یولن ـ گروه فرهنگ عمومی: «این خانواده، پسری‌اند.» «این خانواده دختری‌اند.» یعنی چی؟ یعنی اولی‌ها به دخترانشان و دومی به پسرانشان بهای بیش‌تری می‌دهند. باور دارید چنین چیزی در خانواده ایرانی باشد؟ ظاهراً هست!
روز دختر داریم، روز کودک، روز نوجوان، روز جوان، روز دانش‌آموز، روز سالمند، روز زن، روز مرد و روز چیزهای دیگر داریم؛ الا روز پسر. اگر درباره تفاوت‌های روز زن و روز مرد، لطیفه‌ها می‌سازند و تفاوت هدایای این دو روز را دست می‌گیرند، پسرها اصلا روز ندارند که کادو بگیرند!
دخترها روز ولادت کریمه اهل‌بیت علیهم‌السلام را در تقویم ایرانی مال خود کرده‌اند. البته چنین روزی در تقویم، فقط از یک سابقه ۱۵ ساله برخوردار است و شورای فرهنگ عمومی در سال ۱۳۸۵ روز تولد حضرت معصومه سلام الله علیها را به این نام برگزید تا این اقدام حرکتی فرهنگی برای یادآوری شخصیت آن حضرت و ترویج ابعاد وجودی این دختر اهل بیت در میان دختران مسلمان باشد و دختران این مرز و بوم از شخصیت آن حضرت الگوبرداری کنند.
این نامگذاری ۱۵ ساله در حالی است که در دنیا هم یک روز جهانی دختر داریم که فقط ۱۰ سال سابقه دارد و دلیل انتخابش خیلی روشن نیست. پسرها اما هیچ روزی ندارند و یک موسسه فرهنگی در مشهد، پویشی در سامانه «فارس من» ثبت کرده که امضاهای زیادی دارد و از هزار و ۱۰۰ هم فراتر رفته است (اینجا بخوانیدش). این هیأت و کانون فرهنگی که به نام مبارک امام جوادالائمه علیه‌السلام فعالیت می‌کند، پویش خود را با تولید محصولات کوتاه چندرسانه‌ای دست به دست می‌کند که نمونه‌هایی از آن را می‌بینید:
تجربه موفق نامگذاری روز دختر
مهدی رجب‌پور، مدیر این هیأت و کانون فرهنگی در مشهد است. او و بروبچه‌های کانونش، می‌خواهند در درجه اول دل امامی را که مهمان شهرشان است، شاد کنند. می‌گویند: به پسر هدیه بدهی، دل پدر و مادرش را شاد کرده‌ای و چه هدیه‌ای بهتر از این که پسرها در روز ولادت امام جواد علیه‌السلام و با نام مبارک او، هدیه بگیرند.
رجب‌پور می‌گوید: در تقویم ایرانی، روزهایی به نام جوان، دانش‌آموز و دختر داریم و جای روز پسر، خالی است. بنابراین خوب است که «روز پسر» هم داشته باشیم. این نامگذاری که با عقاید دینی و اعتقادات مذهبی ما آغشته است، می‌تواند روی مسائلی که پسر جوان با آن سروکار دارد، اثر بگذارد. مثلاً روز دختر که به مناسبت ولادت حضرت معصومه سلام‌الله علیها انتخاب شده، حتی غیرمذهبی‌ها هم آن روز را جشن می‌گیرند و روز دختر را برای خودشان گرامی می‌دارند. احتمالاً دلیل جشن و سرور آن‌ها ابتدا به خاطر دخترانشان باشد و سپس میلاد کریمه اهل‌بیت علیهم‌السلام. اگر چنین روزی به نام «روز دختر» ثبت نمی‌شد، همین قدر هم در کشور ما از حضرت معصومه سلام‌الله علیها یاد نمی‌کردیم.
مهدی رجب‌پور، مدیر هیأت و کانون فرهنگی امام جواد علیه‌السلام مشهد
مدیر کانون فرهنگی جوادالائمه علیه‌السلام ادامه می‌دهد: همین نامگذاری‌ها، معنویت و ارتباط قلبی و عاطفی ما با ذوات مقدس معصومین و فرزندانشان را تقویت می‌کند. مخصوصا در روزهایی که معنویت از زندگی‌های ما رخت بربسته و در سطح جامعه کمرنگ‌تر شده است. به همین دلیل، ما در این هیأت و کانون فرهنگی، معتقدیم باید روزی را به عنوان روز پسر در کنار روزهای دیگر در تقویم ایرانی داشته باشیم.
فقط پسرها روز ندارند!
رجب‌پور می‌گوید: بر اساس بررسی‌های ما، تمام طبقات اجتماعی و گروه‌های سنی و جنسیتی در تقویم، روزی را به خود اختصاص داده‌اند؛ مثلاً روز کودک، روز نوجوان، روز جوان، روز سالمند، روز زن، روز مرد، روز دختر و فقط جای «روز پسر» در این تقویم خالی است. مجموعه هیأت و کانون فرهنگی جوادالائمه علیه‌السلام مشهد این توفیق را دارد که پویش نامگذاری «روز پسر» را در سامانه «فارس من» ثبت و پیگیری کرده و مصمم است که این پویش با امضای بالا به نتیجه برسد.
او از کارکردهای هیأت و مجموعه فرهنگی‌شان هم برایمان می‌گوید: کانون ما در راستای اعتلای فرهنگ اهل‌بیت علیهم‌السلام و به خصوص ویژگی‌های منحصربفرد امام جواد علیه‌السلام، مثل جود و کرم و سخاوت فعالیت می‌کند. در حدود ۲ سال شیوع کرونا به اذعان مسئولان ملی، استانی و شهری و رسانه‌های اجتماعی، این مجموعه فعالیت‌های بی‌نظیری را در حوزه آزاد کردن زندانیان داشته و «نذر نهم» و پویش «مائده آسمانی» را برنامه‌ریزی کرده است. اما در قله این اتفاقات می‌توانیم به ۹/۹/۹۹ روز ارادت به امام جواد علیه‌السلام اشاره کنیم که آن اتفاقات خوب در سراسر کشور رقم خورد. ضمن اینکه ما نهم هر ماه را روز ارادت به این امام بزرگوار نامگذاری کرده‌ایم و «نذر نهم» را در این روز پیگیری می‌کنیم. سعی می‌کنیم به هر آنچه در کشور و خارج از کشور به نام امام جواد علیه‌السلام رقم می‌خورد، توجه داشته باشیم.
رجب‌پور از شورای فرهنگ عمومی می‌خواهد که به خاطر دل امام رضا علیه‌السلام که بر حسب ظاهر، تنها امام مدفون در کشور ما هستند، این پویش را کمک کنند تا روز ولادت دردانه ایشان به نام «روز پسر» تثبیت و در تقویم ثبت شود. بعد می‌گوید: شاید به نوعی با این کار بتوانیم پسران عزیز و جوان خودمان را که در این روزگار در مسائل اعتقادی و مذهبی، دچار سردرگمی هستند، متوجه معارف اهل بیت علیهم‌السلام به ویژه امام جواد علیه‌السلام کنیم.
او به هجوم فرهنگی در قالب هنر هم اشاره می‌کند و می‌گوید: متأسفیم که جوانان ما به خصوص پسران عزیز ما با یک موسیقی زیرزمینی یا کنسرتی در خارج از کشور، جذب می‌شوند. خوب است که ما هم در مدیریت فرهنگی و هویت‌بخشی معنوی به جوان‌ها به خصوص پسران عزیز کشورمان نقش‌آفرین باشیم که یکی از رسالت‌های شورای فرهنگ عمومی، همین است.
پویشی که فقط مال مشهدی‌ها نیست
اینکه پویش از مشهد راه افتاده، معنی‌اش این نیست که فقط مشهدی‌ها می‌توانند در آن شرکت کنند یا مجاوران امام هشتم خود را نسبت به آن مسؤول بدانند. مدیر هیأت و کانون فرهنگی جوادالائمه علیه‌السلام اظهار می‌دارد: این اتفاقی است که اگر امام رضا علیه‌السلام کمک کنند و شورای فرهنگ عمومی آن را به تصویب برساند، اول از همه دل امام غریب شاد می‌شود. در ثانی، امام جواد علیه‌السلام، جوان‌ترین امام شهید ما هستند. شاید روزهای دیگری برای این موضوع پیشنهاد بدهند، اما نقشی که امام جواد در دوران کودکی و عصر پسری خودشان برای جهان اسلام داشتند و به امامت رسیدند، یکی از موضوعاتی است که پیشنهاد ما برای اختصاص روز پسر را متمایز و مهم می‌کند.
او ادامه می‌دهد: نام امام جواد علیه‌السلام به خاطر جود و کرمی که دارند، برای پسرها حائز اهمیت است. آن‌ها مشکل ازدواج، مسکن و اشتغال دارند و همه معتقدند که حوائج دنیایی‌تان را از این امام مظلوم بخواهید. پس برطرف کردن این مشکلات و خواستن حوائج پسران موجب می‌شود که ما به نام مبارک ایشان به عنوان روز پسر بیشتر توجه کنیم.
اما یک موضوع جالب هم بین دخترها و پسرها هست. دخترها یک روز مخصوص به خود دارند و پسرها از داشتن چنین روزی در تقویم، بی‌بهره‌اند! رجب‌پور معتقد است که: کری‌های پسر و دختری هم با این نامگذاری از بین می‌رود. هرچند کَل‌کَل‌هایی در طول تاریخ بین خانم‌ها و آقایان بوده و حالا میان دخترها و پسرها هست و شیرین و جالب است، اما توجه به پسرها در خانواده‌ها با نامگذاری این روز عزیز حتما بیشتر خواهد شد و منزلت آن‌ها در جمع اعضای خانواده دو چندان می‌شود.
اگر روز مادر نداشتیم، این همه شور و شوق اجتماعی هم نبود
مسعود ملکیان، عضو شورای محتوایی هیأت و کانون جوادالائمه علیه‌السلام هم با فارس تماس می‌گیرد و نکاتی درباره سوالات ما مطرح می‌کند. مثلاً اینکه اصلاً چرا باید پسرها روز خاصی داشته باشند؟ مگر تقویم، جای سهم‌خواهی اقشار، گروه‌ها و طبقات اجتماعی است؟ ملکیان جواب می‌دهد: فرض کنید ولادت حضرت زهرا سلام‌الله علیها به نام روز مادر و زن سنجیده نمی‌شد. آیا این شور و هیجانی که در جامعه با قرین شدن این عنوان با نامگذاری روز مادر و زن ایجاد می‌شود به اندازه الان بود؟ قرین کردن این مناسبت، یک نوع ایجاد ارتباط و یک کار فرهنگی عامه‌پسند (روز پسر) با ائمه اطهار است که در این حین با بدنه جامعه‌ای که شاید از دین فاصله گرفته، ارتباط عاطفی و دینی برقرار می‌کند. همین موضوع، بهانه‌ای است تا نام جوادالائمه بر سر زبان‌ها بیفتد و دل‌ها بیشتر مورد توجه او شود.
چه همایش‌ها و برنامه‌ها که راه نمی‌افتد!
ملکیان به ثمرات ایجاد روز پسر برای برگزاری سلسله برنامه‌های فرهنگی در مجموعه‌های انقلابی و تشکل‌های فرهنگی هم اشاره می‌کند و می‌گوید: اردوهای تربیتی پدر ـ پسری، همایش‌های اختصاصی با پسرها، ایجاد بحث‌ها و اقتضائات مختص تربیت پسر برای خانواده‌ها و توجه ویژه به آن‌ها، از دیگر برنامه‌های فرهنگی و قدم بعدی است که از این منشا خیر، یعنی ایجاد روز پسر ایجاد خواهد شد.
او یک نکته مهم را هم مورد اشاره قرار می‌دهد و می‌گوید: در شناخت سیره اهل بیت، معمولاً از ائمه اطهار علیهم‌السلام بر اثر تکرار احادیث و زندگی و… شناخت زیادی برای ما شیعیان ایجاد شده است و ایجاد روز پسر با نام جوادالائمه علیه‌السلام می‌تواند به شناخت هرچه بیشتر این امام معصوم کمک کند. برای اهمیت این موضوع کافی است از تعدادی از پسران و جوانان این نسل بپرسید که امام جواد در چه سنی به امامت رسیدند تا متوجه شوید شناخت از ایشان چقدر کم است.
شورای فرهنگ عمومی با این منطق که از سوی ثبت‌کنندگان درخواست مطرح شده، خواهد توانست در جلسات آینده خود این موضوع را بررسی کند. تا ۱۰ رجب، ولادت امام جواد علیه‌السلام، فقط ۱۱ روز مانده است. فکر می‌کنید شورای فرهنگ عمومی در همین فاصله چنین تصمیمی خواهد گرفت؟ ما که امیدواریم!
حالا این فیلم را که هیأتی‌های کانون جوادالائمه علیه‌السلام تهیه کرده‌اند، ببینید. یک نفر هست که می‌گوید: روز جهانی سیب‌زمینی هم داریم، اما روز پسر نداریم! ببینید تا خستگی خواندن این گزارش از تن‌تان در برود!
انتهای پیام/
