به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه یولن، در بیست و سومین قسمت از برنامه «سوره؛ فصل نهج‌البلاغه» موضوع «مسأله نفاق در نهج‌البلاغه» با حضور حجت‌الاسلام محمد جواد نظافت، نهج‌البلاغه پژوه و مدیر مدارس علمیه حضرت مهدی (عج) مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.
کسی که اهل زندگی تجملی و اشرافی است نمی‌تواند اصلاح جامعه کند
نظافت گفت: این مواردی که من می‌گویم مسائل زندگی ماست که هم کمک می‌کند فریب ندهیم و هم کمک می‌کند فریب نخوریم. به بیان دیگر کمک می‌کند که هم منافق نباشیم و هم منافق را بشناسیم. من وقتی شاخصه‌های نفاق را ندانم سرخودم را کلاه می‌گذارم. حضرت امیر در خطبه منافقین می‌فرمایند منافق برای آبروی مردم ارزشی قائل نیست. افراط در سرزنش خوب نیست؛ چون منجر به لجبازی می‌شود. ویژگی دیگر منافق این است که اگر به قدرت برسد اسراف می‌کند. بنابراین اگر کسی اهل زندگی اشرافی است، منافق است چون در زندگی اشرافی نمی‌توان اصلاحات انجام داد؛ چرا؟ چون مردم همه دوست دارند مثل او شوند. اگر کسی در بیت‌المال دقت نمی‌کند در زندگی شخصی‌اش حتما بدتر است.
تفسیر و تغییر دین بنا به صلاح‌دید خودمان!
وی افزود: مشکل اینجاست که ما به جای اصلاح خودمان دین را کج می‌کنیم. اینکه ما برای هوس‌های خودمان توجیه دینی بتراشیم درست نیست. کسانی که بی‌مُبالات هستند و بنده خدا نیستند اهل اسرافند، چه در بیت‌المال و چه در زندگی شخصی. منافقین برای هر حقی یک باطلی آماده کرده‌اند. براساس قرآن، خدا حق و باطل شیطان است. منافقین برای هر ارزشی یک ضد ارزش دارند و حق‌های جامعه را زیرنظر و برایش باطل در نظر گرفتند. در خطبه ۵۰ حضرت می‌فرمایند که منافقین باطل و حق را باهم آمیخته می‌کنند. به همین دلیل تئوری شیعه، تئوری درستی است؛ چون می‌گوید جامعه نیاز به امام دارد، امامی که رهبری کند و جامعه‌ای که امام نداشته باشد، مکرر فریب می‌خورد. ایشان در ادامه ویژگی‌های منافقین می‌گویند که منافق نگاه می‌کند ببیند که چه چیزی در جامعه استوار است؛ تا برای آن هم یک مایلی پیدا کند. برای اینها درِ بسته معنایی ندارد و برای هر در بسته‌ای یک کلید پیدا می‌کنند. منظور از درهای بسته در اینجا یعنی ضد ارزش‌ها. ضمنا خود اینها در جامعه ظلمت ایجاد می‌کنند و بعد راه حل برون رفت از ظلمت ارائه می‌دهند؛ جالب اینکه راه‌حلشان هم خودش یک ظلمت جدید ایجاد می‌کند.
در امر به معروف و نهی از منکر «رطب خورده منع رطب کی کند» نداریم
مجری و سردبیر برنامه سپس پرسید: گاهی گناه باعث می‌شود آدم جرات حرف زدن و حق گفتن پیدا نکند. راه علاج این کار چیست؟
این نهج‌البلاغه پژوه پاسخ داد: انسان باید امر به معروف خالصانه کند ولو اگر خودش به آن عمل نکند. چون اگر کسی امربه معروف خالصانه کند، ولی خودش عمل نکند بالاخره روی خودش اثر می‌گذارد. بنابراین باید به حق اعتراف کنیم حتی اگر به آن عمل نمی‌کنیم.
«انتقاد»، راه پیشگیری از نفاق
دیانی در ادامه از نظافت خواست تا راه‌های جلوگیری از نفاق را شرح دهد و اینکه چگونه از این نفاق جان سالم به در ببریم؟
این استاد حوزه تصریح کرد: اول از همه بگویم که بیشتر از همه مسئولان جامعه باید مواظب باشند چون منافق می‌خواهد پست‌های کلیدی را بگیرد و نفوذ کند چون هرجا قدرت و ثروت بیشتری باشد بیشتر می‌تواند ضربه بزند. راه پیشگیری از نفاق انتقاد است. باید به منتقد جایزه بدهیم نه اینکه حذفش کنیم. مسئول باید مراقب باشد که متکبر نشود. روایتی داریم مبنی بر اینکه «کثرةالوفاقه نفاق» یعنی اگر کسی با یک نفر زیادی موافقت کرد، منافق است. البته توجه داشته باشید که تقیه با نفاق فرق دارد؛ پس صراحت و انتقاد خوب است، ولی با تقیه فرق دارد اگرچه صراحت باید همراه با لطافت باشد. یعنی وقتی طرف آمادگی ندارد صریح نباشیم.
وی در ادامه جملاتی از رهبر معظم انقلاب قرائت کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند هرکسی هر حرف انتقادی زد، فوراً نگوییم او با نظام مخالف است. انسان باید ببوسد آن دهانی را که از روی دلسوزی انتقاد می‌کند. درواقع ایشان بیانات مکرری دارند مبنی براینکه به هرکسی نگویید ضدولایت فقیه. البته وقتی یک نفر می‌خواهد جمله‌ای از رهبری بگوید باید حواسش را جمع کند تا درست بگوید چون آبروی بزرگان، آبروی نظام و ملت است و هنگام خطر این آبرو باید خرج این شود که مردم خطر را دفع کنند. مقام معظم رهبری خودشان الگویی هستند برای اینکه با تملق مقابله شود ومسئولان باید مواظب باشند که تملق زمینه‌ای برای نفوذ و عُجب نشود.
انتهای پیام/
