نامه عاشقانه و زیرکانه برای گرفتن وام /بانوی اول چرا مقروض شده بود؟

او در یکی از نامه ها به شاه چنین نوشت:

قربان وجود مبارکت گردم، شاه روحنا فداه بهتر می‌دانند، من هرگز عادت نکردم برای خود گریه کنم و متصل به قبله عالم زحمت بدهم یا چیز بخواهم، خودتان مرا اینطور تربیت فرمودید، به این غیرت و استعنای طبع عادت دادید.

از تصدق سر شاه سال‌هاست خوب خوردم و خوب پوشیدم و خوب بخشیدم، درجه و رتبه‌ای که به من دادید حفظ کردم. همیشه شاکر بودم هرچه دادید برای آبرو و نیک‌نامی دولت خرج کردم. در خانه ی بازداشتم، مردم را از در خانه پادشاه محروم نکردم.

بعد از مرحوم مهدعلیا، این مخارج و بخشش و آیند و روند مردم به گردن من افتاد. هرکس بمیرد باید کسانش را از عزا در بیاورم، هرکس عروسی کرد باید مبارک‌باد بدهم، هرچه داشتم خرج کرده، این سفرهای متواتر و این تفاوت قیمت اجناس پارسال تا به‌حال ده دوازده هزارتومان مرا مقروض کرد. دلم نمی‌خواهد مردم بیایند در خانه شاه طلب‌کاری کنند یا بگویند از انیس‌الدوله طلب داریم.

در شهرستانک تشریف داشتید، عریضه عرض کردم التفاتی نفرمودید، حالا هم نمی‌خواهم مثل مردم پررو به شاه متصل ضرر بزنم و ممنون هم نباشم. این چند روز به جناب امین‌السلطان پیغام دادم و زبانی هم به شاه روحنا فداه عرض کردم اذن بدهید وزیر هفت هزار تومان از بانک قرض کند، ماهی پانصد تومان از شهریه من به او بدهند که هم قرض بانک ادا شود و من هم حتی‌الامکان امساک میکنم و مابقی را یکدست یراق اسب مرصع(منظور یکدست یراق مرصع اسب است) دارم، پیشکش میکنم به شاه و محول می‌کنم به انصاف خود شاه روحنا فداه، ضرری هم به دولت نمی خورد و قرض من هم داده می‌شود .

معلوم است من داشته باشم مال شاه است. استدعا دارم دستخط مبارک به جناب امین‌السلطان شرف صدور یابد به‌همین قسم قرار بدهند و وزیر تمسک بدهد به‌جانب ایشان و آن‌جناب ضمانت فرمایند و ماه به ‌ماه پانصد تومان بردارند، خزانه خودش به بانک بدهد.

یقین است این مرحمت بی ضرر را دریغ نخواهید فرمود. قربانت اگر برای دولت بدنامی دارد از بانک قرض کردن، بفرمایید خود جناب امین‌السلطان از خودش یا از خزانه به من قرض بدهد و ماه به ماه از شهریه بردارند در ماهی پانصد تومان تا حسابشان پاک شود. اگر چنانچه این را هم قبول نمی‌فرمایند، کاشانک را از من بخرید پولش را التفات کنید به قرض بدهم

مردم نمی‌آیند از من ملک بخرند ، واهمه دارند. از این چند شق یکی را قبول بفرمایید. به جز این چاره‌ای ندارم، جواب عرایض مرا زودتر مرحمت بفرمایید.

– با آنکه نوشته «انیس‌الدوله» خالی از غلط املایی نیست ولی بسیار شیوا نوشته شده است.

نامه بالاعریضه «انیس‌الدوله» بانوی اول حرم ناصرالدین شاه به شاه قاجار است.

۲۷۲۲۰