مریم فکری: دولت سیزدهم در حالی با شعارهای بزرگ به روی کار آمد، با شعاری چون مهار تورم، افزایش یارانه‌ها، گره نزدن سفره مردم به تحریم‌ها، افزایش تولید خودرو، کاهش قیمت خودرو، ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی، حل بحران بورس و…، اما عملکرد دو سال و اندی دولت نشان می‌دهد که در عمل بحران‌های اقتصادی قوی‌تر از گذشته شده و مشکلات بزرگ‌تر از قبل خودنمایی می‌کنند.
مروری بر وضعیت شاخص‌های اقتصادی و به خصوص قیمت‌ها، گویای آن است که کسانی که بزرگ‌ترین شعارها را در اقتصاد ایران دادند، در عمل چه کارنامه‌ای به جا گذاشته‌اند. بر همین اساس، چندی است که اقتصاددانان و تحلیلگران، تاکید بر تغییر تیم اقتصادی و مشاوران اقتصادی رییس‌جمهور دارند.
محمدصادق الحسینی، اقتصاددان در روزهای گذشته در یادداشتی تاکید کرد که تغییر تیم اقتصادی ضروری است. همزمان با تشدید تنش‌خارجی با این سیاست‌های غلط، روز به روز وضعیت بدتر خواهد شد.
وی به چند شاخص اشاره کرد و نوشت: ۲۰ میلیارد دلار ارز ترجیحی، اختلاف ۵۰ درصدی ارز رسمی و بازاری، بی‌اعتنایی به ناترازی انرژی، واردات ۴ میلیارد دلار بنزین و قاچاق ۱۰ میلیارد دلار انرژی، عدم افزایش بهره و بالاترین کسری بودجه ساختاری، کشور را دچار مشکل می‌کند.
اگر سیاست‌ها تغییر نکند، تورم کمتر از ۱۴۰۲ نخواهد بود
در همین خصوص، مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفت‌وگو با خبرگزاری یولن درباره وضعیت اقتصاد ایران در سال جدید گفت: اگر نظام تصمیم‌گیری کلان اقتصادی کشور، تغییری در سیاست‌گذاری‌ها نسبت به سال ۱۴۰۲ اعمال نکند، روند تورم کمتر از ۱۴۰۲ نخواهد بود.
وی افزود: یک کار اساسی را دولت باید در دستور کار خود قرار دهد و این‌که برای این‌که بتواند تورم را کنترل کند، نیاز به ثبات‌سازی اقتصادی دارد و یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های ثبات‌سازی اقتصاد، کنترل نرخ تورم است.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: برای این‌که نرخ تورم کنترل شود، دولت باید انضباط مالی و پولی را در اقتصاد فراهم کند. انضباط پولی به وسیله سیستم بانکی ایجاد و انضباط مالی در سند بودجه دیده شود، یعنی مخارج دولت متوازن با درآمدها باشد. از طرفی، هماهنگی بین سیاست‌های پولی و مالی باید دیده شود.
پازوکی تاکید کرد: این هماهنگی و این سیاست‌گذاری بخردانه منتج به این خواهد شد که اقتصاد ایران به سمت ثبات اقتصادی حرکت کند.
تیم اقتصادی دولت تغییر کند
این اقتصاددان در ادامه تاکید کرد: دولت باید دو کار را در سال ۱۴۰۳ انجام دهد. یکی، سیاست تعامل با جامعه جهانی است. یعنی با سیاست‌های بخردانه، به دنبال کاهش و رفع تحریم‌ها برود؛ به خصوص روابط را با اتحادیه اروپا و غرب در چارچوب منافع ملی ایران ارتقا دهد.
پازوکی افزود: از سوی دیگر، دولت باید سیاست‌گذاری داخلی را از وجود افراد ناآگاه، نادان، تک‌سلیقه، کم‌سواد و فاقد تجربه لازم به دور بریزد. یعنی باید تغییرات اساسی به خصوص در تیم اقتصادی انجام دهد. ولی اگر با افرادی که در سال ۱۴۰۲ به خصوص این‌که تغییر اساسی در سازمان برنامه ندهد، شرایط بحرانی‌تر می‌شود.
وی تصریح کرد: الان رییس سازمان برنامه کارهای تبلیغاتی می‌کند و هر روز برای افتتاح پروژه می‌رود و هر روز به دنبال کلنگ‌زنی است و نیز دنبال بازدید از اماکن و دادن اطلاعیه است. رییس سازمان برنامه باید یک عنصر تکنوکرات باشد و براساس دستورات غیرمنطقی و آمرانه کار نکند.
این اقتصاددان عنوان کرد: در پایان سال ۱۴۰۲ شاهد بودیم که دولت بخش مخارج بودجه ۱۴۰۳ را به مجلس نداده بود. اصلا اگر دولت سیزدهم، دولت مردمی است، بخش مخارج را باید روی سایت سازمان برنامه بگذارد و کارشناسان روی آن نظر دهند تا هزینه‌های غیرضرور دولت کاهش یابد. ما نمی‌دانیم مخارج امسال دولت چیست و مخارج کدام بخش‌ها اضافه شده و از کدام بخش‌ها کم شده است.
پازوکی متذکر شد: دولت باید انضباط مالی ایجاد کند. ما حقوق کارمند را ۲۰ درصد اضافه می‌کنیم، ولی کرایه تاکسی را ۴۵ درصد بالا می‌بریم. این اعداد با یکدیگر همخوانی ندارد. وقتی قیمت انرژی ثابت است، بر چه منطقی ۴۵ درصد کرایه تاکسی افزایش داده می‌شود؟
دولت از دخالت در اقتصاد خارج شود
این اقتصاددان با بیان این‌که دولت باید سعی کند خود را از دخالت در اقتصاد خارج کند، گفت: متاسفانه کسانی که در تیم اقتصادی دولت آمده‌اند، بیشتر اعتقاد به نرخ‌گذاری و دخالت دولت در اقتصاد دارند.
پازوکی افزود: منظور از این مثال‌هایی زدم، برای این بود که دولت باید براساس مبانی علمی و کارشناسی باشد و از عناصر تکنوکرات استفاده کند.
وی تصریح کرد: این دولت فکر می‌کند تکنوکرات‌ها یعنی غرب‌زدگان و وابستگان به اجنبی. اصلا چنین نیست. اتفاقا کسانی که ناآگاه هستند و تجربه لازم ندارند و پست و مقام می‌گیرند، وابسته به اجنبی هستند، چون بیگانه دوست دارد که اقتصاد ایران به زمین بخورد.
این اقتصاددان متذکر شد: در سال ۱۴۰۳ دولت باید سیاست تعامل را در پیش بگیرد؛ از جمله مقررات بین‌المللی را بپذیرد، با سیستم بانکی دنیا کار کند، اف‌ای‌تی‌اف را پذیرا باشد و سعی کند این تغییر در سیاست خارجی اتفاق بیفتد.
پازوکی ادامه داد: الان اقتصاد ایران در گرو سیاست و به خصوص سیاست خارجی است. تحریم‌های ناجوانمردانه را با شعار نمی‌توان حل کرد. ما باید منطقی عمل کنیم. قطعا باید تیم مشاوره رییس‌جمهور تغییر کند؛ چراکه عملکرد آنها، اقتصاد ایران را دچار مشکل کرده است.
وی خاطرنشان کرد: دولت باید یاد بگیرد انتظارات تورمی را کاهش دهد. ۳۰ ماه است که دولت آمده، هنوز برنامه هفتم اجرایی نشده است.
۲۲۳۲۲۵
