علی سلیمی: حفظ تیزهوشی ذهنی به اندازه‌ی حفظ آمادگی بدنی برای داشتن زندگی سالم و پربازده ضروری است. همان‌طور که فعالیت‌های بدنی باعث تقویت عضلات و افزایش توان جسمی می‌شوند، تمرین‌های ذهنی نیز می‌توانند عملکرد مغز را به شکل قابل توجهی بهبود ببخشند. این تمرینات به افزایش حافظه، تقویت تمرکز، ارتقاء توانایی حل مسئله و انعطاف‌پذیری شناختی کمک می‌کنند. زمانی که مغز به طور منظم به چالش کشیده شود، توانایی‌های ذهنی ما در طول زمان حفظ شده و حتی تقویت می‌شوند. خوشبختانه، روش‌های متنوعی برای تقویت مغز وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به سادگی در زندگی روزمره گنجاند. در ادامه به برخی از تمرین‌های مؤثر و کاربردی برای تقویت عملکرد مغز اشاره می‌کنیم.
۱_ یادگیری مهارت‌های جدید
یادگیری مهارت‌های جدید مغز را درگیر می‌کند و عملکرد شناختی را بهبود می‌دهد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ نشان داد یادگیری مهارت‌هایی مانند لحاف‌دوزی یا عکاسی حافظه را تقویت می‌کند.
۲_ افزایش دایره لغات
افزایش دایره واژگان راهی عالی برای تمرین مغز و افزایش دانسته‌هاست. بر اساس مرور مقالات در سال ۲۰۰۷، تقویت واژگان می‌تواند چگالی ماده خاکستری مغز را بالا ببرد و به عملکرد مغز کمک کند.
می‌توانید هنگام مطالعه یا تماشای فیلم، کلمات ناآشنا را یادداشت کرده و در جمله استفاده کنید.
۳_ یادگیری زبان جدید
دوبلینگ (توانایی صحبت به دو زبان) ارتباط بین بخش‌های مختلف مغز را تقویت می‌کند. بررسی سال ۲۰۱۹ نشان داد که این ارتباط ممکن است شروع آلزایمر را به تأخیر بیندازد.
۴_ گوش دادن به موسیقی
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ نشان داد گوش دادن به موسیقی دلخواه باعث فعال‌سازی و اتصال بخش‌های مختلف مغز می‌شود و می‌تواند عملکرد شناختی و احساس کلی سلامت را بهبود دهد.
۵_ یادگیری یک ساز موسیقی
نواختن ساز مغز را درگیر هماهنگی می‌کند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۲ نشان داد یادگیری موسیقی ممکن است خطر دمانس را در سالمندان کاهش دهد.
۶_ داشتن سرگرمی‌های جذاب
سرگرمی‌های جدید ذهن را درگیر می‌کنند و مغز را به چالش می‌کشند. مقاله‌ای در سال ۲۰۲۳ پیشنهاد می‌کند که سرگرمی‌ها مانند بافندگی، گلدوزی، نقاشی، رقص و نواختن ساز می‌توانند به سلامت روان و پیری سالم کمک کنند.
۷_ ورزش منظم
فعالیت بدنی منظم برای مغز و بدن مفید است. بر اساس بررسی سال ۲۰۲۳، ورزش هوازی متوسط و تمرینات مقاومتی می‌تواند عملکرد شناختی سالمندان را بهبود دهد.
۸_ ورزش‌های فکری-فیزیکی
برخی ورزش‌ها علاوه بر جسم، ذهن را نیز درگیر می‌کنند. مهارت‌هایی مانند تمرکز طولانی، برنامه‌ریزی و چندوظیفگی را تقویت می‌کنند. بررسی سال ۲۰۱۹ نشان داد ورزشکاران حرفه‌ای سرعت پردازش اطلاعات بالاتری دارند.
۹_ تمرین تای چی
تای‌چی ترکیبی از حرکات ملایم بدنی، تنفس منظم و مراقبه است. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان داد تای‌چی می‌تواند ارتباط مغزی را بهبود داده و از کاهش حافظه جلوگیری کند.
۱۰_ خواب کافی
گرچه خواب فعالیتی فعال نیست، اما برای مغز و بدن بسیار ضروری است. بزرگسالان باید بین ۷ تا ۹ ساعت در شبانه‌روز بخوابند. مقاله‌ای در سال ۲۰۱۵ نشان داد خواب باعث بهبود حافظه، کاهش خستگی ذهنی و تنظیم سوخت‌وساز می‌شود. در مقابل، کم‌خوابی می‌تواند زمان واکنش و حالات ذهنی را مختل کند.
در مجموع، تمرینات مغزی می‌توانند از کارهای روزمره تا تمرینات تخصصی برای حافظه، شناخت و خلاقیت را دربر بگیرند. این تمرینات با تقویت عملکرد مغز و افزایش ارتباط بین بخش‌های مختلف آن، ممکن است از فرسایش مغزی ناشی از افزایش سن جلوگیری کنند. هر فرد بسته به سلیقه‌اش ممکن است برخی تمرینات را بیشتر دوست داشته باشد، پس بهتر است چند روش را امتحان کرده و آن‌هایی را که برایتان لذت‌بخش‌تر هستند، ادامه دهید.
منبع: medicalnewstoday
بیشتر بخوانید: ۳ نیاز اساسی مغز
