گروه یولن زندگی – مثل هر مسئله دیگری در نظام تربیتی درباره این سوال هم نظرات متعددی وجود دارد. عده‌ای طرفدار راحتی بیش از اندازه والدین در منزل هستند و گروهی دیگر این را برای تربیت سالم کودکان مناسب نمی‌دانند. فارغ از این مرزبندی ها این موضوع را از جنبه روانشناسی کودک بررسی کردیم. «الهام موسوی» مشاور و روانشناس خانواده به این سوال پر تکرار پاسخ می‌دهد.
*** آیا کودک عادت می کند؟
والدینی که در کنار فرزندان‌شان پوشش بدون محدودیت دارند ادعا می‌کنند که اگر این طور نباشند حس کنجکاوی کودک نسبت به دیدن بدن آن ها بیشتر تحریک می شود و این کودکان مدام سوال های پاسخ داده نشده دارند و این برای سلامت روان و سلامت جنسی آن ها آسیب زننده است. در واقع آن ها می‌گویند ما در خانه لباس آزاد می پوشیم تا کودک این را امری عادی بداند. اما از نظر علم روانشناسی این موضوع باعث رفع کنجکاوی کودک نمی‌شود و در مواردی حتی آن را تشدید می‌کند. هرگز از هیچ پدر یا مادری خواسته نمی‌شود که در محیط خانه نیز لباس رسمی بپوشند یا حجاب داشته باشند. پوشش مناسب اصل است. تعریف پوشش مناسب هم استفاده از لباس هایی است که جلب توجه زیادی با تمرکز بر یک اندام نداشته باشد، پدر یا مادر نیمه برهنه نباشند و اندام‌های زنانه و مردانه آن ها از چشم کنجکاو کودکان پوشیده باشد.
والدین نباید زمینه ساز این کنجکاوی شوند
استفاده از لباس‌های بدن نما و پوشش نیمه برهنه از ۳ سالگی می تواند کودکان را درگیر سوال های متعددی کند که خیلی وقت ها نمی تواند پاسخ مناسبی برای آن ها پیدا کند.بنا براین از والدین این درخواست می شود که از سه سالگی کودک در پوشش خود دقت بیشتری داشته باشد. هر چند کودک در این سن نیاز یا غریزه جنسی ندارد اما احساس جنسی او در حال شکل گیری است و با توجه به ظاهر بدن عریان سوال هایی در ذهن او شکل می گیرد. پس بهتر این است که والدین تا زمانی که کودک بتواند درک درستی از این تفاوت ها داشته باشد در نظر او پوشیده حاضر شوند و نیمه برهنه نباشند.
قانون استحمام
کودکان تا سن ۱۰ سالگی با والدین خود استحمام می کنند.علم روانشناسی هم به این نکته تاکید دارد که بهتر است بچه ها با والد همجنس خود به حمام یا استخر بروند.تنها در این صورت است که کنجکاوی کودک به حداقل ممکن می رسد. پس بهتر است که دختربچه ها با مادر خود و پسر بچه ها با پدر خود استحمام کنند. در این شرایط هم بهتر است که هم پدر و هم مادر در حضور کودکان شان پوشش مناسب را داشته باشند. تجربه اختلال های جنسی در بزرگسالی در سنین کودکی پایه ریزی می شوند. اگر کودک سوال‌های سمج و کنجکاوی هایی داشته باشد که پاسخی برای آن ها پیدا نکند یا شهامت پرسیدن آن را از والدین نداشته باشد ممکن است در این زمینه دچار وسواس های جنسی شود .بهترین روش تربیتی در دوران کودکی این است که تا حد ممکن تفاوت های جسمانی زن و مرد از دید کودکی که درکی از این موضوعات ندارد پنهان بماند.
مقایسه‌ای که در نهایت به احساس نقص می انجامد
آیا این موازین تربیتی صرفا به دلیل توصیه های مذهبی داده می شود ؟پاسخ منفی است.علم روانشناسی نیز بر این موضوع تاکید ویژه ای دارد.دلیل آن هم درک ناقص کودک از وضعیت تفاوت جسمانی مرد و زن و حتی مقایسه بدن خود با پدر یا مادر است.در واقع کودکان درک زیادی از بلوغ و تغییرات آن ندارند.تصور برخی از آن ها این است که هرگز شبیه پدر یا مادر خود نمی شوند.اگر پدر یا مادر پوشش مناسبی نداشته باشند و کودک مدام در معرض دید اندام های زنانه و مردانه آن ها باشد شروع به مقایسه خود حتی با همجنس خود می کند.یعنی دختر بچه در ذهن خود مدام این وسواس فکری تکرار شونده را دارد که چرا بدن من شبیه بدن مادرم نیست ویا این که چه زمانی شبیه او می شوم .سوال سمج دیگر این است که اگر شبیه او نشوم چه اتفاقی برای من می افتد.کودک خود را در چرخه ای از نقصان های جسمانی می بیند.تصور می کند که مانند پدرش قوی نیست و یا مانند مادرش اندام های زنانه ندارد.به همین علت است که تا زمان درک درست از این مسائل بهتر است والدین در حضور کودک لباس پوشیده داشته باشند و در حضور او از هر گونه رفتار و شوخی های جنسی خودداری کنند حتی اگر این شوخی ها صرفا به اندازه یک دیالوگ کوتاه باشد.کودکان با هوش هستند و از رفتار والدین الگو برداری می کنند .با رعایت این نکته ها والدین می توانند تضمین کننده بخشی از سلامت جنسی کودکان خود باشند.دختران از ۹ سالگی و پسران از ۱۲ سالگی آمادگی درک برخی از این مسائل را دارند و بهتر است در این سنین به برخی از سوالات آن ها پاسخ داده شود.
