۷۰ درصد زنان در معرض خطر پوکی استخوان به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند

به گزارش روز شنبه یولن از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، افشین استوار با اشاره به شعار امسال روز جهانی پوکی استخوان مبنی بر “برای سلامت استخوان خود قدم برداریم”، افزود: این شعاری دو بعدی است که از یک سو بر فعالیت فیزیکی و بدنی  و از سوی دیگر بر این امر تاکید دارد که باید در بخش پیشگیری، اصلاح سبک زندگی، تشخیص به موقع و تکمیل درمان برای پیشگیری از شکستگی ناشی از پوکی استخوان اقدام شود و در این زمینه گام برداریم.

وی اظهار داشت: پوکی استخوان بیماری خاموش است که از طریق سنجش تراکم استخوان قابل تشخیص بوده و به معنای کاهش تدریجی تراکم معدنی استخوان به شکلی است که سبب پوکی و سپس شکستگی استخوانی می شود. این روند به تدریج رخ می‌دهد و اغلب اوقات هیچ علامتی ندارد.

استوار تصریح کرد: تنها راه اینکه آگاه شویم که به پوکی استخوان مبتلا هستیم یا خیر؟ مراجعه به پزشک و انجام سنجش تراکم استخوان است.

وی درباره میزان سواد سلامت مردم در رابطه با بیماری‌های غیرواگیر از جمله پوکی استخوان، ادامه داد: آگاهی مردم درباره پوکی استخوان حتی نسبت به سایر بیماری‌های غیرواگیر خیلی پایین‌تر بوده، به دلیل اینکه این بیماری هیچ علامتی ندارد و گاهی اوقات اولین علامت، شکستگی ناشی از پوکی استخوان است.

استوار اضافه کرد: از سوی دیگر پوکی استخوان به تدریج ایجاد می‌شود زیرا حداکثر توده استخوانی تا قبل از ۳۰ سالگی رخ می‌دهد بنابراین، زمینه ایجاد پوکی استخوان در کودکی و نوجوانی فراهم می‌شود یعنی اگر فردی در زمان کودکی و شیرخوارگی و پس از آن سبک زندگی نامناسب داشته باشد (عدم تغذیه مناسب عدم فعالیت فیزیکی کافی، مواجهه با دود دست اول یا دوم دخانیات و غیره) زمینه بروز پوکی استخوان برای او در بزرگسالی فراهم می‌شود.

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: احتمال بروز پوکی استخوان در بزرگسالی خانم‌ها و در سنین یائسگی که هورمون جنسی زنانه کاهش می‌یابد و به دنبال آن محافظت این هورمون از روی استخوان برداشته می‌شود افزایش می‌یابد که به دنبال آن تراکم معدنی استخوان کاهش یافته و استخوان ترد، پوک و شکننده شده و مستعد شکستگی می‌شود.

 استوار با تاکید بر اینکه به علت خاموش بودن بیماری پوکی استخوان در زمینه پیشگیری به درستی عمل نمی‌شود، اظهار داشت: در مراحل و سنین بالاتر تشخیص به موقع بیماری یکی از چالش‌های ما است و یکی از مهم‌ترین شکاف‌هایی است که وجود دارد. خانم‌های بالای ۵۰ سال (بویژه پس از یائسگی) و مردان بالای ۶۰ سال باید برای اطمینان از سلامت استخوان خود به پزشک مراجعه کنند. مطالعاتی که ما انجام داده‌ایم نشان دهنده این است که حدود ۷۰ درصد (بیش از دو سوم) خانم‌هایی که در معرض خطر پوکی استخوان و شکستگی هستند برای تشخیص پوکی استخوان مراجعه نکردند و اقدامات تشخیصی برایشان انجام نشده، این مطالعات به ما نشان داد در صورت انجام تشخیص به موقع در بانوان معمولا درمان به سرعت آغاز می‌شود اما متاسفانه مشکل بزرگ‌تر ما پایبندی به تکمیل و ادامه درمان است

وی با اشاره به اینکه درمان پوکی استخوان درمانی طولانی مدت است، تصریح کرد: فاز اولیه درمان حداقل ۳ و یا ۵ سال طول می‌کشد و مهم است که افراد بدانند باید درمان خود را کامل کنند تا نتیجه مناسب بگیرند. مطالعات ما نشان می‌دهد بیش از ۸۵ درصد خانم‌هایی که درمان را آغاز می‌کنند پیش از یک سالگی درمان خود را رها کرده و دوره درمانی را تکمیل نمی‌کنند و پایبندی به درمان وجود ندارد. در طول درمان پزشک معالج بطور مرتب  اثر بخشی درمان را از طریق انجام سنجش تراکم استخوان پایش می کند و در صورتی که درمان اثربخشی لازم را نداشته باشد اقدامات تکمیلی انجام می شود.

وی خاطرنشان کرد:  اقدامات ما در قالب پویش سراسری پوکی استخوان در راستای ‌آگاهی بخشی به مردم و افزایش حساسیت در آنها است تا بدانند چگونه می‌توانند سلامت استخوان خود را حفظ کرده و از وقوع شکستگی جلوگیری کنند.