ملاقات با سایه‌های اعماق: اختاپوس افسانه‌ای از تاریکی بیرون آمد /عکس
ملاقات با سایه‌های اعماق: اختاپوس افسانه‌ای از تاریکی بیرون آمد /عکس
نگار علی- این جانور مرموز که دقیقاً یک قرن پیش برای نخستین‌بار شناسایی شد، تا امروز هرگز در حال زندگی طبیعی دیده نشده بود.
این فیلم توسط زیردریایی کنترل از راه دوری به نام «سابَستین» (SuBastian) ضبط شد که در ۹ مارس ۲۰۲۵، در نزدیکی جزایر ساوت سندویچ در جنوب اقیانوس اطلس، در عمق ۶۰۰ متری در حال کاوش بود. زمانی که یک نمونه جوان از اختاپوس عظیم‌الجثه از مقابل دوربین آن عبور کرد، دانشمندان حاضر در کشتی تحقیقاتی از دیدن آن حیرت‌زده شدند و آن را «زیبا و شگفت‌انگیز» توصیف کردند.
اختاپوس عظیم‌الجثه با نام علمی Mesonychoteuthis hamiltoni در سال ۱۹۲۵ توسط زیست‌شناسی بریتانیایی به نام گای روبسون معرفی شد. آن زمان تنها دو بازوی جداشده این موجود در معده‌ی یک نهنگ اسپرم کشف شده بود. تا مدت‌ها، دانش ما از این جانور به همین تکه‌های پراکنده، معمولاً در شکم نهنگ‌ها یا پرندگان دریایی، محدود می‌شد.
در سال ۲۰۰۷ بزرگ‌ترین نمونه‌ای که تاکنون دیده شده، با وزن بیش از ۴۹۰ کیلوگرم صید شد و اکنون در موزه ملی نیوزیلند نگهداری می‌شود. اما تا پیش از این، هیچ‌کس موفق به تماشای این جانور در محیط طبیعی‌اش نشده بود.
در این مأموریت ۳۵ روزه برای شناسایی گونه‌های ناشناخته در اقیانوس جنوبی، زیردریایی SuBastian تصویری شفاف از یک اختاپوس جوان، به طول کمتر از یک فوت (حدود ۳۰ سانتی‌متر) ضبط کرد. گفته می‌شود نمونه‌های بالغ این گونه می‌توانند به طول بیش از ۷ متر و وزنی بالغ بر ۵۰۰ کیلوگرم برسند که آن را به سنگین‌ترین بی‌مهره‌ی زمین تبدیل می‌کند.
دکتر کت بولستاد، زیست‌شناس تخصصی سخت‌پوستان از دانشگاه فناوری اوکلند، گفت:«خیلی هیجان‌انگیز است که برای اولین‌بار تصویری زنده از این گونه در محل زندگی طبیعی‌اش ثبت شده. واقعاً فروتن‌کننده است که بدانیم این موجودات حتی نمی‌دانند انسان‌ها وجود دارند!»
جالب‌تر آن‌که فقط دو ماه پیش از این رویداد، تیم دیگری از همین مؤسسه موفق شده بود برای اولین‌بار تصویر زنده‌ای از گونه‌ای نادر دیگر به نام اختاپوس یخی شفاف (Glacial Glass Squid) در نزدیکی جنوبگان ضبط کند.
دکتر جوتیکا ورمانی، مدیر مؤسسه اشمیت، در بیانیه‌ای گفت:«دیدن دو گونه کمیاب در دو مأموریت پیاپی، نشان می‌دهد هنوز چقدر از شگفتی‌های اقیانوس‌ها ناشناخته مانده. خوشبختانه تصاویر باکیفیت بالایی گرفته شد که کارشناسان سراسر جهان توانستند این گونه‌ها را به‌درستی شناسایی کنند.»
گنجینه‌ای پنهان در دل اقیانوس‌ها
اختاپوس‌های عظیم‌الجثه معمولاً در اعماق دریا زندگی می‌کنند و به‌ندرت به سطح می‌آیند. هرچند ماهی‌گیران گاهی گزارش‌هایی از مشاهده‌ی نمونه‌های در حال مرگ در سطح داده‌اند، اما مشاهده‌ی یک نمونه‌ی زنده در زیستگاه اصلی‌اش رویدادی بی‌نظیر است.
مؤسسه اشمیت در سال‌های اخیر با استفاده از زیردریایی SuBastian موفق به ثبت نخستین تصاویر از گونه‌های کمیاب دیگری مانند Ram’s Horn Squid و Promachoteuthis نیز شده بود.
ورمانی در پایان افزود:«این لحظات فراموش‌نشدنی بار دیگر به ما یادآوری می‌کنند که اقیانوس پر از رازهایی است که هنوز کشف نشده‌اند.»
منبع: allthatsinteresting
۲۲۷۲۲۷
