آرمان زارعی: در ماه های اخیر، بازار قطعات یدکی و لاستیک خودرو با افزایش قیمت‌ها مواجه شده است؛ این افزایش قیمت که فعالان بازار آن را ناشی از نوسانات نرخ ارز، هزینه‌های بالای حمل‌ونقل و کاهش واردات رسمی قطعات می‌دانند، تاثیر چشمگیری بر رفتار خرید مشتریان گذاشته است.
در برخی موارد قیمت قطعات پرمصرف خودرو تا دو برابر افزایش یافته و این مسئله موجب شده خریداران به دنبال قطعات دست‌دوم یا با کیفیت پایین‌تر بروند.
به گفته یکی از فروشندگان در تهران، قیمت دیسک و صفحه که در سال گذشته حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان بود، اکنون به نزدیک سه میلیون تومان رسیده است. این افزایش باعث شده تا بسیاری از مشتریان در خرید تردید کنند و از تعویض قطعات صرف نظر کنند.
از سوی دیگر بازار لاستیک خودرو نیز وضعیتی مشابه دارد. لاستیک‌های تولید داخل که پیش‌تر جفتی حدود چهار تا پنج میلیون تومان قیمت داشتند، اکنون به حدود هفت تا نه میلیون تومان رسیده‌اند و برخی لاستیک‌های وارداتی حتی تا ۱۵ میلیون تومان برای یک جفت قیمت‌گذاری می‌شوند.
فروشندگان این افزایش قیمت را مستقیماً به نرخ ارز و کاهش تخصیص ارز نیمایی مرتبط می‌دانند. یکی از فروشندگان لاستیک در خیابان آزادی می‌گوید که مشتریان بیشتر به دنبال برندهایی هستند که قیمت کمتری داشته باشند و نیازهای پایه‌ای را تامین کنند، و خرید لاستیک‌های درجه یک کمتر شده است. بسیاری نیز تعویض دو جفت لاستیک را کنار گذاشته و فقط یک جفت را تعویض می‌کنند تا هزینه‌های خود را کاهش دهند.
مصرف‌کنندگان نیز از فشار هزینه‌های جاری خودرو به ویژه در بخش قطعات مصرفی ابراز نگرانی می‌کنند. یکی از مالکان خودرو به یولن گفت که فقط تعویض لنت ترمز بیش از یک میلیون تومان هزینه دارد و اگر بخواهد روغن موتور، فیلترها و تسمه دینام را هم تعویض کند، باید بیش از چهار میلیون تومان خرج کند.
این هزینه‌های سنگین باعث شده بسیاری از مالکان خودرو تعویض قطعات ضروری را به تعویق بیندازند.
تعمیرکاری در خیابان آزادی نیز گفت: برخی مشتریان به دلیل ناتوانی مالی حاضر نیستند قطعات حیاتی خودرو را تعویض کنند چون نمی‌دانند در ماه‌های آینده توانایی پرداخت هزینه‌ها را خواهند داشت یا خیر.
در کنار این مشکلات، بازار قطعات یدکی با ورود گسترده کالاهای متفرقه و بی‌کیفیت مواجه شده است. نبود نظارت کافی و سختگیری‌های گمرکی باعث شده بازار از برندهای معتبر خالی شود و محصولات ناشناس و بی‌کیفیت با بسته‌بندی‌های مشابه برندهای معتبر وارد بازار شود.
گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد هزینه‌های نگهداری خودرو در سال ۱۴۰۴ به یکی از دغدغه‌های اصلی خانوارها تبدیل شده است، در حالی که درآمد قشر متوسط و ضعیف تغییر محسوسی نکرده و فشار اقتصادی افزایش یافته است.
در همین رابطه، برخی از شهروندان می گویند که شرایط اقتصادی فعلی آن‌ها را ناچار کرده تا تعمیر خودرو را در اولویت‌های پایین‌تر زندگی قرار دهند. به گفته یکی از مالکان خودروی شخصی: «چند ماهه صدای لنت رو می‌شنوم، ولی هر بار که می‌خوام درستش کنم، یه خرج دیگه پیش میاد. دیگه زورمون نمی‌رسه همه هزینه‌ها رو با هم بدیم. قطعات هم که بی کیفیت شده و در یک مدت کوتاه دوباره خراب می شوند.»
تعدادی از تعمیرکاران نیز از افزایش مراجعه مشتریان برای ترمیم قطعات به جای تعویض کامل خبر می‌دهند. آن‌ها می‌گویند که در گذشته تعویض قطعه رایج‌تر بود اما حالا بسیاری از مشتریان فقط در صورت خرابی کامل حاضر به پرداخت هزینه هستند. این وضعیت از نظر کارشناسان، می‌تواند به کاهش ایمنی خودروها در سطح شهرها بینجامد.
در چنین شرایطی، نگرانی‌ها نسبت به آینده بازار قطعات یدکی و لاستیک خودرو ادامه دارد؛ مصرف‌کنندگان خواستار نظارت مؤثرتر نهادهای مسئول، ساماندهی واردات و حمایت از تولیدکنندگان داخلی هستند تا در کنار حفظ کیفیت، ثبات قیمتی بیشتری در این بازار حساس ایجاد شود. ادامه‌دار بودن روند فعلی، نه‌تنها سلامت فنی خودروها را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی سنگینی نیز به دنبال داشته باشد.
۲۲۳۲۲۴
