به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه یولن، اینکه انتخاب جمهوری اسلامی از سر اضطرار و عمل انجام شده بود یا از سر آگاهی و شناخت دقیق آن توسط مردم، سؤال و موضوعی است که از فردای انتخاب این مدل حکومتی در سال ۵۸ تا الآن مطرح است. در مورد سیر تاریخی انتخاب جمهوری اسلامی در ایران تصمیم گرفتیم با سعید فخرزاده مسئول تاریخ شفاهی حوزه هنری گپی بزنیم که در ادامه حاصل این گفت‌وگو را خواهید خواند.
حجت‌الاسلام فخرزاده در ابتدا گفت: برای بررسی و تحلیل وقایع و پدیده‌های تاریخی ناگزیر باید آن‌ها را در بستر و زمینه‌های تاریخی ـ که مولد آن اتفاق بوده است ـ بررسی کنیم و با نگریستن به شرایط و فضای کلی آن حادثه می‌توانیم درک بهتری از پدیده‌های تاریخی داشته باشیم. درباره مطالعه انقلاب اسلامی لحاظ کردن شرایط و زمینه‌ها شرط اساسی تحلیل و تحقیقات باید باشد.
وی افزود: تقریباً از یک سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، شعار و فریاد مردم چه در بین دانشجویان خارج از کشور و اعضای انجمن اسلامی‌ها، چه در بین عامه مردم در خیابان‌ها یک چیز بود و آن «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» است و می‌شود گفت شعار دیگری در تراز این خواسته عمومی نبود و این به خوبی نمایانگر آن است که قاطبه ملت خواهان نظام جمهوری اسلامی پس از سقوط نظام شاهنشاهی هستند. همچنین ۹۸ درصد مردم ایران مسلمان بودند و طبیعتا میلشان به سمت حکومتی با رویکرد‌های اسلامی است.
او بیان کرد: مضاف بر آنچه که گذشت نظر و رأی امام خمینی به عنوان رهبر و هدایتگر نهضت انقلاب هم بر نظام جمهوری اسلامی بود و مکرراً در سخنرانی‌هایشان در عراق و ترکیه به این موضوع اشاره داشتند. بنابراین انتظاری که می‌رفت این بود که نظام جمهوری اسلامی، آلترناتیو آینده کشور ایران خواهد بود.
مسئول تاریخ شفاهی حوزه هنری گفت: با این حال جمهوری اسلامی در یک حرکت زیرکانه جای شبهه‌افکنی و ایراد‌گیری در آینده را بست و آن رفراندوم برای تعیین نظام حاکم بر ایران بود. با اینکه قاطبه نظام جمهوری اسلامی را مدل صد درصدی ایران در عرصه سیاست می‌دانستند، سران انقلاب با برگزاری همه‌پرسی در پی آن بودند که این خواسته را به این شکل تثبیت و قطعی کنند که بعد‌ها این سؤال پیش نیاید که آیا جمهوری اسلامی خواسته مردم بوده یا خیر؟ در آن دوره خواستن جمهوری اسلامی آن‌چنان بدیهی می‌نمود که شاید در نگاه اول وجود همه‌پرسی نیاز نبوده است، اما انقلاب با این کار راه هرگونه بهانه‌گیری را بست.
وی افزود: این شبهه که مردم بدون داشتن آگاهی کامل به جهوری اسلامی رأی دادند را هم باید اینطور پاسخ داد که سطوح مردم در این رابطه متفاوت است و اکثر مردم به وسیله مطالعه بالا و بحث‌های سیاسی آن زمان شمای کلی از نوع حکومت اسلامی داشتند. در حیات مذهبی مردم آن زمان که اکثریت مطلق بودند، داشتن حکومت اسلامی آرزویی بود که در عیان و نهان مطرح می‌شد؛ چرا که شاه و سیاست‌هایش راه به سمت اسلام‌زدایی در ایران برده بودند و به انحای مختلف این موضوع را پیگیری می‌کردند.
او ادامه داد: از ۲۰ میلیون و ۵۸۰ هزار نفری که در ۱۲ فروردین سال ۱۳۵۸ حدود ۲۰ میلیون شرکت کرده بودند که از این تعداد، قریب به ۲۰ میلیون به جمهوری اسلامی رأی دادند و این نشان دهنده درستی تصمیم و اندیشه سران انقلاب.
فخرزاده در مورد چیستی جمهوری اسلامی در بین مردم گفت: این سخن که مردم از ماهیت و چیستی جمهوری اسلامی خبر نداشتند و با توجه به جو حاکم دست به رأی دادن به آن کردند، ذهینت غلطی است؛ چرا که در طول نهضت مبارزه مبارزان، از قشر دانشگاهی تا منبری‌ها در کنار نقد حاکمیت شاهنشاهی پهلوی همواره در مورد کیفیت نظام جمهوری اسلامی و ویژگی‌های آن سخن می‌گفتند و دست به تبیین این موضوع می‌زدند. در دوره حضور امام خمینی در نوفل لوشاتو نیز بارها امام خمینی و سران انقلاب در این باره سخنرانی کردند و موضوع را به شکل مبسوط بیان داشتند.
وی افزود: اینکه برخی از مردم نسبت به بعضی نتایج حال حاضر اعتراض دارند، به این علت است که آن را با آرمان و اهداف انقلاب اسلامی در تعارض می‌بینند و این خود شاهدی بر مدعایی است که ویژگی و چیستی نظام جمهوری اسلامی، مثل عدالت‌گستری، بسط ارزش‌های اسلامی، حمایت از مستضعفین و… در آن دوره به خوبی برای مردم جا افتاده بود. اگر واقعا مردم ناآگاه بودند، چرا انقلاب کردند؟ این توهین به یک ملت است که پس از ۴۳ سال مبارزه و خون دادن و تحریم‌های ظالمانه به آن‌ها تهمت نادانی نسبت به انتخاب خود را بزنیم.
انتهای پیام/
