تینا مزدکی_گاهی اوقات ژنتیک میتواند با کمی کم و زیاد کردن فاکتورهای خود، تفاوت چشمگیر در یک جانور بوجود بیاورد؛ این تفاوتها میتوانند باعث شوند حیوانی کاملاً سفید یا کاملاً سیاه به دنیا بیاید، یا حتی جایی بین این دو قرار بگیرد. یکی از این شرایط ژنتیکی خاص، «لوسیسم» (Leucism) نام دارد.
مرکز احیای حیاتوحش جزیره شمالی در بریتیشکلمبیای کانادا، بهتازگی خبر مرگ کلاغ سفید محبوبشان به نام بلیزارد را در شبکههای اجتماعی منتشر کرد؛ پرندهای که دچار لوسیسم بود. اما این تنها مورد در آمریکای شمالی نیست؛ در زمستانهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، در منطقه کنای در آلاسکا نیز کلاغ سفیدی مشاهده شد و حتی یک ساکن محلی موفق شد از آن فیلم بگیرد.
لوسیسم چیست و با آلبینیسم چه فرقی دارد؟
لوسیسم برخلاف آلبینیسم، تأثیری بر رنگ چشمها ندارد. این وضعیت ژنتیکی میتواند به شکل لکهدار که «لوسیسم جزئی» یا partial نامیده میشود ظاهر شود یا جانور در اثر آن کاملاً سفید شود که «لوسیسم کامل» یا total نام دارد. هر دوی این شرایط، ناشی از کمبود یا فقدان مادهای به نام ملانین هستند؛ رنگدانهای که مسئول رنگ طبیعی پرها، پوست یا مو است. نبود ملانین، در نهایت باعث سفید شدن ظاهر حیوان میشود.
جالب اینکه هنوز اختلافنظرهایی درباره منشأ لوسیسم وجود دارد؛ برخی معتقدند این وضعیت کاملاً ژنتیکی است، درحالیکه برخی دیگر آن را حاصل اختلال در مراحل رشد جنینی میدانند.
پرهای سفید، بهای سنگینی دارند
چه آلبینیسم و چه لوسیسم، معمولاً با مشکلات دیگری نیز همراهاند. پرندههایی با رنگ غیرمعمول، بیشتر در معرض شکار قرار دارند یا ممکن است توسط همنوعان خود طرد شوند. در برخی گونهها، رنگ و شکل پرها نقش حیاتی در جلب توجه جفت دارد؛ بنابراین پرندگانی که پرهایشان از نظر رنگ طبیعی نیست، احتمال کمتری برای یافتن جفت خواهند داشت.
برخی پژوهشها حتی نشان دادهاند که پرهایی با رنگدانه کمتر، استحکام پایینتری دارند و زودتر فرسوده میشوند. این موضوع نهتنها بر توانایی پرواز، بلکه بر حفظ دمای بدن هم تأثیر منفی میگذارد.
فقط سفید یا سیاه نیست…
به جز لوسیسم، تغییرات رنگی دیگری نیز در طبیعت دیده میشود. ملانیسم باعث میشود حیوانات تیرهتر از حالت عادی شوند، چون میزان ملانین بیشتری در بدنشان وجود دارد. اریترِیسم باعث میشود رنگ حیوان بهجای حالت طبیعی، بیشتر متمایل به قهوهای مایل به قرمز یا برنزی شود. همچنین شرایطی به نام زانتوکرومیسم هم وجود دارد که باعث افزایش رنگ زرد (بهجای رنگهای دیگر، مثل قرمز) در بدن حیوان میشود.
منبع: iflscience
۵۸۳۲۳
