچه‌ای دیواره رحم ایجاد می‌شود و بسیار دردناک و خونریزی‌دهنده است فقط به‌واسطه هورمون درمانی قابل کنترل بوده و درمان قطعی آن برای زنانی که قصد بارداری ندارند خروج رحم همراه با تخمدان یا به تنهایی است.
درصد موفقیت جراحی آدنومیوز
سال‌هاست روش جراحی باز آدنومیومکتومی به منظور برداشتن بافت‌های ضخیم رحم در زنان مبتلا به آدنومیوز شدید رحمی انجام می‌شود که به جای خارج کردن رحم به ترمیم قسمت‌هایی از آن اقدام می‌شود که در نتیجه این عمل از شدت درد و خونریزی کاسته و به باروری منجر می‌شود. به گفته دکتر آصف‌جاه امروزه این روش با تکنیک لاپاراسکوپی با عوارض و ریسک خطر کمتر توسط متخصصان این رشته در حال انجام است. ضمن این‌که روش‌های دیگری همچون آمبولیزاسیون شریان رحمی و استفاده از امواج آر اف از جمله درمان‌های نوین است که البته برای بیمارانی که تصمیم به بارداری دارند خیلی توصیه نمی‌شود.
با توجه به این‌که در منابع علمی و جوامع دانشگاهی نقش موثر تغذیه و گیاه درمانی در پیشگیری و کنترل بیماری آدنومیوز ثابت نشده است، اما برخی تحقیقات حاکی از آن است که اصلاح رژیم غذایی و برخی درمان‌های گیاهی می‌تواند از شدت علائم این بیماری بکاهد.
۴۷۲۳۲
