تینا مزدکی: فضاپیمایی جونو آژانس فضایی که از سال 2016 به دور مشتری می‌چرخد، هفته گذشته توانست تصاویر «آیو» قمر آتش‌فشانی این غول گازی را ثبت کند. دانشمند ستاره‌شناسی ناسا که بر روی آیو تحقیق می‌کند گفت:« ما جزئیات باورنکردنی را روی سطح این قمر می‌بینیم که به نوع خود فوق‌العاده است.»
این نماهای چشمگیر توسط پردازشگرهای حرفه‌ای و آماتور، که برخی از آن‌ها برای ناسا یا دیگر برنامه‌های تحقیقاتی فضایی می‌کنند، پردازش شدند. توجه داشته باشید که نقاط تیره‌تر آتش‌فشان‌ها یا نقاط پرحرارت این قمر را نشان می‌دهند.
سراسر آیو پوشیده از آتش‌فشان‌های در حال فوران است، زیرا این قمر در کشمکش بین اجرام مجاور خود یعنی مشتری عظیم‌الجثه و سه قمر گالیله‌ای دیگر (یوروپا، گانیمد و کالیستو) گیر افتاده است. به گفته ناسا نه‌تنها بزرگ‌ترین سیاره منظومه شمسی از طریق گرانش این قمر را به سمت خود می‌کشد بلکه یوروپا و گانیمد هم به شکل منظمی دائماً در حال واردکردن نیروی گرانش به این قمر هستند؛ بنابراین آیو که به‌طور مداوم نیروهای جزومدی شدیدی را تجربه می‌کند. حرارت حاصل از این جزر و مد، ساختار داخلی این قمر را ذوب می‌کند و گدازه‌هایی را پدید می‌آورد که به شکل آتشفشان فوران می‌کند.
این دنیای آتش‌فشانی، تنها کمی از قمر سیاره ما یعنی ماه، بزرگ‌تر است. آیو دائم در حال فوران است و در ماه‌های اخیر، جونو اشکال مه‌آلودی را بر فراز یکی از آتش‌فشان‌های آن ثبت کرده است. مأموریت گالیلئو ناسا نیز در سال 2000 شکل‌های مه‌آلودی را بر فراز این آتش‌فشان‌ها ثبت کرده بود. جالب است بدانید که اولین بار که آیو توسط وویجر 1 موردبررسی قرار گرفت، حداقل هشت آتشفشان فعال در آن دیده شد.
منبع: mashable
۵۸۳۲۳
