غم مادرانه در ۸۰ درصد زنان پس از زایمان ایجاد می‌شود
به گزارش روز سه‌شنبه یولن از دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر شهاب بنی‌هاشم، نقش حمایتی خانواده ها خصوصا در از بین رفتن نشانه‌های غم مادرانه در تمام مراحل بارداری، زایمان و پس از آن را یادآور شد و افزود: موضوع واضح این است که هرچه سن بارداری بالاتر رود باید حمایت‌های خانواده خصوصا همسر بیشتر شود.
وی به اصلی‌ترین نشانه‌های افسردگی بعد از زایمان و یا افسردگی حول و حوش بارداری اشاره کرد و افزود: این بیماری تنها مربوط به بعد از زایمان و یا دوران بارداری نیست. افسردگی حین و بعد از بارداری یک افسردگی خاص است که ممکن است از زمان آغاز بارداری و مدت ها بعد از زایمان هم ادامه داشته باشد.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، به طور کلی تغییرات خلقی و علایم روانپزشکی که به دنبال بارداری و در اثر تغییرات هورمونی شدید در زنان ایجاد می شود، افسردگی حول و حوش بارداری نامیده می شود.
بنی هاشم با تاکید بر این موضوع که معمولا افسردگی حول و حوش زایمان در سه ماهه اول کمتر دیده می‌شود گفت: علامت‌های این بیماری به طور معمول از سه ماهه دوم بارداری شروع می‌شود و تا چند هفته بعد از زایمان هم ممکن است ادامه داشته باشد.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی عنوان کرد: نشانه های افسردگی حول و حوش زایمان همانند نشانه‌های سایر بیماریهای مرتبط با افسردگی است به طور مثال یک مادر افسرده ممکن است حس کند توان نگهداری از نوزاد خود را ندارد و یا احساس گناه نسبت به دوران بارداری و شرایط خاص این دوران داشته باشد.
وی افزود: بیماری افسردگی در زنان می تواند با نشانه های دیگری همراه باشد یا فرد احساس کند توانایی ادامه بارداری را ندارد، این قیبل علامت‌ها نشانه‌های جدی ابتلا به افسردگی حول و حوش بارداری است که باید ضمن حمایت خانواده، با پزشک نیز مشورت شود.
بنی هاشم هشدار داد: بیماری افسردگی می تواند درجات مختلفی را شامل شود؛ افسردگی حول و حوش بارداری از عدم توانایی در رسیدگی به نوزاد تا درجات شدید تر مثل ایجاد افکار نوزادکشی در ذهن مادر متغیر است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به این موضوع که معمولا زنان باردار یا مادردانی که نوزادشان تازه متولد شده، متوجه نشانه‌های ابتلا به افسردگی نیستند، توجه بیشتر اطرافیان خصوصا همسر را برای بهبود روند درمان را ضروری دانست و اظهار داشت: نشانه‌های غم مادرانه بعد از زایمان باید مورد توجه قرار گیرد.
تغییرات هورمونی مهمترین دلیل ایجاد علامت‌های غم مادرانه
بنی هاشم در ادمه تغییرات شدید هورمونی بعد از زایمان را از مهمترین دلایل ایجاد علامت های غم مادرانه دانست و گفت: این نشانه تقریبا طبیعی و در بیشتر زنان بعد از زایمان دیده می شود، این موضوع نیاز به مداخله جدی ندارد و با حمایت های همسر و خانواده به سرعت برطرف می شود. در افسردگی حول و حوش زایمان حتما مراجعه به روانپزشک ضرورت دارد و در شرایط حاد تر می تواند خطرات جدی برای مادر و نوزاد در پی داشته باشد.
این متخصص روانپزشک دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در ادامه به نحوه درمان افسردگی حول و حوش بارداری اشاره کرد و توضیح داد: اگر این بیماری به سرعت شناسایی و در ادامه ضمن مراجعه به روانپزشک درمان های مناسب لحاظ شود به طور قطع قابل درمان خواهد بود.
وی درباره نحوه پیشگیری از ابتلا به بیماری افسردگی حول و حوش بارداری نیز خاطرنشان کرد: این بیماری را نمی توان پیشگیری کرد ولی مهم این است که، افرادی که در سنین باروری هستند و یا سابقه اختلالات خلقی جدی در خانواده دارند و یا فردی از نزدیکان به بیماری جدی روان مبتلا شده اند باید برای شناسایی عوامل خطردر بارداری با پزشک مشورت کنند، این موضوع یکی از مهمترین سطوح پیشگیری است.
بنی هاشم با بیان این موضوع که افسردگی مزمن می تواند بر روند رشد کودک اثرگذار باشد گفت: مادری که مبتلا به افسردگی مزمن است انگیزه تربیت و پیش بینی نیازهای کودک را از دست خواهد داد بنابراین کودکانی که مادر افسرده دارند دچار مشکلات رشدی و پرورشی خواهند شد.
وی در ادامه نقش حمایتی خانواده ها خصوصا در از بین رفتن نشانه های غم مادرانه در تمام مراحل بارداری، زایمان و پس از آن را یادآور شد و افزود: موضوع واضح این است که هرچه سن بارداری بالاتر رود باید حمایت های خانواده خصوصا همسر بیشتر شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تاکید کرد: غم مادرانه نمی تواند تبدیل به افسردگی حین و پس از زایمان شود چرا که این دو موضوع از نظر پدیده شناسی روانپزشکی با هم متفاوتند ولی نکته اینجاست که اختلال افسردگی حول و حوش زایمان با اختلالات خلقی در خانواده ها ارتباط نزدیکی دارد و بنظر می رسد این اختلال قویا ژنتیکی است.
