غزال زیاری: در اوج جنگ سرد در سال ۱۹۵۸ میلادی، آیزنهاور، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، سندی معروف به قانون ملی هوانوردی و فضای ماورای جو را امضا کرد. هدف این قانون ایجاد آژانسی بود که به اکتشافات فضایی غیرنظامی و تحقیقات هوانوردی اختصاص یابد و آنجا بود که ناسا (NASA) شکل گرفت و از آن زمان تا امروز، مشغول انجام اکتشافات خیره‌کننده در منظومه شمسی است.
تولیدات ناسا در منازل ما
لوگوی ناسا، شامل موشک‌هایی است که به سمت فضا پرتاب می‌شوند و در پس‌زمینه تداعی‌کننده فضانوردانی است که در محیطی پرستاره راهپیمایی فضایی می‌کنند. اما شاید کمتر کسی بداند که تلاش‌های تحقیق و توسعه ناسا، منجر به تولید و ساخت فناوری‌هایی شده که ما در زندگی روزمره از آنها استفاده می‌کنیم.
واقعیت این است که نیازهای اکتشافات فضایی، مشکلاتی را ایجاد کرد که ناسا برای یافتن راه‌حل به سراغ طراحی اشیایی رفت که قبلا وجود نداشتند؛ تجهیزاتی سبک اما بادوام، فشرده اما قدرتمند که قابلیت عملکرد مطمئن در شرایط بسیار سخت را داشته باشند.
نکته جالب اینجاست که برخی از اشیا و فناوری‌هایی که مهندسان ناسا به هنگام حل این مشکلات طراحی کردند، در همین کره زمین هم کاربردی و مفیدند؛ دستگاه‌هایی که به ما در تمیز نگه‌داشتن خانه کمک می‌کنند، ابزارهایی که امنیت عزیزانمان را تضمین می‌کنند و حتی دوربین‌های سلفی محبوب ما همگی رد پای ناسا را بر خود دارند. شاید برخی محصولات کلاسیک ناسا مثل بستنی خشک‌شده به روش انجمادی در قفسه‌های خانه افراد عادی پیدا نشود؛ اما نفوذ ناسا را می‌توان در بسیاری از دستگاه‌های دیگر خانه‌های افراد مشاهده کرد.
جاروبرقی‌های شارژی (بی‌سیم)
در مأموریت‌های آپولو در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی، ناسا متوجه شد که برای جمع‌آوری نمونه‌ها از سطح ماه، به ابزارهای قابل‌حمل و با باتری نیاز است. مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا با همکاری Black & Decker یک مته تخصصی را طراحی کردند که بتواند در جاذبه صفر کار کند و درعین‌حال، قدرتش را در برای یک کارکرد طولانی حفظ کند. مهندسان این شرکت یک برنامه کامپیوتری ایجاد کردند که قادر به بهینه‌سازی طراحی موتور بود و حداکثر خروجی توان را با حداقل تخلیه منبع انرژی مته تضمین می‌کرد.
همین مته توسعه‌یافته، زیربنای خط تولید محصولات مصرفی Black & Decker شد. آنها در ژانویه ۱۹۷۹، Dustbuster را معرفی کردند؛ جاروبرقی بی‌سیم و دستی محبوبی که برای تمیز کردن پله‌ها، مبلمان و مکان‌های صعب‌العبور بود. موفقیت این محصول به دلیل راحتی کار نظافت با آن بود. با گذشت سال‌ها، مفهوم جاروی بی‌سیم ارتقا یافت و شرکت‌هایی مثل دایسون و شارک حالا معروف‌ترین برندها در طراحی جاروبرقی‌های شارژی پیشرفته هستند. از سوی دیگر نفوذ مأموریت‌های آپولوی ناسا حتی در جاروبرقی‌های روباتیک دیده می‌شود.
حسگرهای تشخیص دود خانگی
باوجودی که قدمت حسگرهای تشخیص دود به سال ۱۸۹۰ میلادی برمی‌گردد، اما ناسا برای استفاده خودش آن را بهبود بخشید. در دهه ۱۹۷۰، ناسا در شراکت با Honeywell درصدد توسعه یک سیستم تنظیم‌پذیر تشخیص دود برای Skylab، اولین ایستگاه فضایی آمریکا برآمد. ازآنجاکه در صورت وقوع آتش‌سوزی در ایستگاه فضایی، فضانوردان قادر به تخلیه آنجا نبودند، ناسا به دستگاهی نیاز داشت که آن‌قدر قابل‌اعتماد باشد تا به خدمه در مورد دود و گازهای سمی هشدار دهد و درعین‌حال آن‌قدر پیشرفته باشد که با فعالیت‌های معمول در اسکای لب تحریک نشود.
اختراع ناسا، یک حسگر تشخیص دود یونیزاسیون با حساسیت قابل تنظیم بود که در تکامل حسگرهای خانگی آتی تأثیر چشمگیری داشت. سال‌ها بعد کمپانی هانیول یک حسگر تشخیص دود با باتری پشتیبان و باتری خودشارژشونده ساخت که به یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های هشدار برای مصارف مسکونی تبدیل شد و تا امروز، اکثر حسگرهای تشخیص دود خانگی از فناوری یونیزاسیون، شبیه آنچه ناسا توسعه داد، استفاده می‌کنند.
دوربین‌های تلفن هوشمند
وقتی مشغول کاوش در دنیای ناشناخته‌ها هستید، ضبط تصاویر اتفاقی حیاتی و سرنوشت‌ساز است؛ دقیقاً مثل عکس‌های اخیر ناسا از خورشید. دوربین‌های فضایی ابتدایی، دستگاه‌های بزرگ و پرمصرفی بودند که فضای زیادی را در فضاپیماهای ناسا اشغال می‌کردند. درعین‌حال می‌بایست تجهیزات عکاسی در ماهواره‌ها هم پیاده‌سازی می‌شد؛ در دهه ۱۹۹۰، ناسا تصمیم به بهبود حسگرهای تصویر برای نسل جدیدی از اکتشافات فضایی گرفت. اوج تحقیق‌ها در آن دوره، فناوری CMOS (نیمه‌رسانای اکسید فلز مکمل) بود که توسط تیمی در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) توسعه یافت.
نوآوری کلیدی در فناوری CMOS، حسگر فعال پیکسل بود که کیفیت تصویر را بالا برده و درعین‌حال ۱۰۰ برابر کمتر از حسگر استاندارد آن زمان (CCD)، انرژی مصرف می‌کرد. حالا همین حسگر CMOS در دنیای امروزی ما هم مورداستفاده قرار می‌گیرد و تا امروز بیش از یک میلیارد دوربین با استفاده از این فناوری تولید شده.
حسگرهای CMOS را می‌توان در همه‌چیز، از دوربین‌های ویدیویی حرفه‌ای گرفته تا دوربین‌های پشتیبان خودرو، دوربین اصلی تلفن‌های هوشمند و دوربین سلفی جلو یافت.
لنزهای مقاوم در برابر خش
دکتر تد وایدوِن، عضو ناسا، وقتی در مرکز تحقیقات Ames، بر روی یک سیستم تصفیه آب برای فضاپیماها کار می‌کرد، به‌صورت ناخواسته زمینه ساخت لنزهای پلاستیکی مقاوم در برابر خش را فراهم کرد. ناسا با گسترش این ایده، پوشش مقاومی در برابر سایش کلاه‌خودهای فضانوردان و سطوح پلاستیکی سایر تجهیزات فضایی توسعه داد. از سوی دیگر تولیدکنندگان عینک در فکر تغییر به لنزهای پلاستیکی بودند و در سال ۱۹۸۳، شرکت Foster-Grant با دریافت مجوز از ناسا، یک دهه تحقیق خود در مورد مقاومت در برابر خش را با فناوری پوشش مقاوم در برابر خش ناسا ترکیب کرد.
دوام لنزهای حاصل از این ترکیب، ۱۰ برابر بیشتر از لنزهای پلاستیکی استاندارد است و حتی از نظر دوام از شیشه نیز پیشی گرفتند. امروزه فناوری مقاومت در برابر خش را در همه‌چیز، از عینک‌های اسکی گرفته تا عینک‌های آفتابی مشاهده می‌کنیم و اگر فناوری‌هایی مثل عینک‌های هوشمند گران‌قیمت متا در میان مردم محبوب شوند، احتمالاً شاهد گنجاندن چنین لنزهایی در آنها نیز خواهیم بود. آنچه ناسا برای محافظت از فضانوردان و تجهیزاتش در برابر سختی‌های فضا طراحی کرد، حالا علاوه بر عینک، در صفحه‌نمایش تلفن‌های هوشمند، لنزهای دوربین و سایر تجهیزات نوری ما نیز به کار می‌رود.
جوی‌استیک‌ها (دسته بازی)
مهندسان ناسا برای کمک به فضانوردان برای کنترل فضاپیماها و تجهیزات، در حین پوشیدن لباس‌های فضایی حجیم به فکر فناوری جوی‌استیک افتادند. “پیکِل‌استیک”، جوی استیک فضاپیمای آپولو، یک جوی‌استیک خاص با دکمه‌هایی روی دسته بود که با ارسال سیگنال‌های الکتریکی به کامپیوتر راهنمای آپولو، امکان کنترل مسیر فضاپیما را برای فضانوردان فراهم می‌کرد. این فناوری از طریق برنامه‌های ناسا تکامل یافت و ارتش آمریکا هم از پیکِل‌استیک و یک سیستم دیجیتالی “پرواز با سیم” در خیلی از هواپیماهای جنگنده‌اش استفاده می‌کند.
اما وقتی صحبت از استفاده روزمره در خانه می‌شود، جوی‌استیک‌ها بیشتر در دنیای بازی شناخته شده هستند. در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی جوی استیک‌ها در کنسول‌های خانگی مورداستفاده قرار گرفتند و امروزه در کنترلرهای بازی‌های ویدیویی در پلتفرم‌های مختلف کاملاً جاافتاده‌اند. کنترلرهای دو جوی‌استیکه امکان کنترل شخصیت‌ها و دوربین داخل بازی را فراهم می‌کنند و درعین‌حال برای کنترل دستگاه‌هایی مثل پهپادها هم از آنها استفاده می‌شود.
جوی‌استیک ها تا حدی به زندگی ما نفوذ کرده‌اند که در کارهای روزمره ما هم دیده می‌شوند و در بسیاری از بازی‌ها و برنامه‌های موبایل از کنترل‌های لمسی طراحی شده برای تقلید از جوی‌استیک استفاده می‌کنند.
منبع: bgr
۵۸۳۲۱
