غزال زیاری: ظهور JL-۳ صرفاً یک اقدام نمادین نیست؛ بلکه نتیجه نزدیک به دو دهه توسعه مداوم موشک‌های راهبردی با هدف اعطای قابلیت بازدارندگی دریایی به چین به شمار می‌آید. این موشک که جانشین JL-۲ خواهد شد، پیشرفت‌های چشمگیری درزمینهٔ برد، بقا پذیری و توان حمل کلاهک دارد و با برد تخمینی بین ۹۰۰۰ تا ۱۲ هزار کیلومتر، قادر است تا اهدافی را در سراسر خاک آمریکا، از اعماق دریای جنوبی چین را هدف قرار دهد.
هدف از طراحی JL-۳، استقرار بر روی زیردریایی‌های بالستیک اتمی کلاس Type ۰۹۴A و نسل آینده Type ۰۹۶ است و این موشک با استفاده از پیشران سوخت جامد، سامانه‌های هدایت پیشرفته و کلاهک‌های مستقل چندگانه (MIRV) می‌تواند سامانه‌های دفاع موشکی را دور زده و هم‌زمان چند هدف راهبردی را نابود کند. تحلیلگران نظامی بر این باورند که هر موشک JL-۳ توانایی حمل ۳ تا ۵ کلاهک هسته‌ای یا ترکیبی از کلاهک‌ها و ابزارهای نفوذی برای شکست سامانه‌های دفاع موشکی آمریکا را داراست.
پایان ابهامات درباره توانایی‌های موشکی چین
به نمایش گذاشتن JL-۳ در یک عرصه عمومی، به معنای پایان سیاست “ابهام راهبردی” چین است. اگر JL-۲ تنها برای حملات منطقه‌ای طراحی شده بود، JL-۳ حالا نام چین را در کنار آمریکا و روسیه، در جمع معدود کشورهایی که دارای موشک‌های زیردریایی با قابلیت برد جهانی هستند قرار خواهد داد و بدین ترتیب JL-۳ در کنار Trident II D۵ آمریکا و RSM-۵۶ Bulava روسیه قرار خواهد گرفت.
چالش‌های جدید پیش روی آمریکا
حالا و با رونمایی رسمی و عمومی چینی‌ها از JL-۳، آمریکا دست‌کم از نظر دفاعی با چالش‌های جدیدی روبرو خواهد شد:
- برد بلندتر موشک JL-۳ بدین معناست که زیردریایی‌های چینی قادر خواهند بود تا بدون خروج از دریای جنوبی چین، خاک آمریکا را تهدید کنند؛ در نتیجه احتمال شناسایی آن‌ها توسط عملیات ضد زیردریایی آمریکا و متحدان کاهش خواهد یافت.
- قابلیت MIRV، دفاع موشکی آمریکا را پیچیده‌تر خواهد کرد؛ چرا که هر پرتاب JL-۳ به‌منزله احتمال رها شدن چندین کلاهک در منطقه‌ای وسیع و اشباع نمودن سامانه‌های رهگیر موجود خواهد بود.
استقرار JL-۳ ارتباط مستقیمی با ناوگان زیردریایی‌های راهبردی چین دارد. Type ۰۹۴A، نسخه ارتقاءیافته کلاس جین (Type ۰۹۴) است که احتمالاً توانایی حمل ۱۲ موشک SLBM را داراست؛ حالا این موشک‌ها هم از JL-۲ به JL-۳ ارتقا یافته‌اند.
این زیردریایی‌ها بهبودهایی در کاهش صدا، سامانه‌های سونار و عملکرد راکتور داشته‌اند و با وجودی که هنوز پرصداتر از کلاس Ohio آمریکا یا Borei روسیه هستند، استقرارشان امکان گشت‌های طولانی‌مدت بازدارندگی را برای چین فراهم خواهد کرد. گفته می‌شود چین دست‌کم ۶ فروند زیردریایی Type ۰۹۴/۰۹۴A در خدمت فعال دارد.
جهشی بزرگ در نسل زیردریایی‌ها
زیردریایی Type ۰۹۶ که در حال ساخت در کارخانه کشتی‌سازی بوهای است، جهشی نسلی در توان راهبردی زیرسطحی چین محسوب می‌شود. این زیردریایی احتمالاً با طراحی بدنه جدید برای پنهان‌کاری، پیشران مستقل از هوا، آرایه‌های سونار پیشرفته و فناوری‌های کاهش نویز تجهیز خواهد شد.
پیش‌بینی می‌شود که این زیردریایی توانایی حمل ۱۶ تا ۲۴ موشک JL-۳ را داشته باشد و به‌محض استقرار کامل، توان بازدارندگی هسته‌ای چین را به شکل چشمگیری افزایش خواهند داد.
JL-۳ و زیردریایی‌های حامل آن، گزینه‌ای بقاپذیر و متحرک برای حملات غافلگیرانه در پهنه‌های وسیع اقیانوسی ایجاد خواهند کرد و این تحول هم‌زمان با گسترش بی‌سابقه کل ناوگان زیردریایی چین رخ می‌دهد.
در سال ۲۰۲۵، نیروی دریایی چین با ۷۶ تا ۸۰ زیردریایی فعال، بزرگ‌ترین ناوگان زیردریایی جهان از نظر تعداد محسوب می‌شود که شامل ۶ فروند SSBN کلاس ۰۹۴/۰۹۴A، حدود ۷ تا ۹ زیردریایی هسته‌ای تهاجمی مانند کلاس شانگ (۰۹۳A) و حدود ۶۰ زیردریایی دیزلی مدرن ازجمله کلاس یوان (۰۳۹B/C) با پیشران مستقل از هواست.
گرچه زیردریایی‌های هسته‌ای چین هنوز از نظر پنهان‌کاری و ماندگاری عقب‌تر از نیروی دریایی آمریکا هستند، اما سرعت بالای کشتی‌سازی و پیشرفت‌های فناورانه چین، به سرعت این فاصله را کاهش خواهد داد.
ترکیب این عوامل، چین را به قدرتی تبدیل کرده که نه‌تنها از نظر کمّی، بلکه از نظر انعطاف عملیاتی در جنگ‌های زیرسطحی دست بالا را خواهد داشت و حالا و با ورود JL-۳، چین قادر خواهد بود تا اهداف متعددی در قاره‌های مختلف را از زیردریایی‌های پنهان‌شده هدف قرار دهد.
منبع: armyrecognition
58321
