فرزانه فراهانی: تصادفات جاده‌ای و فوت هزاران هموطن در جریان این حوادث، از مهمترین معضلات حمل و نقل و ترافیک کشور است؛ متاسفانه به جز اقدامات سطحی و البته کم‌تاثیر مثل راه‌اندازی پویش‌هایی مثل پویش “نه به تصادف” هنوز اقدام موثری که بتواند آمار کاهش تصادفات، تلفات حوادث جاده‌ای و همچنین کاهش تعداد مجروحان را تحقق ببخشد، انجام نشده است.
«من پیش از شروع به کار پویش #نه_به_تصادف در سال گذشته که در آستانه نوروز ۱۴۰۴ بودیم هم گفتم که تصادفات، تلفات و مجروحان حوادث ترافیکی حداقل بین ۸ تا ۱۰ درصد رشد خواهد داشت. ” این حرفها گفته‌های یکی از صاحب‌نظران و مسئولان باتجربه حوزه ترافیک در کشور است.»
این بخشی از گفته‌های سرهنگ سیدهادی هاشمی، رئیس پلیس سابق راهور تهران بزرگ و کارشناس راهنمایی و رانندگی، است؛ او درباره چرایی عدم کاهش تلفات تصادفات جاده‌ای و بالا بودن تعداد تصادفات به یولن می‌گوید: مسئله ترافیک الزاماتی دارد؛ ارتقاء ایمنی، کاهش تصادفات، کاهش تلفات و مجروحان مربوط به حوادث رانندگی و تحقق این موارد نیازمند الزاماتی است و از مهمترین این الزامات می‌توان به ساختن راههای ایمن، تولید خودروهای ایمن و شرایط آرام روحی و روانی کاربر ترافیک اشاره کرد.
بی‌تأثیر در کاهش تصادف و فزاینده حوادث جاده‌ای
او تصریح می‌کند: قبل از آنکه “پویش نه به تصادف” راه‌اندازی و فعال شود هم نظر من این بود که تنها اینگونه پویش‌ها در کاهش تصادفات، تلفات و مجروحان حوادث جاده‌ای تاثیری ندارد، بلکه تعداد کشته‌ها افزایش و حجم تصادفات رشد هم خواهند داشت.
رئیس پلیس سابق راهنمایی و رانندگی تهران می‌گوید: پویش “نه به تصادف” پویش غلطی بود؛ به جای اینکه ایمنی ترافیک را بالا ببرند، کارهای بی‌ربط و بیهوده این چنینی مثل راه‌اندازی پویش‌های مختلف انجام می‌دهند و در واقع باید بگویم که این راه‌حل‌ها از طرف کسانی که سواد و تخصص کافی و لازم را ندارند مطرح می‌شود.
سرهنگ هاشمی خاطرنشان می‌کند: هر چقدر که راههای ما ایمن‌تر باشد، ترافیک ایمن‌تری خواهیم داشت. هر چقدر خودروهای ایمن‌تری داشته باشیم طبیعتاً تصادفات کمتری خواهیم داشت، تلفات و مجروحان حوادث رانندگی هم در این صورت کاهش پیدا می‌کند و با تشویق‌های این چنینی که پویش‌ها در پیش گرفتند که رانندگان بااحتیاط بروند، از سرعت غیرمجاز و … پرهیز کنند و از تذکرات این شکلی بشود تصادفات را کاهش داد، خیر این شدنی نیست و این نوع حرفها تنها یک نوع عوام فریبی است؛ چون در ابتدا باید زیرساختها را اصلاح و ایمن کرد.
راه‌اندازی پویش “نه به تصادف” بیشتر شبیه جادو جمبل است تا راهکار!
هاشمی می‌گوید: راه‌اندازی هشتگ #نه_به_تصادف از نظر کارشناسان صاحب تجربه و تخصص در حوزه ترافیک شرم‌آور است؛ دنیای متمدن امروزی با علم و دانش سر و کار دارد و اقدامات این چنینی شبیه یک جادو جمبل عبث و بیهوده است که جای تاسف دارد و از آن بدتر این است که شخصی مثل رئیس‌جمهوری که زن و بچه خود را در جریان یک تصادف رانندگی از دست داده است هم از این پویش حمایت کرد و دولت هم جریان تبلیغاتی آن را هم در دستور کار قرار دادند.
رئیس پلیس سابق راهنمایی و رانندگی تهران تاکید می‌کند: ما که اصلا راه نمی‌سازیم؛ در نگهداری راهها و جاده‌هایی هم که از قبل ساخته شده‌اند، عملکرد ما ضعیف است و خودروهای ایمنی هم که نداریم و خودروسازان ما خودشان یک مافیایی هستند که در این مملکت به حرف هیچ‌کسی گوشی نمی‌دهند و از هیچ‌کس حساب نمی‌برند.
«با ایمنی بیگانه‌ایم»
به گفته هاشمی، در دنیا یک نُرمی به نام “نُرم تراکم راه” وجود دارد؛ یعنی مثلا این کشور به ازای ۱۰۰ کیلومتر مربع مساحت، چند کیلومار راه دارد؟ در سال ۲۰۱۴ در ژاپن نرخ تراکم راه ۶۵۰ بود، یعنی به ازای ۱۰۰ کیلومتر مربع مساحت ۶۵۰ کیلومتر راه داشت؛ در آلمان این عدد ۱۸۵ ، در فرانسه ۱۶۵ ، در آفریقای جنوبی ۷۸، در سوریه ۳۸ ، در پاکستان ۳۲ بود و در همان سال نرخ تراکم راه در ایران به ازای ۱۰۰ کیلومتر مربع، ۵.۲ دهم بود؛ برای همین می‌گویم ما در ایران راه نداریم.
او می‌گوید: جالب است در سال ۲۰۲۴ بعد از ۱۰ سال نرخ تراکم راه ما تازه به ۵.۳ دهم رسیده است؛ یعنی ما به ازای هر شهر در کشور در سال فقط ۱۰ متر راه می‌سازیم؛ متاسفانه ما اصلا راه نمی‌سازیم و با راه و حمل و نقل و ایمنی بیگانه‌ایم و راه‌اندازی پویش‌ها و هشتگ‌هایی مثل #نه_به_تصادف نه تنها هیچ مفهومی ندارد که هیچ دستاورد و نتیجه‌ای هم نداشت و تعداد جان‌باختگان رانندگی را هم افزایش داد.
برای راه‌سازی و نگهداری راه هزینه نمی‌کنیم؛ انتظار معجزه از هشتگ داریم
رئیس پلیس سابق راهنمایی و رانندگی تهران، بیان می‌کند: امروزه در بخش نگهداری راه کشورهای پیشرفته، هر سال ۶ درصد ارزش راه را برای نگهداری راه استفاده می‌کنند و این رقم در کشورهای در حال توسعه ۴ درصد و در کشورهای فقیر هم ۲ درصد است؛ متاسفانه در کشور ما ۱ درصد پیش‌بینی می‌کنند و در نهایت نیم درصد ارزش راه برای نگهداری آن محقق می‌شود و ظاهرا با راه‌اندازی پویش “نه به تصادف” و پررنگ کردن هشتگ آن انتظار معجزه داریم که حجم تصادفات و آمار تلفات و مجروحان پایین بیاید و کم شود.
سرهنگ هاشمی می‌افزاید: مقوله ترافیک به این سادگی که مسئولان مربوطه فکر می‌کنند نیست و همانطور که از اسم این واژه مشخص است به راه، مکان و فضای ایمن نیاز دارد؛ هر چقدر راههای ایمن‌تر و روان‌تری به همراه خودروهای ایمن‌تری داشته باشیم ترافیک ایمن‌تر و در نتیجه حوادث کمتری خواهیم داشت.
مشخص نیست در خودروسازی ما چه خبر است
رئیس پلیس سابق راهنمایی و رانندگی تهران تصریح می‌کند: خودروسازان داخلی ما هر کاری دلشان می‌خواهد می‌کنند و البته رهبری به خودروسازان در همه سطوح تذکر داد، اما متاسفانه به این تذکرات هیچ توجهی نکردند و راه خودشان را می‌روند؛ مشخص نیست در خودروسازی ما چه خبر است.
او معتقد است: مصرف‌کنندگان اصلی خودروهای داخلی دهک‌های پایین جامعه و مردم ضعیف هستند؛ همان‌هایی که همه جا پای کار هستند و متاسفانه همین افراد ضعیف هستند که عدم ایمنی جاده‌ها و وجود خودروهای ناایمن جان آن‌ها را می‌گیرد و دردناک‌تر این است که برای خرید همین خودروهای بی‌کیفیت هم ثمره سالها تلاش خود و شاید همه دارایی‌شان را هزینه می‌کنند و هیچ‌کس هم پاسخگوی این معضل نیست.
سرهنگ هاشمی می‌گوید: همین مسئله واردات خودروی دست دوم که توهین آشکار به فهم، شان و شخصیت مردم و به مملکت ما است، خودروسازان داخلی اجازه انجام همین را هم ندادند؛ بعد مسئولان با این وضعیت به هشتگ #نه_به_تصادف پرداخته و سهم عامل انسانی را که اینگونه بی‌پناه است اختصاص می‌دهند. این رسالت حکومت است که حافظ جان و مال مردم باشد.
او اشاره می‌کند: در زمان ریاست جمهوری ژاک شیراک در کشور فرانسه، برای مهار و کاهش حوادث جاده‌ای، در جهت ساخت زیرساختهای ایمن و روان برنامه‌ریزی و از همه امکانات کشور استفاده شد تا ایمنی ترافیک در فرانسه بهبود پیدا کرده و حجم حوادث و تلفات هم کم شود. فرانسوی‌ها همزمان خودروهای ایمن تولید کردند و در نهایت ناهنجاری‌ها و حوادث ترافیکی خود را کاهش داده و وضعیت را بهبود بخشیدند.
مشکلات متعدد جاده‌ها؛ از علائم رانندگی تا چراغ‌های روشنایی
رئیس پلیس سابق راهنمایی و رانندگی تهران، می‌گوید: روویه راه، علائم و تابلوها، چراغ‌های روشنایی راهها و … همه در جاده‌های کشور ما مشکل دارند و راننده‌ها در محورهای مختلف راه خود را گم می‌کنند. محور کرج_چالوس را ۹۲ سال پیش و در عرض ۲ سال و به طول ۱۶۵ کیلومتر ساختند و این محور زیرعبور رفت و البته دیگر بازسازی و بهود درستی هم در این مسیر اجرا نشده است و گاهی مردم ۱۶ تا ۱۸ ساعت در ترافیک آن گرفتار می‌شوند؛ ما بعد ۳۰ سال هنوز نتوانسته‌ایم در دنیای مدرن امروزی ۲۰ کیلومتر راه درست کنیم و راننده در چنین فضا و شرایطی دیگر راننده نیست بلکه یک بمب متحرک است و اعصاب و روان سالمی ندارد.
او ادامه می‌دهد: بودجه‌ای که هم‌اکنون برای نگهداری راههای کشور ما در نظر گرفته و هزینه می‌شود، به اندازه خط‌کشی راههای شریانی درجه یک ما نیست و باید بودجه مناسب با راه‌سازی و نگهداری از راه به آن اختصاص پیدا کند. در کشور ما ریل و حمل و نقل ریلی حتی ⅓ (یک سوم) کشور را هم پوشش نمی‌دهد، خطوط آبی مناسبی هم نداریم و فقط ۹۵ درصد جابجایی بار و مسافر از همین راه زمینی جاده‌ای صورت می‌گیرد و متاسفانه راه زمینی مناسبی هم ساخته نمی‌شود و تازه وزیر راه می‌گوید “پول راه‌سازی به بدهی گندمکاران و معوقات بازنشستگان اختصاص داده می‌شود و پولی نداریم برای ساخت راه بدهیم” و این‌ها همه جای تاسف دارد.
او تأکید می‌کند: من پیش از شروع به کار پویش #نه_به_تصادف در سال گذشته که در آستانه نوروز ۱۴۰۴ بودیم هم گفتم که تصادفات، تلفات و مجروحان حوادث ترافیکی حداقل بین ۸ تا ۱۰ درصد رشد خواهد داشت.
رئیس پلیس سابق راهنمایی و رانندگی تهران، تصریح می‌کند: شعار رئیس‌جمهوری این بود که از کارشناسان و متخصصان هر حوزه در امر مدیریت کشور استفاده می‌کند و متاسفانه تاکنون در حوزه ترافیک و ایمنی جاده‌ها و راههای کشور این اتفاق نیفتاده است که اگر اینطور بود باید هم راهای ایمن ساخته می‌شد و هم با مافیای خودروسازی در کشور برخوردی صورت می‌گرفت که حداقل تولید خودروی ایمن را در دستور کار خود داشته باشند.
به گفته سرهنگ هاشمی، با راه‌اندازی این قبیل هشتگها نه می‌شود مقوله ترافیک را مدیریت کرد و نه جاده‌ها ایمن می‌شوند و نه راه‌سازی در مسیر درست پیش می‌رود؛ این‌ها بیشتر شبیه معرکه‌گیری و بازارگرمی است و نمکی است که روی زخم مردم پاشیده می‌شود.
فقط ۲۰ درصد حواس رانندگان به رانندگی است
بنا به اظهارات هاشمی، ما در رانندگی اصلی به نام “تکلیف در رانندگی” داریم؛ در این اصل می‌گوییم راننده زمان رانندگی فقط باید یک تکلیف داشته باشد و صد در صد هوش و حواسش فقط به رانندگی باشد؛ اما وقتی هزار فکر و خیال مثل کرایه خانه، مشکلات و نوسانات اقتصادی، بیماری و … همه وجود راننده را دربر گرفته است، راننده چند تکلیفی می‌شود که به نظرم فقط ۲۰ درصد حواسش معطوف به رانندگی است و نتیجه آن این حجم از تصادفات رانندگی و تلفات آن می‌شود و این نوع مدیریت با هشتگ و راه‌اندازی پویش ظلم به مردم و به کشور است.
رئیس پلیس سابق راهنمایی و رانندگی تهران، تاکید می‌کند: هزینه کردن برای ساخت راه و ایمن کردن زیرساختها، هزینه نیست بلکه یک سرمایه‌گذاری واقعی برای پیشگیری از وقوع حوادث ترافیکی و رانندگی است.
۴۷۲۳۲
