کاخ پرنده ترامپ؟ /هواپیمای ۴۰۰ میلیون دلاری هدیه قطر که AirForce One را زیر سؤال برد!
کاخ پرنده ترامپ؟ /هواپیمای ۴۰۰ میلیون دلاری هدیه قطر که AirForce One را زیر سؤال برد!
غزال زیاری: سفر اخیر دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه خاورمیانه حواشی زیادی به همراه داشته. جدای از گردوخاک‌های سیاسی که با ورود او به منطقه به راه افتاده، هدیه چشمگیر و مجلل دولت قطر به ترامپ هم در صنعت هوانوردی و بین دوستداران هواپیماها حسابی سروصدا کرده است.
خود دونالد ترامپ بر این باور است که وقتی از هواپیما پیاده شده و به هواپیماهای رهبران قطر، عربستان و امارات متحده عربی که در باند فرودگاه قرار داشتند نگاه کرده، متوجه شده که هواپیمای ریاست‌جمهوری‌اش با آن‌ها قابل قیاس نیست.
ترامپ که چند روز پیش با هواپیمای ایرفورس وان به خاورمیانه آمده، درباره این هواپیما گفته: «این کاملاً یک هواپیمای متفاوت است. خیلی کوچک‌تر و کمتر چشمگیر است.»
در این بین دولت قطر یک هدیه ویژه برای ترامپ داشته: یک فروند بوئینگ ۸-۷۴۷، که اغلب به‌عنوان “کاخی در آسمان” شناخته می‌شود؛ هدیه‌ای به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار که در صورت تحقق، بزرگ‌ترین هدیه به یک رئیس‌جمهور آمریکا خواهد بود؛ گرچه تفاوت‌های ظاهری این هواپیما با AirForce One فعلی آمریکا ممکن است برای ما افراد عادی چندان مشهود نباشد، اما هدیه دولت قطر به رئیس‌جمهور آمریکا ویژگی‌های بسیار مهمی دارد که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت.
هواپیمای قطری حدود ۵.۶ متر بلندتر از AirForce One است، می‌تواند وزن بیشتری حمل کند و کمی سریع‌تر و دورتر پرواز می‌کند. به‌علاوه این هواپیما ۲۲ سال جدیدتر از ایرفورس وان فعلی آمریکاست که در سال ۱۹۹۰ ساخته‌شده؛ هر دو هواپیما تقریباً تعداد مسافران یکسانی را حمل می‌کنند و ارتفاع یکسانی دارند.
اما بیشترین تفاوت هواپیمای قطری با ایرفورس وان، در امکانات داخلی لوکسش است: مبلمان چرمی سفید و بژ، فرش‌ها و آثار هنری طراحی‌شده توسط شرکت مشهور طراحی داخلی فرانسوی Cabinet Alberto Pinto.
هواپیمای فعلی ایرفورس وان در سال ۱۹۹۰ تکمیل شد و به شش رئیس‌جمهور آمریکا خدمت کرده: جورج اچ. دبلیو. بوش، بیل کلینتون، جورج دبلیو. بوش، باراک اوباما، جو بایدن و ترامپ، در هر دو دوره غیرمتوالی ریاست‌جمهوری‌شان.
اما خانواده سلطنتی قطر بوئینگ ۷۴۷-B را در سال ۲۰۱۲ (همان سالی که ساخته شد) خریداری کردند. فضای داخلی هواپیما بازسازی‌شده و در سال ۲۰۱۵ به خدمت درآمد.
قرارداد ناامیدکننده با بوئینگ
ترامپ در دور اول ریاست‌جمهوری‌اش در سال ۲۰۱۸ قراردادی به ارزش ۳.۹ میلیارد دلار را برای ساخت دو هواپیمای ایرفورس وان جدید با بوئینگ به امضا رساند و قرار بود این دو هواپیما در سال ۲۰۲۴ تحویل داده شوند که به دلیل شیوع پاندمی کرونا، اختلالات زنجیره تأمین و مشکلات دیگر تحویل این هواپیماها بارها به تعویق افتاد.
بعدها ترامپ از این کمپانی به خاطر تأخیر در تکمیل این دو هواپیما شکایت کرد. طبق گزارش CNN این دو هواپیمای سفارش داده‌شده احتمالاً تا سال ۲۰۲۷ تحویل داده خواهند شد (دو سال زودتر از تاریخ پیش‌بینی‌شده اخیر و قبل از پایان دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ. (از سوی دیگر نیروی هوایی آمریکا نیز یک هواپیمای ایرفورس وان دوم نیز در اختیار دارد که از هواپیماهای سری ۷۴۷-۲۰۰B است که در سال ۱۹۹۱ به کار گرفته شد.
ایده ترامپ این است که به‌صورت موقت و تا زمانی که بوئینگ، ساخت این دو هواپیمای جدید را به پایان برساند، از هواپیمای هدیه قطری‌ها به‌عنوان ایرفورس وان استفاده کرده و درنهایت این هدیه در پایان سال ۲۰۲۸، به بنیاد کتابخانه ریاست‌جمهوری آینده او منتقل خواهد شد.
مقایسه داخل دو هواپیما
درحالی‌که هر دو هواپیما، تعداد مسافران یکسانی را حمل می‌کنند و ارتفاع یکسانی دارند، بوئینگ ۷۴۷-۸ متعلق به خانواده سلطنتی قطر ۵.۶ متر بلندتر از ایرفورس وان مدل ۷۴۷-۲۰۰B و ۲۲ سال قدیمی‌تر از هواپیمای قطری است.
ترامپ AirForce One را یک یادگار قدیمی معرفی کرده و هواپیمای قطری را به‌عنوان ارتقایی بسیار موردنیاز توصیف کرده: «ما آمریکا هستیم و من معتقدم که باید چشمگیرترین هواپیما را داشته باشیم.»
اما اگر هواپیمای قطری به ایرفورس وان تبدیل‌شده و به خدمت رئیس‌جمهور آمریکا در بیاید، فضای داخلی آن باید به‌طور کامل تخلیه شود و بنا به مسائل امنیتی از نظر فناوری‌های نظارتی پاک‌سازی‌شده و به‌طور مؤثر بازسازی شود.
در اینجا نگاهی به نقشه فعلی طبقات هواپیمای قطری داریم:
دو پلکان در بخش‌های میانی و جلویی هواپیما به طبقه بالایی منتهی می‌شوند که شامل سالن‌های اضافی، آشپزخانه‌ها، سرویس‌های بهداشتی و منطقه خدمه است.
علاوه بر بلندتر بودن، ۷۴۷B هدیه قطری‌ها دهانه بال گسترده‌تری دارد: ۶۷.۸ متر، در مقایسه با ۶۰ متر دهانه بال ایرفورس وان.
۷۴۷B قطری همچنین می‌تواند بدون سوخت‌گیری مسافت بیشتری را طی کند و این در حالی است که ایرفورس وان می‌تواند حدود ۱۲۵۰۰ کیلومتر معادل پروازی از واشنگتن به توکیو بدون نیاز به سوخت‌گیری پرواز کند.
حداکثر وزن برخاست ۷۴۷B ، ۹۸۷ هزار پوند است، در مقایسه با ۸۳۳ هزار پوند برای ایرفورس وان.
فضای داخلی ایرفورس وان فعلی
طبق اطلاعات بوئینگ و نیروی هوایی آمریکا، فضای داخلی ایرفورس وان فعلی حدود ۳۷۱ مترمربع است که شامل یک سوئیت اجرایی با اقامتگاه‌هایی برای رئیس‌جمهور و بانوی اول (مجهز به اتاق لباس، سرویس بهداشتی و دوش)، یک اتاق کنفرانس و غذاخوری، یک بخش اداری برای کارکنان ارشد، بخشی قابل تبدیل به مرکز پزشکی و همچنین بخش نشیمن برای کارکنان ریاست‌جمهوری و سرویس مخفی، خدمه نیروی هوایی و اعضای مطبوعات همراه است.
ایرفورس وان همچنین دارای رادیوهای چند فرکانسی پیشرفته برای ارتباطات هوا به هوا، زمینی و ماهواره‌ای و تجهیزات ناوبری، الکترونیکی و ارتباطی پیشرفته، شش سرویس بهداشتی برای مسافران و همچنین دو آشپزخانه است که می‌توانند در یک وعده ۱۰۰ غذا تهیه کنند.
داخل هواپیمای قطری
فضای داخلی هواپیمای قطری طراحی مدرن‌تری با کاناپه‌ها، صندلی‌ها و فرش‌های سفید- بژ شیک دارد؛ آثار هنری از الکساندر کالدر، مجسمه‌ساز فقید آمریکایی، همراه با فرش‌های سفارشی تای پینگ، وسایل چوبی افرا و واکاپو در سراسر هواپیما به نمایش گذاشته‌شده است.
چیدمان شامل یک اتاق‌خواب اصلی، اتاق‌خواب مهمان، یک راهروی خصوصی برای اقامتگاه اجرایی، یک سالن در طبقه بالا با یک مبل چرمی روبه‌روی یک تلویزیون بزرگ، سالن‌های اضافی با صندلی‌های چرمی بزرگ، یک دفتر خصوصی و چندین گالری است.
امکانات آن نیز شامل پرده‌های برقی پنجره، سیستم‌های آبی که امکان آب گرم و سرد برای هر سینک و دوش را فراهم می‌کنند، سیستم سرگرمی دیجیتال و بازی، همراه با سیستم‌های صوتی، تلویزیونی و اینترنت پهن باند پیشرفته و ۹ سرویس بهداشتی برای مسافران است.
منتقدان چه می‌گویند
دموکرات‌ها و منتقدان این حرکت معتقدند که پذیرش این هواپیما از قطری‌ها، به‌منزله نقض بند امتیازات قانون اساسی است که هر مقام آمریکایی را از پذیرش هرگونه هدیه از هر پادشاه، شاهزاده یا دولت خارجی منع می‌کند؛ اما کاخ سفید اعلام کرده که این هواپیما هدیه‌ای به نیروی هوایی آمریکا است و نه شخص ترامپ.
از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان هوانوردی اعلام کرده‌اند که تبدیل هواپیمای اهدایی از طرف دولت قطر، ممکن است مستلزم صرف هزینه‌های هنگفت، چندین سال زمان و ایجاد نقص‌های نگران‌کننده‌ای در قابلیت‌ها و امنیت این هواپیمای حیاتی باشد.
روزنامه وال‌استریت ژورنال در گزارشی به این نکته اشاره‌کرده که شرکت L۳Harris مأمور تبدیل بوئینگ ۷۴۷ قطری به نسخه‌ای موقتی از ایرفورس وان شده است؛ فرآیندی که انتظار می‌رود تا پایان سال جاری به اتمام برسد.
ریچارد آبوالافیا، کارشناس هواپیماهای نظامی و مدیرعامل شرکت AeroDynamic Advisory معتقد است که حتی اگر ملاحظات اخلاقی را کنار بگذاریم، پذیرش این هواپیما به‌عنوان ایرفورس وان از بسیاری جهات نگران‌کننده است: «این موضوع ناشی از سوءبرداشت شرم‌آوری در مورد هدف وجودی ایرفورس وان است. اگر قرار باشد صرفاً قصری زراندود در آسمان باشد، بفرمایید؛ اما اگر هدف آن یک ابزار بحرانی برای مواجهه با بدترین سناریوها (مثل جنگ هسته‌ای) باشد، این هواپیما اصلاً مناسب نیست.»
فراتر از حمل‌ونقل رئیس‌جمهور
هواپیمای ایرفورس وان فقط وسیله‌ای برای جابه‌جایی رئیس‌جمهور آمریکا نیست؛ بلکه به‌عنوان اتاق وضعیت پروازی عمل می‌کند و این امکان را فراهم می‌نماید که در صورت بروز یک فاجعه بزرگ (مثل جنگ جهانی سوم)، رئیس‌جمهور آمریکا فرماندهی ارتش و دولت را در دست داشته باشد.
چنین هواپیماهایی معمولاً به سامانه‌های ارتباطی امن، تأسیسات دفاعی طبقه‌بندی‌شده، سیستم‌های برقی با استاندارد نظامی و تجهیزات پزشکی مجهز هستند تا در صورت حمله، بتوانند رئیس‌جمهور را محافظت کنند.
داگ بیرکی، مدیر اجرایی مؤسسه مطالعات هوافضای میچل می‌گوید: «هواپیمای ایرفورس وان یکی از پیشرفته‌ترین مجموعه‌های ارتباطی را در سطح جهان دارد. این هواپیما مثل یک مرکز فرماندهی و کنترل در سخت‌ترین شرایط عمل می‌کند و حتی در روزهای عادی نیز کاملاً متصل و آماده است.»
آبوالافیا نیز می‌گوید: «ایرفورس وان‌های پیشین با سیستم‌های پشتیبان ساخته‌شده‌اند تا در صورت بروز خرابی، عملکرد حیاتی آن‌ها متوقف نشود و حتی در صورت وقوع جنگ هسته‌ای، باید قادر به ادامه فعالیت باشند. اگر ترامپ بخواهد تمام قابلیت‌های ایرفورس وان را داشته باشد، این تصمیم یک گام به عقب خواهد بود. آن‌ها باید همه‌چیز را از نو آغاز کنند. ارتقاء چنین هواپیمایی از صفر، با تمام قابلیت‌های ایرفورس وان، ممکن است تا دهه ۲۰۳۰ طول بکشد و میلیاردها دلار هزینه داشته باشد. حتی ایجاد امکان برقراری ارتباطات رمزگذاری شده با نیروهای نظامی در سراسر جهان کار فوق‌العاده پرهزینه‌ای است. این قابلیت‌ها سال‌هاست که در هواپیماهای VC-۲۵B پیاده‌سازی شده‌اند و شروع مجدد همان فرآیند، آن‌هم روی همین مدل هواپیما، زمان بسیار بیشتری خواهد برد.»
یکی از قابلیت‌هایی که ممکن است در هواپیمای قطری لحاظ نشود، قابلیت سوخت‌گیری هوایی است؛ قابلیتی که در نسخه‌های قبلی ایرفورس وان وجود داشته است. ایرفورس وان باید بالاترین سطح امنیت اطلاعاتی ممکن را داشته باشد؛ چرا که ممکن است رئیس‌جمهور از آن برای هدایت کشور در میانه یک جنگ هسته‌ای استفاده کند.
آبوالافیا همچنین نگران مسائل امنیتی است و یادآوری کرده که هواپیمای دریافتی از خاندان سلطنتی قطر باید به‌طور کامل موردبررسی و پاک‌سازی از هرگونه ابزار شنود قرار گیرد. این کار مستلزم بررسی عمیق و فنی در سطوح زیرساختی خواهد بود. این مسئله می‌تواند یک تهدید بزرگ امنیتی ایجاد کند.
منابع: usatoday و defensenews
