یولن اصفهان – عاطفه علیان: خبر کوتاه بود. «جمعی از دغدغه مندان و دوستداران زاینده رود، در کنار پلهای تاریخی با تیشرتهای سفید و طرح «زنده باد زنده رود» با هدف زنده نگه داشتن نام زاینده رود و مطالبه جریان دائمی این رودخانه زندگی بخش، گرد هم آمدند.» به عکس منتشر شده همراه خبر دقت می کنم جمعیت یک دست با تیشرتهای سفید و طرح رودخانه و منقش به «زنده باد زنده رود» بر دهانه پل خواجو ایستاده اند. از رده های سنی مختلف و جمع کاملا مردانه است.
خبر را دنبال می کنم و عضو گروه «طرح حمایت از زاینده رود با برتن کردن جامه زنده باد زنده رود» در یکی از شبکه‌های پیامرسان می شوم. در توضیح گروه آمده است که هدف ایجاد همگرایی و وفاق ملی، خصوصا برای ساحل نشینان است. در گام نخست با برتن کردن جامه عشق به زاینده رود تمایل خود را جهت شرکت در این طرح به ثبت می رسانیم و در گامهای بعدی اهدافی نظیر افزودن آگاهی های محیط زیستی و حمایت از عملیاتی نظیر«گردشگری از سراب تا پایاب» که باعث همگرایی ساحل نشینان زاینده رود است را دنبال خواهیم کرد. در توضیحات گروه تاکید شده است که این گروه سیاسی نبوده و از برخوردهای قومیتی پرهیز می شود.
اولویتی به نام جریان دائمی زاینده رود از سراب تا پایاب
جمشید نادرتهرانی، عضو هیئت رئیسه سازمان مردم نهاد امید دوستداران زاینده رود از ایده پردازان «طرح حمایت از زاینده رود با برتن کردن جامه زنده باد زنده رود» است. او این طرح را اینگونه توضیح می دهد: اگر بخواهیم از منظر جامعه شناختی خشکی زاینده رود را مورد بررسی قراردهیم لازم است که جامعه را نسبت به اولویت جریان دائمی زاینده رود از سراب تا پایاب آگاه کنیم. پس پوشیدن لباس منقش به زنده باد زنده رود با همین هدف تنویر افکار عمومی صورت می گیرد چراکه بر این باورم دولت بدون پشتیبانی و حضور مردمی آگاه به مسائل زیست محیطی، قادر به حل مساله زاینده رود نخواهد بود.
او می‌گوید: در «طرح حمایت از زاینده رود با برتن کردن جامه زنده باد زنده رود» سعی کردیم عشق به زاینده رود را در جامه بر تن یادآوری کنیم. این لباسها با هزینه شخصی جمعی از دوستداران زاینده رود تهیه شده است و بخشی از آن را هم در اختیار شرق اصفهان قرار دادیم. چشم انداز این طرح پاسخ دهی به دغدغه های محیط زیستی زاینده رود با شعار «زنده باد زنده رود» خواهد بود که امیدواریم تمام ساحل نشینان به اهمیت این موضوع واقف شوند.
تشویق و استقبال از هرگونه طرح و پیشنهادی که بتواند در حل معضلات و موانع اجتماعی و اقتصادی به ویژه در گردشگری از سراب تا پایاب زاینده رود و با هدف جریان دائمی زاینده رود فائق آید از اهداف دیگر این طرح است
نادرتهرانی اتحاد ساحل نشینیان زاینده رود بر پایه نفع عمومی و توسعه پایدار را یادآوری می‌کند و می‌گوید: تشویق و استقبال از هرگونه طرح و پیشنهادی که بتواند در حل معضلات و موانع اجتماعی و اقتصادی به ویژه در گردشگری از سراب تا پایاب زاینده رود و با هدف جریان دائمی زاینده رود فائق آید از اهداف دیگر این طرح است.
او با تاکید بر جاری‌سازی عشق به زاینده رود در راستای تقویت سرمایه های اجتماعی، اضافه می‌کند: امیدواریم همین تن پوش منقش به «زنده باد زنده رود» به عنوان نماد عشق به زاینده رود منجر به اتصال تمامی ساحل نشینان زاینده رود اعم از جوامع شهری و روستایی با سمن های زیست محیطی شود.
اگرچه آغاز هر داستانی مهمترین بخش روایت است. اما به نظر می رسد برای نهادینه سازی«طرح حمایت از زاینده رود با برتن کردن جامه زنده باد زنده رود» مسیر طولانی باشد.
در همین ارتباط، گیتی خزائی، جامعه شناس حوزه آب و محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار یولن توضیح می دهد: برای بسط طرح‌های اثربخش در حوزه آگاهی رسانی به جامعه نسبت به جریان دائمی زاینده رود از سراب تا پایاب لازم است در ابتدا معرفی خوب و موثری از طرح شود که لازمه آن این است که سازمانهای مردم نهاد در این زمینه از گروه های دورهمی دوستداران زاینده رود خارج شوند و بتوانند ایده های خود را به طیف وسیعی از جامعه معرفی کنند.
او اضافه می کند: با معرفی و تبیین طرح زیست محیطی، جامعه هنگام خرید لباس دقت بیشتری می کند. خود را موظف می داند برای تقویت فرهنگ اهمیت به محیط زیست از تن پوشهای منقش به زنده باد زنده رود استفاده کند و کم کم این طرح لباس در جامعه مد می شود و در ضمیر ناخودآگاه جامعه این سئوال مطرح می شود که چرا زاینده رود با چنین مسائل و مشکلاتی مواجه شده است.
هر حرکتی در راستای انسجام ظرفیتهای مطالبه گری برای جریان دائمی زاینده رود از سراب تا پایاب پسندیده است اما باید این نکته را در نظر داشت که فرهنگسازی در این زمینه مانع بروز رفتارهای هیجانی در این زمینه می شود و لازمه استمرار این جریانات آگاهی بخشی اهمیت زاینده رود در زیست بوم فلات مرکزی به ویژه برای نسل جوان است
اما محسن سپاسی، محقق و پژوهشگر جامعه شناسی سیاسی «طرح حمایت از زاینده رود با برتن کردن جامه زنده باد زنده رود» را از زاویه دیگری مورد بررسی قرار می دهد و به خبرنگار یولن می گوید: جامعه انتظارات و نیازهای خود را به طرق مختلف نشان می دهد. این طرح تن پوش منقش به شعار «زنده باد زنده رود» باعث می شود که مسئولان دریابند که زاینده رود جز مطالبات جدی و مهم مردم است و احیا زاینده رود را در اولویت برنامه های خود قراردهند.
ضرورت فرهنگسازی و پیشگیری از بروز رفتارهای هیجانی
کوروش محمدی، رئیس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران هم با استقبال از «طرح حمایت از زاینده رود با برتن کردن جامه زنده باد زنده رود»، در گفت و گو با خبرنگار یولن می‌گوید: هر حرکتی در راستای انسجام ظرفیتهای مطالبه گری برای جریان دائمی زاینده رود از سراب تا پایاب پسندیده است. اما باید این نکته را در نظر داشت که فرهنگسازی در این زمینه مانع بروز رفتارهای هیجانی در این زمینه می شود و لازمه استمرار این جریانات آگاهی بخشی اهمیت زاینده رود در زیست بوم فلات مرکزی به ویژه برای نسل جوان است.
او با اشاره به اهمیت تحرکات فرهنگی که منجر به تقویت مطالبه گری و روشنگری در جریان دائمی زاینده رود، اضافه می کند: بیداری بخش خاکستری جامعه نسبت به ضرورت زنده بودن زاینده رود باعث می شود مسئولان استان در پیگیری مطالبه به حق مردم نسبت به جریان دائمی زاینده رود از سراب تا پایاب بیش از پیش بکوشند و با برنامه ریزی و تدبیر احیا زاینده رود را از دولت استیفا کنند.
