غزال زیاری: تلگرام برای اولین بار از سوددهی‌اش خبر داده و اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴، حدود ۵۴۰ میلیون دلار سود کسب کرده و درآمدهای سالانه‌اش نیز به ۱.۴ میلیارد دلار رسیده است؛ رقمی که نسبت به سال قبل از آن (۳۴۳ میلیون دلار) رشد چشمگیری داشته.
مالکیت این شرکت همچنان بر عهده پاول دورف، کارآفرین ۴۰ ساله و میلیاردر روسی است که اغلب از او به‌عنوان “مارک زاکربرگ روسیه” یاد می‌شود؛ فردی که حالا با اتهامات کیفری متعددی در فرانسه مواجه است.
پاول دورف، بنیان‌گذار پیام‌رسان رمزنگاری‌شده تلگرام، یکی از چهره‌های بی‌بدیل و مرموز در دنیای فناوری است. اگرچه خیلی‌ها او را با مارک زاکربرگ مقایسه می‌کنند، اما به نظر می‌رسد که شباهت‌های زیادی هم با ایلان ماسک، ثروتمندترین مرد جهان و حامی آزادی بیان دارد.
دورف هم مثل ماسک، طرفدار سرسخت پرناتالیسم (ترویج فرزندآوری بیشتر) است و باوجودی که گفته که هرگز ازدواج‌نکرده و ترجیح می‌دهد تنها زندگی کند، اما در تیرماه گذشته اعلام کرد که بیش از ۱۰۰ فرزند بیولوژیک دارد.
او در پستی در تلگرام مدعی شده که از حدود ۱۵ سال پیش، پس از درخواست یک دوست برای اهدای اسپرم، تاکنون به بیش از صد زوج در ۱۲ کشور کمک کرده تا صاحب فرزند شوند و حداقل یک کلینیک IVF همچنان اسپرم‌های فریز شده‌اش را برای استفاده زوج‌های علاقه‌مند به داشتن فرزند به‌صورت ناشناس نگهداری می‌کند.
نابغه ریاضی و برنامه‌نویسی
پاول دورف متولد اکتبر سال ۱۹۸۴ میلادی در سن‌پترزبورگ روسیه است؛ پدربزرگش از سربازان ارتش سرخ شوروی در جنگ جهانی دوم بود و پدرش نیز استاد و رئیس دانشکده‌ای در دانشگاه دولتی سن‌پترزبورگ بود.
دورف چند سال ابتدایی زندگی‌اش را در تورین ایتالیا گذراند و به همراه نیکلای، برادر بزرگ‌ترش نبوغشان در ریاضیات را از همان سنین پایین نشان دادند. دورف در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۲۴ اعلام کرد که هم او و هم برادرش برنده مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی شده‌اند و چندین بار برای حل معادلات پیچیده به‌صورت زنده در برنامه‌های تلویزیونی ایتالیا حضور یافته‌اند.
خانواده دورف پس از بازگشت به روسیه، یکی از معدود خانواده‌هایی بودند که صاحب یک کامپیوتر شخصی IBM بودند؛ ابزاری که به گفته پاول به آن‌ها اجازه داد تا برنامه‌نویسی را به‌صورت خودآموز یاد بگیرند.
از VK تا تلگرام
دورف در دانشگاه دولتی سن‌پترزبورگ، همان‌جا که پدرش به تدریس می‌پرداخت ، یک فروم محبوب برای دانشجویان طراحی کرد و در سال ۲۰۰۶، با الهام از فیس‌بوک، به همراه دو نفر از همکلاسی‌هایش، شبکه اجتماعی VKontakte (وی‌کی) را تأسیس نمود. تنها هشت ماه پس از راه‌اندازی VK، تعداد کاربران این شبکه اجتماعی به یک میلیون نفر رسید و تا پایان سال ۲۰۰۸، این تعداد به ۱۰ میلیون نفر افزایش یافت؛ تا جایی که VK محبوب‌ترین شبکه اجتماعی روسیه شد.
دورف تا آوریل ۲۰۱۴ مدیرعامل VK بود؛ اما بعد از یک شوخی عجیب در اول آوریل که استعفایش را به‌صورت طنزآمیزی ارائه کرده بود، هیئت‌مدیره بدون اطلاع قبلی او را برکنار کردند. دورف در واکنش گفت: «جالب است که سهامداران شهامت نداشتند این کار را مستقیماً انجام دهند؛ من خبر اخراجم را از رسانه‌ها شنیدم.»
دورف ادعا کرد که اخراج او نتیجه فشارهای مقامات کرملین برای حذف صفحات مخالفان سیاسی بوده و با اخراج او ، VK به دست نزدیکان پوتین افتاده است. تنها چند روز بعد و در اواخر آوریل، دورف روسیه را ترک و اعلام کرد که هیچ برنامه‌ای برای بازگشت ندارد؛ چرا که کشورش با کسب‌وکار اینترنتی ناسازگار است.
تولد تلگرام
در سال ۲۰۱۳ و در شرایطی که دورف هنوز در VK فعال بود، همراه با برادرش نیکلای تصمیم به طراحی پیام‌رسانی رمزنگاری‌شده گرفتند تا بدین ترتیب از مداخله دولت‌ها در مکاتبات خصوصی جلوگیری شود و بدین ترتیب بود که تلگرام در ابتدا برای آیفون و سپس برای اندروید راه‌اندازی شد.
دورف در سال ۲۰۱۴ میلادی و پس از خروج از روسیه، به همراه تیمی از برنامه‌نویسان، بین شهرهای مختلفی مثل پاریس، سنگاپور و درنهایت برلین در رفت و آمد بودند و درنهایت در سال ۲۰۱۷ میلادی، دفتر مرکزی تلگرام به دبی منتقل شد. البته تلگرام اعلام کرده که سرورهایش را در سراسر جهان توزیع می‌کند تا هیچ دولت یا بلوک سیاسی نتواند به حریم خصوصی کاربران تعرض کند. هرچند که در موارد خاصی مثل مظنون بودن کاربران به جرائم سنگین، اطلاعاتی نظیر آدرس IP و شماره تلفن به مقامات قضایی ارائه می‌شود.
حالا تلگرام بیش از یک میلیارد کاربر دارد و در سال ۲۰۲۴ برای نخستین بار به سوددهی رسیده است. طبق گزارش فایننشال تایمز، تلگرام پس از زیان ۱۷۳ میلیون دلاری در سال ۲۰۲۳، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۵۴۰ میلیون دلار سود خالص داشته و درآمد این شرکت از ۳۴۳ میلیون دلار به ۱.۴ میلیارد دلار افزایش یافته است.
تلگرام در چهار سال گذشته حدود ۲.۴ میلیارد دلار اوراق قرضه منتشر کرده و ۳۷۵ میلیون دلار از آن‌ها را در پایان سال گذشته بازخرید کرد. این شرکت به‌علاوه همکاری‌هایی هم با شرکت xAI ایلان ماسک برای ادغام چت‌بات Grok در شبکه خود آغاز کرده است.
درگیری‌های قضایی
در آگوست سال ۲۰۲۴ میلادی و با فرود هواپیمای خصوصی دورف در نزدیکی پاریس، او توسط مقامات فرانسوی و با اتهام تسهیل فعالیت‌های غیرقانونی ازجمله قاچاق مواد مخدر، کلاهبرداری و انتشار محتوای سوءاستفاده جنسی از کودکان در بستر تلگرام بازداشت شد. او در آن زمان مجبور به ماندن در فرانسه شد و درنهایت در مارس ۲۰۲۵ میلادی اجازه یافت تا برای مدتی به دبی بازگردد.
دورف در صورت محکومیت، با حداکثر ۱۰ سال زندان مواجه خواهد شد.
این پرونده بار دیگر بحث مسئولیت مدیران فناوری نسبت به فعالیت‌های کاربران بر روی پلتفرم‌هایشان را داغ کرده است. مثلاً چانگ‌پنگ ژائو، بنیان‌گذار بایننس در سال ۲۰۲۴ میلادی به دلیل نقض قوانین ضد پول‌شویی مجرم شناخته شد و رأس اولبریکت، بنیان‌گذار بازار سیاه Silk Road نیز به حبس ابد محکوم‌شده بود، هرچند که نهایتاً در ژانویه ۲۰۲۵ با عفو کامل دونالد ترامپ از زندان آزاد شد.
منبع: fortune
۵۸۳۲۱
