نتایج یک مطالعه ملی که روی بیش از ۳۰ هزار نفر از جمعیت بزرگسال ۱۸ تا ۷۰ سال در ۳۰ استان کشور انجام شده و میزان فعالیت بدنی آنها را بررسی کرده، نشان می دهد: ۹۰ درصد جمعیت ایران (هر دوجنس) «کم تحرک» هستند و فعالیت بدنی آنها در سطح «کم» ( Low Physical Activity/ LPA ) قرار دارند.
براساس بررسی ملی Physical activity profile of the Iranian population: STEPS survey, ۲۰۱۶، فعالیت بدنی سطح «کم» (۱۵۰ دقیقه فعالیت فیزیکی متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت فیزیکی شدید در هفته) است. کم تحرکی (فعالیت بدنی کم) در زنان ایران ۹۶ درصد و در مردان ۸۴ درصد است.
فعالیت بدنی پایین تر از سطح «کم» (کمتر از۱۵۰ دقیقه فعالیت فیزیکی متوسط و یا ۷۵ دقیقه فعالیت فیزیکی شدید در هفته)، فعالیت بدنی «ناکافی» (Insufficient Physical Activity / IPA) محسوب می شود. ۵۵ درصد جمعیت ایران (هر دوجنس) ایران فعالیت بدنی «ناکافی» و در شرایط IPA قرار دارند.
شیوع فعالیت بدنی «ناکافی» در زنان ۶۲ درصد است که به میزان قابل توجهی بیشتر از مردان (۴۵ درصد) است.
۳۳ درصد جمعیت مورد مطالعه، دست کم چهار ساعت در یک روز عادی، رفتار بی تحرکی داشته اند.
زن بودن، خانه دار بودن، جوان بودن، زندگی در مناطق شهری، با «سطوح بالاتر فعالیت بدنی ناکافی» ارتباط معناداری دارد.
مصرف کم میوه و سبزیجات تازه، داشتن وسیله نقلیه شخصی و ابتلا به دیابت نیز با فعالیت بدنی ناکافی ارتباط معنادار دارد.
تحولات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، جمعیت کشور را در معرض خطر فعالیت بدنی ناکافی قرار داده است.
در حدود سه دهه گذشته (سال های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۷ ) سال های از دست رفته عمر به دلیل ناتوانی ناشی از بیماری ها (DALY) منتسب به «فعالیت بدنی کم» در جهان، ۱.۵ برابر و در ایران ۲ برابر افزایش یافته است.
شواهد تحقیقاتی نشان می دهد کم تحرکی، رابطه بسیار تنگاتنگی با بیماری های مختلف غیرواگیر از جمله چاقی و اضافه وزن، بیماری های قلبی عروقی، فشار خون بالا، کبد چرب، چربی خون بالا، سرطان ها به ویژه سرطان پستان، روده بزرگ، دیابت نوع ۲، اختلالات اسکلتی و عضلانی و … دارد.
فعالیت بدنی به ویژه در سطح شدید و به شکل منظم، ضمن کمک به حفظ وزن مناسب بدن و بهزیستی عمومی، یک عامل محافظتی شناخته شده برای پیشگیری از بیماری های غیرواگیر است. فعالیت بدنی همچنین فوایدی برای سلامت روان دارد که از جمله مهمترین آن، به تاخیر انداختن شروع زوال عقل است.
با وجود فواید عظیم فعالیت بدنی مستمر، آمار بی تحرکی و کم تحرکی هم در سطح جهانی و هم در ایران نگران کننده است. برآوردهای سازمان جهانی بهداشت که برنامه ای را با هدف کاهش ۱۵ درصدی کم تحرکی تا سال ۲۰۳۰ و لزوم انجام مداخلات سیاستگذاری» تصویب کرده است، نشان داده بود، در سال ۲۰۱۶، ۲۷.۵ درصد بزرگسالان و ۸۱ درصد نوجوانان، توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت را برای فعالیت بدنی رعایت نکرده اند و بهبود فعالیت بدنی در جهان روند بسیار کندی را نشان می دهد.
تحقیقات همچنین حاکی است فناوری های نوآورانه و گذار به مشاغل کم تحرک و استفاده روزافزون از حمل و نقل مکانیکی، به تغییر الگوهای فعالیت فیزیکی و افزایش رفتار بی تحرکی در سراسر جهان کمک کرده است
طبق مطالعات انجام شده، اگر جمعیت جهان فعال تر بود، هر سال از چهار تا پنج میلیون مرگ پیشگیری می شد.
نتایج این بررسی ملی در صفحه شخصی رضا ملک زاده، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در شبکه های اجتماعی منتشر شده است.
